Tíminn - 20.02.1983, Blaðsíða 26

SUNNUDAGUR 20. FEBRÚAR 1983
heimsókn
„Gott að
kunna að
meta listina
og njóta
hennar”
maður er raunverulega ekki að þroska
sjálfan sig. Mér finnst mjög mikilvægt að
kynnast sem fjölbreyttastri tónlist og
„einangrast ekki á einni línu. Ég hef
mjög gaman af því að fara á tónleika og
hlýða á nútímatónlist þó mörgum finnist
hún ómstríð."
- Hefurðu ekki sungið inn á plötur?
„Jú, ég söng inn á tvær litlar plötur
sem barn og síðan gerðum við í Pónik
stóra plötu fyrir tveimur árum. í fyrra
kom svo út plata sem tengist andstöð-
unni gegn hernum og heitir Hvað tefur
þig bróðir? Á þeirri plötu fékk ég það
skemmtilega verkefni að syngja verk
eftir Elías Davíðsson sem fjallar um
álverið.
- l*ú ert þá herstöðvaandstæðingur?
„Já, ég er hikstalaust á móti hernum
og öllu hernaðarbrölti. Það fer mest í
taugarnar á mér að ráðamenn virðast
ekki geta komið auga á sjónarmið friðar-
hreyfinganna. Það er hægt að sprengja
jörðina mörgum sinnum í loft upp á
báða bóga en „stcinkarlarnir" halda
áfram að nota þá sömu gömlu lummu að
„hinir“ ógni og enn sé „hættuástand"
og „bla, bla, bla“. Mér fannst mjög góð
ein setning sem kom fram í þáttunum
um Goldu Meir: „Þegar okkur lærist að
elska börnin okkar meir en við hötum
óvini okkar þá fyrst getum við vænst
friðar."
„Algengt að fullorðnir úti-
loki börn og þeirra skoðan-
ir“
- Og nú ertu mcð barnutímu í útvarp-
inu - hvernig kom það til?
„Ja, það var nú líklega vegna þess að
ég er að vasast í uppeldismálum að ég
hafði áhuga á að lesa tvær stuttar sögur
í morgunstund barnanna. Ég hafði sam-
band við Gunnvöru Braga dagskrárfull-
trúa og við ræddum saman um barna-
þætti. Hún hringdi svo í mig í haust og
bauð mér að taka þátt í þessum barna-
tímum sem nefnast Hrímgrund. Mér
þótti spennandi að fá að vera með og
ekki spillti útsendingarfíminn sem er
fyrir hádegi á laugardögum."
- Hefurðu eitthvað sérstakt markmið
með þessum þáttum?
„Ég vil hafa þættina blandaða að efni,
þannig að þeir séu bæði skemmtilegir og
fræðandi. Mér finnst líka mikilvægt að
börn séu álitin jafngild fullorðnum svo
ég reyni að fá þau til að tjá sig dálítið um
ýmis málefni sem ég spyr þau um.“
- Er ekkert erfitt að fá börn til að tjá
sig í svona þáttum?
„Ég læt þau fá spurningar fyrirfram
svo þau geti hugsað um þær, það held ég
að sé vænlegra til árangurs, sérstaklega
ef þau eru óörugg. En síðan er ekkert
skrifað niður og þau svara bara eftir
minni svo þetta hljómi ekki stíft og
óeðlilega. Én ég reyni með þessum
spurningum að fá þau til að taka afstöðu
í nánast öllum málum, mér finnst alltof
algengt að fullorðnir útiloki börn og
þeirra skoðanir."
- Hvernig vinnurðu svona þátt?
„Þetta er miklu meiri undirbúnings-
vinna en flestir gera sér ef til vill grein
fyrir, ég geri ráð fyrir að undirbúnings-
vinnan fyrir hvern 40 mínútna þátt taki
að meðaltali ellefu klukkustundir. Við
erum fjögur sem skiptum þessum þáttum
á milli okkar en vinnum ekki saman að
öðru leyti en því að við reynum að gæta
þess að vera ekki öll að fjalla um sömu
hlutina.“
- Hvað gerið þið utan vinnu og náms
- eigið þið einhver samciginleg áhuga-
mál?
„Við eigum sameiginlega þessa þörf
fyrir að fylgjast með því hvað er að
gerast í listalífinu“, segir Elín Edda,
, „og förum mikið á tónleika og sýningar
og í leikhús. Ég hef oft verið að hugsa
um það hvað maður á gott að kunna að
meta listina og njóta hennar. Ég held að
■ „Við reynum að kenna strákunum að þeir séu ekki litlir þótt þeir gráti og hvetjum þá til að vera óhrædda við að sýna
tilfinningar sínar.“
margir fari á mis við það, fólk er oft svo
upptekið af brauðstritinu að það gefur
sér ekki tíma til neins annars. En maður
verður að átta sig á því að „tíminn hefur
nógan tíma,“ það er okkar prinsipp,
tíminn er svo afstætt hugtak.“
„Svo erum við líka búin að koma
okkur upp nýju mottói", segir Sverrir,
„en það er að láta sig alltaf hlakka til
einhvers, það getur verið eitthvað mjög
smávægilegt en maður þarf alltaf að
finna eitthvað til að hlakka til að gera
næsta dag. Annars hafa uppeldismálin
verið númer eitt, tvö og þrjú í nokkur
undanfarin ár og stanslausir tveggja
manna fundir um þau.“
„Hámarksvinnutíminn
ætti að vera 6 tíma
vinnudagur“
- Notið þið einhverja bók við uppeld-
ið?
„Það væri þá helst bók sem heitir
Miracles fpr Breakfast en hún fjallar um
það hvernig foreldrar geta forðast það
að verða að „rúst". Aðalmarkmið okkar
rneð uppeldinu er að reyna að setja sem
fæsta fordóma yfir á börnin, fá þau
frekar til að átta sig á sjálfum sér og
okkur í leiðinni, hvenær okkur gengur
vel að vera saman og hvenær ekki. Og
ef í odda skerst ræðum við málin og
reynum að vinna úr þeim, strákarnir fá
að skýra sín sjónarmið og við okkar.
Við reynum að kenna strákunum að
þeir séu ekki litlir þótt þeir gráti og
hvetjum þá til að vera óhrædda við að
sýna tilfinningar sínar.
Aðalatriðið höldum við að sé það að
eyða á hverjum degi einhverri stund
með barninu eingöngu og gera ekki neitt
annað á meðan. Það er einnig afar
mikilvægt að vera hreinskilinn við barnið
og ekki ógna því með einhverjum upp-
eldislegum grýlum sem einungis gera
barnið óöruggt. Börn verða að geta
treyst foreldrum sínum og þess vegna
eiga foreldrar ævinlega að kveðja börnin
þegar þau fara frá þeirn en ekki læðast
út.“
- Hvernig hefur ykkur gengið með
barnapössun?
■ Elín Edda t.h. dansar í Ringulreið eftir Flosa Ólafsson. Með henni á myndinni
er Björg Jónsdóttir.
„Við höfum verið dugleg við að grípa
stelpur í kringum tólf ára aldurinn, til að
passa þegar við förum út á kvöldin, sem
strákarnir þekkja eða kynnast áður en
þeir eru skildir eftir hjá þeim. Einu sinni
þurftum við dagpössun um mánaðartíma
og þá valdi eldri strákurinn sér sjálfur
barnfóstru úr þremurmögulegum. Hann
var alveg með það á hreinu hverja hann
vildi og hún reyndist okkur líka vel.
•Á daginn eru þeir svo á Hoitaborg en
þar er sex tíma leikskóli sem gefst mjög
vel. Mér finnst að hámarksvinnutíminn
ætti að vera 6 tíma vinnudagur. Það er
staðreynd að bæði konur og karlar vilja
fá að vinna að því sem þau hafa menntað
sig til og þess vegna verður þjóðfélagið
að koma til móts við þau sjónarmið. Það
þýðir ekki að segja að þetta eigi bara að
vera eins og áður. Ef 6 tíma vinnudegi
yrði komið á yrði vinnutíminn að vera
sveigjanlegur, það er enginn vandi að
breyta þessu heldur einungis skipulags-
atriði. Ef tveir aðilar eru um uppeldi
barnanna getur annar unnið t.d. frá 8-2
og hinn frá 11-5. Þá þyrftu börnin ekki
að vera nema fjóra tíma í burtu. Síðan
ætti að vera hægt að sveigja þetta í allar
áttir og víst er að fyrirtækin myndu ekki
tapa á þessu.“
- Hvernig standa húsnæðismál
ykkar?
„Við höfum verið í leiguhúsnæði síð-
astliðin fimm ár og sem betur fer losnað
við allan flæking. Okkur líkar vel við
íbúðina og einnig er ýmislegt í hverfinu
sem hentar börnum vel. Því höfum við
látið öll íbúðarkaup lönd og leið en
einbeitt okkur að strákunum okkar og
áhugamálunum. En nú er löngunin kom-
in að reyna að eignast sitt eigið húsnæði,
en okkur óar við því álagi sem þjóðfélag-
ið leggur á herðar þeim sem vilja eignast
þak yfir höfuðið.
„Ungfrú, má ég bjóða
þér upp í dans...“
- Svo við snúum okkur að skemmti-
legri iðju en íbúðarkaupum, -ertu alveg
hætt að dansa Elín Edda?
„Nei, nei, ég verð alltaf að hreyfa mig
eitthvað, annars myndi ég alveg koðna
niður. Helst vildi ég vera í einhvers
konar þjálfun á hverjum degi en ég verð
að iáta mér nægja að vera í djassballett
tvisvar í viku. Ég verð að stunda einhvers
konar líkamsrækt vegna þess að ef ég
ætla að komast yfir það sem ég vil gera
þá verður líkamlegt úthald að vera í
góðu lagi. Við förum líka mikið í sund
með strákana og hjólum líka með þá á
sumrin, en sá eldri fer nú að fara að hjóla
sjálfur.“
- Hvenær kynntust þið?
„Við kynntumst árið 1975, en ég var
oft búin að sjá hann áður. Hann átti
nefnilega heima á Hverfisgötunni og ég
sá hann oft þegar ég var að koma úr
ballett, hann fór svolítið í taugarnar á
mér þá. Svo hitti ég hann mörgum árum
síðar á Óðali og hann sagði: „Ungfrú,
má ég bjóða þér upp í dans,“ segir Elín
Edda hlæjandi.
„Ég mundi líka eftir henni frá því ég
byrjaði að fara á skemmtistaðina svona
17-18 ára garnall," segir Sverrir, „mér
fannst hún nefnilega spennandi en var
hálf hræddur við hana. Hún var einhvern
veginn svo ákveðin á svipinn.
Ég fór síðan til Bretlands árið 1976 og
var þar eitt ár í námi sem ég hafði lengi
haft mikinn áhuga á. Þetta er andlegt
nám, sem heitir á ensku Scientology,
eða þekkingarfræði, en þar leitast mann-
eskjan við að nálgast sinn innsta kjarna.
Auk þessa taka „fræðin" á mjög svo
grundvallandi hlutum í mannlegum sam-
skiptum. Ég lærði eins mikið á þessu
eina ári og öll mi'n skólaár á undan.
Samband okkar Eddu var ekki ráðið
þegar ég fór út, en þá var hún barnshaf-
andi. Hún kom síðan út til Bretlands um
sumarið með strákinn okkar og kynntist
því sem ég var að gera og ég áttaði mig
á því sem hún hafði gengið í gegnum
með barnið. Ég hugsa að samband
okkar hefði ekki gengið upp ef hún hefði
ekki komið út, en þarna fengum við
ráðrúm til að íhuga málin án þess að
aðrir væru að blanda sér í þau.“
- Eruð þið ólík?
„Já, við erum ólík að upplagi“, segir
Elín Edda, „en við höfum lært mikið
hvort af öðru og það er ef til vill þess
vegna sem þetta gengur svona vel. En
við höfum orðið að aðlaga okkur mikið
og kannski verða kostimir svona miklir
þegar maður hefur þurft að vinna mikið
að því að gera sambandið gott. Við erum
ekki gift, höfum þó rætt giftingu en
aldrei getað gengist inná að gifting sé
nauðsynleg vegna þess að slíkt samband
kemur innanfrá og raunar óþarfi að
blanda yfirvöldum í það.
- Hafiði einhverjar hugmyndir um
tilgang lífsins?
„Mér finnst skipta óskaplega miklu
máli að fá tækifæri til þess að skoða,
skilja og skynja dýpra en áður. Við
verðum bókstaflega að vinna að því að
ná slíkum þroska, hann kemur ekki af
sjálfum sér.“
Nú er Daði farinn að boða til næstu
leiksýningar og ívar Örn kominn inn í
kvöldmat svo ég dríf mig af stað, ákveðin
í að skipuleggja morgunleikfimi á „stas-
sjóninni", minnug þeirra orða Elínar
Eddu að maður verður að vera í góðu
formi til þess að geta gert það sem maður
vill. -sbj.