Tíminn - 18.12.1983, Síða 4

k Wmmm SUNNUDAGUR 18. DESEMBER 1983
„i Sva Peron var el kl ki síðri
álitum en í kvikmyndinni”
? Isi^fidi0util^fa /ö
h^hafí^tLy^
vGtid,
a^9l/t
§S3TAy.«.
j^2&Sðí>2i*««
£***i :»«<*%'? fyn»LL ,u*« ði
0g0 Æ<2ð
aW
ywtisa *«
SðgAi^&r ei,L~'enskrx Pr°tid Cl8ði
b°k oge^iktQi"e>»a gMkn,enofe’ 6/«ð'7
obnóéJtoli bZÍ'ason ,???•«■ i*S »S/*,'
<?
°briótanrí-' l£Sr,0*h*u 'ithöf. ”Sl'ki
ítiéls’»ékL>af°$'i%?’ l»a2£ÍSi‘‘»ZUt“'
f<^4- hofea<éXt'Zu
/?wT u ó;n"ð m;;^ns
X n'attana bo8n y r'tat fJ"l Serist
e'">/ d" seá? fe<
>r«5í5%,tíStl# *
*d">a„JS a"« %ffr "®"n frs
run*lega
■ „Jú, það cr rctt, ég er hagfræðingur
að mennt. Ég lauk námi frá Menntaskól-
anum í Reykjavík og nam síðan við
háskóla í Þýskalandi, Spáni, Belgíu og
Sviss. Ég tók hagfræðipróf í Belgíu og
hugðist taka doktorspróf í Sviss og hafði
lokið munnlega hluta þess, en skorti fé
til þess að Ijúka við doktorinn sjálfan.
Scinna, þegar ég hafði vel efni á því,
hafði ég hins vegar misst áhugann og hef
ekkert komið nærri hagfræði síðan. Á
þessum árum dvaldi ég á sumrin í
ýmsum löndum. Til dæmis var ég fimm
mánuði á Ítalíu til þess að læra ítölsku
og tvo mánuði í Hollandi til þess að
kynna mér hollensku. Svo var ég í þrjá
mánuði í Englandi. Ég var í Evrópu-
löndum á sjötta ár.“
Hvað lagðir þú helsl stund á þegar
heim kom, Kjartan?
„Ég fékk þá vinnu um tíma í utanrík-
isráðuneytinu sem túlkur og þýðandi af
þessum aðal tungum sem ég hafði kynnt
mér á stúdentsárunum erlendis. Ég gat
einnig þýtt úr ítölsku og hafði þá þegar
grautað nokkuð í rússnesku og ný-
grísku.
Ég var hjá utanríkisráðuneytinu í ein
sjö ár, en svo leiddist mér að sitja svona
alla tíð kyrr og hreyfa aðeins aðra hönd.
Því hætti ég og fór að gera ýmislcgt
annað. Stundum fór ég í kennslu eða
þýðingar og stndum var ég við einhverja
líkamlega vinnu. Eitt sinn hafði ég
ásamt Jóni Gissurarsyni stærstu rófurækt
á íslandi. Á því einu hef ég grætt. Það
var svo síðar scm ég byrjaði mínar
helniM*isur.“
Hver var sú fyrsti-?
„Fyrstu ferð mína fór ég til rómönsku
Ameríku. Ég fór um Suður-Ameríku
alla, hvert einasta land. sleppti engu
ríki. Ég byrjaði á Kúbu og fór suður um
meginlandið austanvert og því lýsi ég í
bók sem ég ritaði og nefndi „Sól í fullu
suðri“. Síðan hvarf ég vestur yfir Andes
til Chile og hélt upp landið að vestan-
verðu, alla leið til Columbíu. Þeim hluta
reisunnar lýsi ég í bók sem heitir „Eldor-
ado“. Loks lagði ég leið mína um
Mið-Ameríkuríkin og Mexico.
Ég lenti tvisvar í byltingum þarna,
bæði í Paraguay í hjarta Suður-Ameríku
og svo einnig í Mið-Ameríkuríkinu
Costa Rica, sent reyndar er nú heldur
friðsamt. í Paraguay var byltingu að
Ijúka og cnn skotið í úthverfum, en í
Costa Rica var bylting hins vegar að
hcfjast. Þaðan slapp ég með síðustu
flugvél, því annars hefði ég eflaust
lokast þarna inni í margar vikur cða
mánuði."
En þetta varð ekki endirinn á þínum
ferðalögum?
„Nci, því nokkrum árum síðar fór ég
austur í Asíu, fyrst um Arabalönd, en
síðan um íran, Afganistanogstaðnæ.nd-
ist þann vetur í Pakistan og lagði stund
á urdu við háskólann í Lahore. Næsta
sumar dvaldist ég á Indlandi og brá mér
þaðan til Nepal og Ceylon. Þá lá leið mín
að nýju til Pakistan, þar sem ég dvaldist
mestan hluta vetrar. Hélt ég síðan til
Afganistan, því ég hafði ætlað mér að
verða stautfær í persnesku.
Áður hafði ég komist að raun um í
íran að ef menn gátu ekki bjargað sér í
persnesku var ekki unnt að fá ódýr
hótel. Þá urðu menn að sætta sig við
hótel á evrópska vísu, sem voru mörgum
sinnurh dýrari. Nú, og á nokkrum vikum
tókst mér að komast það niður í pers-
nesku að ég gat aðeins bjargað mér.
Þegar ég var að eiga við urdu, sem hefur
mikið af tökuorðum úr persnesku. þá
lagði ég sérstaka stund á að læra þau.
Svo dvaldi ég í íran í eina fimm mánuði
og á þeim tíma komst ég m.a. upp til
Kúrdistan. Það þurfti reyndar lcyfi til
slíks, en ég læddist vestur í Hamidan og
fór svo þaðan til Kúrdistan. Þar var í för
með mér stúdent, scm ég hafði kynnst í
Teheran og lagði stund á ensku. Ég
hjálpaði honum við enskunámið og hann
hjálpaði mér við persneskuna. Ég fók
hann að mér og hafði hann á mínum
snærum og greiddi uppihald hans í
ferðinni. Það var ódýrt og borgaði sig,
því þetta var ágætis leiðsögumaður."
Þú hefur auðvitað kynnst Omar Kha-
yam við persneskunámið?
„Já, ég lét þennan stúdent fara með
mér í gegn um Ijóð hans, Rubayat,
þannig að ég skildi þetta orðið allt saman
og gat þýtt þetta beint. Þær þýðingar
sem gerðar hafa verið á þessu kvæði hafa
alltaf verið, að því er ég best veit,
byggðar á þýðingu Fitzgeralds hins
enska, en hann þýddi mjög ónákvæmt,
þótt það væri snjallt, - orti oft uþp. Ég
hafði í hyggju að fá Helga Hálfdanarson,
sem er okkar besti þýðandi, eftir að
Magnús Ásgeirsson leið, til þess að þýða
þetta. En þegar ég kem hcim, þá hefur
Helgi þegar þýtt þetta eftir Fitzgerald.
Það ber mjög að harma. Það er undar-
legt, að enginn íslendingur skuli hafa
lagt stund á persnesku, því Iranir eiga
mörg skáld jafn fræg eða frægari en
Omar Khayam og aðrar miklar og merk-
ar bókmenntir. En svo virðist sem ís-
lendingar komist aldrei út úr kristninni."
Þeir munu hafa verið fáir sem lögðu
leið sína til Nepal á þessum tíma?
„Já, þá hafði Nepal verið lokað land
lengi og var ekki einu sinni í Alþjóða
póstsambandinu. Þangað komu engir
útlcndingar nema þeir sem fengið höfðu
sérstakt leyfi til þess að klífa Everest.
Það var merkilegt að sjá viðbrögð
fólksins, þegar það sá þessa annarlegu
menn. Eitt sinn fór ég með þremur
óðrum töluvert inn í land og voru hinir
Frakki og Norðmaður, sem báðir voru
háir menn og Ijóshærðir. Við komum í
þorp þar sem við skoðuðum uppstoppuð
veiðidýr og þar man ég að íbúarnir
fylgdu okkur allir eftir hvar sem við
fórunt sem einn maður. Þorpið stóð uppi
á hæð og þegar við fórum stóðu allir
íbúarnir á hæðinni í einni þyrpingu og
hrópuðu húrra.
■ Á heimiii Kjartans er gnótt stærri og smærri muna frá ferðum hans.
Munirnir á hillunum eru frá Nicaragua, Chile, Rússlandi, Albaniu, Mexico og
Ástralíu.
■ Kjartan Ólafsson heldur hér á strútseggi, sem honum áskotnaðist í för un
Ástralíu. Fyrir framan hann hefur verið stillt upp öðrum minjagripum, filsfaeti,
sem notaður er sem stóll og fæti af flóðhesti, sem smíðuð hefur verið úi
' vindlaaskja.