Tíminn - 13.06.1986, Blaðsíða 9

Föstudagur 13. júní 1986
Tíminn 9
4500 nemendur í 40 námsgreinum
Áhersla lögð á kjarna-
greinar fjölbrautaskólanna
Frá ársfundi Bréfaskólans
Ársfundur fulltrúaráðs Bréfaskól-
ans var haldinn í Rcykjavík í síðustu
viku. Fundinn sátu fulltrúar þeirra
fjöldasamtaka sem eiga skólann, en
stærstu eignaraðild á Samband ísl.
samvinnufélaga, eða 30%. Auk þess
eiga Menningar- og fræðslusamband
alþýðu, Bandalag starfsmanna ríkis
og bæja, Farmanna- og fiskimanna-
samband íslands, Kvenfélagasam-
band íslands og Stéttarsamband
bænda sín tíu prósentin hvert, en
20% eignarhlutdeild er óráðstafað.
I skýrslum stjórnarformanns,
Kjartans P. Kjartanssonar, og skóla-
stjóra, Birnu Bjarnadóttur, til fund-
arins kom m.a. frant að rekstraraf-
koma skólans á liðnu ári var allgóð.
Við nám í skólanum eru nú um 4.500
nemendur, og stunda þeir nám í um
40 greinum sem liann hefur á boð-
stólum. Auk þess hefur skólinn til
sölu allmikið af námsefni í tungu-
málum sem ætlað er til sjálfstæðs
heimanáms. Yfirferð námsbréfa er í
höndum rúntlega 20 kennara. Á
síðasta ári innrituðust 1.292 nýir
nemendur til náms við Bréfaskól-
ann.
Það kom fram á fundinum að nú
er lögð áhersla á það hjá skólanum
að við endurnýjun á námsefni sé við
það miðað að byggja smám saman
upp sem mest efni úr kjarnagreinum
tjölbrautaskólanna. Nú undanfarið
hefur þar m.a. verið unnið að endur-
nýjun á námsefni í þýsku og ensku,
og einnig hefur verið gefinn út nýr
kennslubréfaflokkur til framhalds-
náms í bókfærslu.
Á fundinum urðu töluverðar um-
ræður um fjarkennslu og ýmsar hug-
myndir sem nú eru uppi í því efni.
Framsögu höfðu tveir starfsmenn
Háskóla íslands sent unnið hafa að
þeim málum, þeir Halldór Guðjóns-
son kennsíustjóri og Pórður Kristins-
son prófstjóri.
í stjórn Bréfaskólans sitja átta
fulltrúar frá aðildarsamböndum
hans. Frá Sambandinu eru þar Kjart-
an P. Kjartansson, Eysteinn Sigurðs-
son og Haukur Ingibergsson, en
aðrir fulltrúar eru Tryggvi Þór Aðal-
steinsson frá MFA, Örlygur Geirs-
son frá BSRB, Guðlaugur Gíslason

Kynningarrit sem Bréfaskólinn gef-
ur út og dreifir uni kennslugreinar
sínar.
frá FFSÍ, María Pétursdóttir frá KÍ
og Hákon Sigurgrímsson frá SSB.
- esig
Frá ársfundi Bréfaskólans
Kjötiðnaði
kær hlær...
Hlynur, blað Landssambands ís-
lenskra samvinnustarfsmanna, var
að koma út, og er þetta annað
tölublað þessa árs. Hlynur á sér
orðið langa sögu. og hefur komið út
í mörg ár með ýmsu sniði. Þetta
blað var lengi gefið út hjá Fræðslu-
deild Sambands ísl. samvinnufélags,
en síðan tók LÍS við útgáfunni, fyrst
í samvinnu við Nemendasamband
Samvinnuskólans en síðustu árin
eitt.
Nú um áramótin var gerð töluverð
útlitsbreyting á Hlyn og raunar alger
andlitslyfting. Brotið, var stækkað f
A-4 og umbroti gerbylt. í stuttu máli
er ekki annað að segja en þessi
breyting hafi tekist býsna vel. Með
þeim tveim tölublöðum, sem komin
eru út í nýja forminu, ntá trúlega
segja að nokkur reynsla sé af því
komin, og fer ekki á milli mála að
blaðið hefur breytt mikið um svip og
er orðið allt nútímalegra en fyrrum
var.
í þessu öðru hefti ársins eru það
einkum tvö efni sem bera upp
blaðið. Annars vegar er það 50 ára
afmæli Starfsmannafélags verk-
smiðja Sambandsins á Akureyri, og
hins vegar málefni Samvinnulífeyris-
sjóðsins.
Af Akureyrarefninu er það að
nefna að þar er rakin saga félagsins
í stuttri og glöggri samantekt. Líka
er þar greinargott viðtal við Pál
Helgason sem fjölmargir þekkja úr
Sambandsverksmiðjunum þar
nyðra, nt.a. fyrir efni sem hann
sendi Hlyn reglulega hér á árum
áður. Páll er nú hættur störfum
vegna aldurs. en í viðtalinu rifjar
hann upp margvíslegan fróðleik frá
meir en fjörutíu ára starfsferli í
verksmiðjunum.
Þetta Akureyrarefni er kannski
fyrst og fremst eins konar afþreying-
ar- eða skemmtilesning, en þarna er
líka faglegt efni sem snertir beint
hagsmuni þeirra sem blaðið er beint
til, þ.e. samvinnustarfsmanna. Það
er að finna í ýtarlegu viðtali við
Margeir Daníelsson, nýráðinn fram-
kvæmdastjóra Samvinnulífeyris-
sjóðsins. Þar rekur hann rækilega
þær breytingar sem gerðar hafa verið
á starfsemi sjóðsins í kjölfar þess
ástands sem skapast hafði vegna
þess að um árabil voru öll lán
lífeyrissjóðanna til einstaklinga
óverðtryggð í verðbólgu langt yfir
nafnvöxtum.
Þá er fjöldamargt annað efni í
blaðinu sem hér skal ekki talið, en í
stuttu máli verður ekki annað sagt
en að Guðmundi R. Jóhannssyni
ritstjóra hafi tekist að setja hér
saman býsna fjölbreytt og læsilegt
blað. Þó er rétt að grípa hér upp tvær
stökur úr vísnaþætti sem Stefán
Vilhjálmsson sér um í blaðinu. Þær
eru eftir Magnús Steinarsson hjá
KEA á Akureyri og eru svar hans
við spurningu um það hvað rími á
móti orðinu „ærlær.“ Þær eru svona:
Kjcitiðnaði kær hlær
kappinn og á lær slær,
ruggar sér og rær, nær
ríma kunni ærlær.
Tindra af gleði tær skær
tinnaaugun, nær fær
flink að taka fær mær
feitt í sundur ærlær.
Alltaf yljar það manni nú þægilega
að hitta fyrir áhuga á að setja saman
rímþrautir á borð við þessa.
-esig
Athugasemd við frétt um rann-
sóknir byggðaleifa á íslandi
Athugasemd við frétt um rann-
sóknir byggðaleifaá íslandi. Vegna
greinar eftir fréttaritara Tímans í
London, David Keys, sem birtist í
blaðinu 22. maí síðastliðinn, vil ég
koma eftirfarandi athugasemd á
framfæri. í þessari grein er fjallað
um rannsóknir á byggðaleifum á
íslandi, sem ég hef stundað undan-
farin ár. Þær upplýsingar, sem ég
gaf blaðamanninum í gegnum
síma, hafa brenglast nokkuð í
meðförum hans. Bagalegust er
ályktun sú sem dregin er af rann-
sóknum mínum um ákveðinn íbúa-
fjölda á íslandi stuttu eftir
landnám, eða sú að fornleifarann-
sóknir bendi til þess, „að íbúar hafi
verið um 70 þúsund." Þettáer ekki
rétt.
Eins og fram kemur í greininni,
ná rannsóknir ntínar aðeins til
þriggja svæða á landinu og gefa því
engan möguleika á að segja til um
heildaríbúatölu á landinu á ein-
hverjum ákveðnum tíma. Fram
kemur í greininni, að útreikningar
fræðimanna á íbúafjölda á íslandi
á fyrstu öldunum eftir landnám,
byggðir á rituðum heimildum, séu
á bilinu um 30-70.000. Þær niður-
stöður, hins vegar, sem eru að
koma í Ijós úr svæðisrannsóknum
mínum eru, að það virðist hafa
verið nokkur fjöldi bæja í innsveit-
um landsins sem voru byggðir
snemma og lagðir í eyði snemma.
Þetta þýðir einungis það, að byggð-
in hafi verið dreifðari á þessum
tíma, en þarf ekki að segja neitt
um íbúafjölda. Með þeim aðferð-
um, sem beitt hefur verið í þessari
rannsókn, sem eru bæði jarðfræði-
legar, fornleifafræðilegar og sagn-
fræðilegar, og með því að taka
fyrir heil svæði, hefur verið unnt að
fá nákvæmari og víðfemari hug-
mynd um aldur og eðli þessarar
eyðibyggðar en áður var þekkt. Að
lokum vil ég bæta því við, að auk
þeirra samvinnu- og styrktaraðila
(ekki alltaf alveg rétt stafaðir) sem
nefndir eru í greininni, hefur þetta
verkefni verið unnið í náinni sam-
vinnu við Þjóðminjasafn íslands,
sem einnig hefur veitt styrki til
þess.
Guðrún Sveinbjarnardóttir,
London.
Um fjórtán
þúsund nöfn
í nafnaskrá
Lokabindi Árbókar Nemendasambands
Samvinnuskólans komiö út
Nemendasamband Samvinnu-
skólans hefur staðið fyrir verulega
umfangsmikilli útgáfustarfsemi á
liðnum árum með Árbók sinni, en af
henni hafa komið út tíu bindi frá
1972. Fyrstu bindunum ritstýrði Sig-
urður Hreiðar blaðamaður, en hin
seinni hafa verið undir ritstjórn Guð-
mundar R. Jóhannssonar ritstjóra
Hlyns.
Meginefni þessara bóka eru ævi-
ágrip alls þess fólks sem lokið hefur
prófi frá Samvinnuskólanum á ára-
bilinu 1918-79, og fylgja ntyndir
allra með. Sá háttur var hafður á um
útgáfuna að í hverju bindi voru birt
æviágrip fólks úr árgöngum skólans
með tíu ára millibili. Sanitals er hér
um að ræða 2.124 einstaklinga.
Nú er nýkomið út ellefta bindi
Árbókarinnar, sem jafnframt er
lokabindi verksins. Það er 283 blað-
síður, og veigamesta cfnið í því er
nafnaskrá yfir alla þá sem nefndir
hafa verið í fyrri bindunum tíu. í
þeirri skrá eru um fjórtán þúsund
nöfn, og er þetta því án efa með
viðamestu nafnaskrám sem fylgt
hafa íslensku ritverki. Þar að auki er
svo sérstök skrá um alla þá Sam-
vinnuskólanema sem eiga æviágrip
stn í verkinu, og einnig nokkrar
leiðréttingar og viðaukar við fyrri
bindi.
Auk þessa er sitthvað annað fróð-
legt í þessu síðasta bindi verksins.
Jón Sigurðsson skólastjóri segir þar
frá þeim breytingum sem nú er fyrir-
hugað að gera á Samvinnuskólanum
og koma til framkvæmda í haust.
Svavar Lárusson yfirkennari skrifar
þarna grein um Framhaldsdeild
Samvinnuskólans sem starfað hefur
í Reykjavík frá 1973, og með henni
fylgja myndir af öllum stúdentum
þaðan. Þá er í bókinni myndasyrpa
úr lífi og starfi Jónasar Jónssonar frá
Hriflu, sem var skólastjóri Sam-
vinnuskólans 1918-55. Þessar mynd-
ir eru úr sýningunni sem sett var upp
í Hamragörðum í tilefni af aldaraf-
mæli hans á síðasta ári.
I fréttatilkynningu í tilefni af út-
komu þessa lokabindis segir að Ár-
Ellefta bindið af Árbók Neinenda-
sambands Samvinnuskólans.
bækurnar séu mikil heimild um nem-
endur Samvinnuskólans um sextíu
ára skeið, og líka um ýntsa þætti í
starfi skólans á þessum tíma. Þar
segir einnig að verkið hafi verið
hafið með mikilli bjartsýni, en það
hafi allt gengið með santvinnu
margra, sent lýst er í formála rit-
stjóra fyrir síðustu bókinni.
Öll bindin ellefu eru enn fáanleg í
einum pakka og kosta 4.000 krónur.
Bækurnar eru seldar í Hamragörð-
um, félagsheimili samvinnumanna
að Hávalla götu 24, og síminn þar er
91-21944.
- esig