Tíminn - 01.10.1988, Blaðsíða 22

22 Tíminn
Laugardagur 1. október 1988
Notaðar búvélar
MINNING
Þórdís Gissurardóttir
til sölu:
IMT 577 4x4 ........... árg. 1986
Ford4100 .............. árg. 1979
Ursus 385 4x4 ......... árg. 1984
Kimidan mykjudreifari .. árg. 1987
Kimidan mykjudæla 6“ .. árg. 1987
Gott verð og greiðslukjör.
VELAR & ÞJONUSTA HF. - Vélaborg
JÁRNHÁLSI 2 - SÍMI 83266 - 686655
Hjartans þakkir til allra þeirra er geröu mér 80 ára
afmælisdaginn minn þann 12. septemberógleyman-
legan.
Sérstakar þakkir til barna minna, barnabarna og
maka þeirra, bræðra minna og eiginkvenna þeirra
og til allra þeirra sem sendu mér blóm og skeyti
þennan eftirminnilega dag.
Guö blessi ykkur öll.
Una Jóhannesdóttir.
t
Móöir okkar
Björg Árnadóttir
Seljalandi 7,
fyrrum húsfreyja að Stóra-Hofi, Gnúpverjahreppi,
lést í dvalarheimilinu Ljósheimum, Selfossi, 29. september.
Börnin.
Virðisaukaskattur á matvöru?
Almennur fundur verður haldinn um áhrif virðisaukaskatts á verð-
myndun matvöru að Brautarholti á Skeiðum föstudaginn 7. okt. n.k.
kl. 21.00.
Frummælandi verður Gunnlaugur Júlíusson,
landbúnaðarhagfræðingur frá Stéttarsam-
bandi bænda.
Umræður og fyrirspurnir.
Fundurinn er öllum opinn.
Félag framsóknarkvenna f Árnessýslu
og Landssamband framsóknarkvenna
Aðalfundur
Framsóknarfélags Kópavogs verður haldinn að Hamraborg 5,
mánudaginn 10. október kl. 8.30.
Fundarefni: Venjuleg aðalfundarstörf, auk kosning fulltrúa á
flokksþing.
Stjórnin.
Reykjanes
Kjördæmissamt id framsóknarmanna á Reykjanesi boðar til for-
mannafundar fir ntudaginn 6. október n.k. kl. 20.30 að Hamraborg
5, Kópavogi.
Stjórnin.
Austurla.íd
Kjördæmisþing framsóknarmanna á Austurlandi verður haldið í Hóter
Valaskjálf Egilsstöðum dagana 14. og 15. október n.k. og hefst kl.
20.00. Nánar auglýst síðar.
KSFA
fyrrv. húsfreyja í Arabæ
Fædd 13. júní 1910
Dáin 26. september 1988
í dag verður jarðsett frá Gaul-
verjabæjarkirkju Þórdís Gissurar-
dóttir, fyrrum húsfreyja í Arabæ í
Flóa. Þórdís fæddist í Gljúfurárholti
í Ölfusi 13. júní 1910. Hún var yngst
af 17 börnum hjónanna Margrétar
Jónínu Hinriksdóttur og Gissurar
Guðmundssonar er þar bjuggu árin
í kringum aldamótin. Af systkinum
Þórdísar er aðeins á lífi næstyngsta
systirin Sigrún sem nú dvelur á
Sólvangi í Hafnarfirði. Þegar for-
eldrar Þórdísar brugðu búi 1920
fluttu þau fyrst til Eyrarbakka en
síðan til Hafnarfjarðar. Þórdís gekk
í skóla á þessum stöðum og minntist
hún oft skólans og dvalarinnar á
Eyrarbakka, sem þá var miðstöð
menningar á Suðurlandsundirlendi.
Að skólagöngu lokinni tóku við
ýmis störf. Hún var mikið í vist sem
ung stúlka og fór stundum í kaupa-
vinnu á sumrin, en lengst mun hún
hafa unnið á Farsóttarsjúkrahúsinu.
Árið 1940 verða þáttaskil í lífi
hennar þegar hún ræðst sem ráðs-
kona að Arabæ í Flóa til Stefáns
Hannessonar sem þar bjó. Þau
gengu í hjónaband 13. september
1941 og bjuggu síðan í Arabæ, en
Stefán lést 5. október 1974.
Arabær er ekki landmikil jörð og
var illa hýst er þau hófu þar búskap,
en með eljusemi og hagsýni byggðu
þau upp jörðina og ræktuðu tún.
Þau hjón eignuðust 5 börn. Elstur
var Gissur Grétar sem var stórlega
fatlaður frá fæðingu og lést tæplega
17 ára gamall. Hin börnin eru í
þessari röð; Ingunn, gift Sigurjóni
Jónssyni lyfsala Vestmannaeyjum,
Sigmundur, viðskiptafræðingur,
kvæntur Hafdísi Sigurgeirsdóttur
sérkennara, Margrét Jónína hús-
freyja í Gerðum Gaulverjabæjar-
hreppi, gift Geir Ágústssyni bónda
og Hannes kennari á Selfossi. Kona
hans er Helga Jóhannesdóttir, fata-
hönnuður.
Eftir lát Stefáns bjó Þórdís í
Arabæ með Hannesi syni sínum.
Hún naut sín vel í að stjórna búi og
hafði ánægju af sveitastörfum og
gekk í þau af lífi og sál þó að kraftar
tækju að minnka.
Vorið 1983 tóku þau mæðgin þá
ákvörðun að hæfta búskap og flytja
til Reykjavíkur og þar eyddi Þórdís
síðustu æviárum sínum.
Fyrir 10 árum kynntist ég Þórdísi
þegar ég kom inn í fjölskyldu
hennar. Hún var þá enn húsmóðir í
Arabæ. Þórdís var dugleg og ósér-
hlífin kona sem bar ótakmarkaða
umhyggju fyrir fjölskyldu sinni. Hún
var glaðlynd, hrein og bein í fram-
komu og afar hlý í minn garð. Eftir
að hún flutti til Reykjavíkur varð
samband okkar meira og nánara og
mér mikils virði.
Aðstæður hennar breyttust mikið
við flutninginn til Reykjavíkur því
nú þurfti þessi vinnuglaða kona að
aðlaga sig því að hafa ekki ákveðin
verk að ganga í eins og í Arabæ.
Hún hafði nú meiri tíma fyrir sjálfa
sig.
Þórdís hafði áhuga á þjóðlegum
fróðleik og hafði gaman af að
ferðast. Hún fór með okkur nokkrar
ferðir innanlands og hafði mikla
ánægju af. Hún velti þá gjarnan fyrir
sér hvernig lífsbarátta fólks hefði
verið á þeim landsvæðum sem við
fórum um. Ég minnist ferðar sem
Gefum okkur
tíma í umferðiiml
Leggjum tímanlega af stað!
við fórum í ágústmánuði síðastliðn-
um norður í Skagafjörð, þar sem við
dvöldum í eina viku.
Þórdísi fannst hápunktur hvers
ferðalags að komast í berjamó,
berjatínslan hafði fyrir henni nyt-
semdargildi sem gaf hverju ferðalagi
aukinn tilgang. Þar nyrðra eyddum
við yndislegum degi við berjatínslu
og naut Þórdís þess eftirminnilega.
Síðastliðin tvö ár var ég í námi
samhliða vinnu og þessi ár passaði
hún son minn ungan á meðan ég var
í skólanum. Auk þess sem þessi
pössun var mér ómetanleg vegna
námsins var hún ekki síður mikils
virði fyrir son minn því milli hans og
ömmu hans skapaðist náið samband.
Þórdís sýndi honum einstaka um-
hyggju og þolinmæði. Hún hafði
gaman af söng og kenndi honum
mikið af vísum. í hvert skipti sem
við sonur minn fórum niður í bæ
vildi hann heimsækja ömmu í Ból-
staðarhlíðinni. Það er mikill missir
fyrir lítinn dreng þegar amma er
ekki lengur til að fagna honum og
gleðja hann, en það dýrmæta vega-
nesti sem hún gaf honum verður
ekki frá honum tekið.
Ég vil að leiðarlokum þakka Þór-
dísi af alhug fyrir ógleymanlega
vináttu og hlýhug og þá umhyggju
sem hún bar fyrir fjölskyldu minni.
Blessuð sé minning hennar.
Far þú í friði
friður Guðs þig blessi
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Brlem).
Hafdís.
Alltaf bregður manni óþægilega
þegar dauðann ber að garði, sama
hvort hann kemur að vitja ungra eða
aldinna, hraustra eða lasburða.
Alltaf ar jafn erfitt að skilja það að
komið sé skarð í vinahópinn og
aldrei eigi maður eftir að deila
stund, gleði eða daglegu amstri með
manneskju sem orðin var hluti af lífi
manns.
Þórdís Gissurardóttir var fædd í
Gljúfurholti í Ölfusi 13. júní 1910,
yngst f hópi 17 systkina. Æviágrip
Þórdísar mun ég ekki rekja hér, að
öðru leyti en því að árið 1941 giftist
hún Stefáni Hannessyni bónda í
Arabæ, Gaulverjabæjarhreppi og
áttu þau fimm börn. Árin hennar í
Arabæ urðu fjörutíu og þrjú, tími er
spannar meira en hálft æviskeiðið,
og því auðvelt að álykta að rætur
hennar liggi þar.
I Arabæ bjuggu þau hjónin af
hagsýni og dugnaði. Búið var aldrei
stórt en þótti myndarlegt og vel
rekið.
Rúmlega sextug missti Þórdís
mann sinn. Hún bjó áfram í Arabæ
með Hannesi syni sínum til ársins
I 1983, en þá brugðu þau búi ogfluttu
til Reykjavíkur. Þar átti hún síðan
heimili til hinstu stundar.
Margar hugsanir og minningar
leita nú á huga minn um Þórdísi,
sem ég kynntist fyrir aðeins fáum
árum, en þótti orðið vænt um sem
tengdamóður mína. Hér veit ég hins
vegar að er ekki við hæfi að vera
með tilfinningasemi því öll væmni
var henni fjarri skapi. Gilti þá einu
hvort um var að ræða talað mál,
ritað, tónlist eða önnur mannanna
verk.
Eitt af því skemmtilegasta og
eftirminnilegasta sem ég upplifði
með Þórdísi var þegar hún sagði mér
sögur frá árunum áður en hún gifti
sig. Leikur systkinanna á Gljúfur-
holti, lífið í Hafnarfirði snemma á
öldinni, stéttaskipting þess tíma,
lífskjör verka- og þjónustufólks,
hjúkrunarstörf á tímum berkla eða
„að þéna“ eins og hún kallaði það.
Þessi störf voru hennar skóli, enda
var hún mikil búkona fram á það
síðasta.
Þó kynni okkar yrðu stutt náði
Þórdís að sýna mér inn í heim sem
var mér borgarbarninu framandi.
Það gerði hún með frásögnum af
liðinni tíð, en ekki síður með lífs-
skoðunum sínum og daglegu lífi. Þó
hún byggi orðið í Reykjavík var
hugurinn í sveitinni. Þá naut hún
þess að fylgjast úr fjarlægð með
búskapnum í Gerðum hjá Margréti
dóttur sinni.
Eins og flestir fslendingar á henn-
ar aldri var Þórdís mótuð af kröpp-
um lífskjörum. Dyggðir þessarar
kynslóðar, nýtni, vinnugleði og hóf-
semi, eru nú metnar til fárra fiska.
Meðan nútíminn pakkar fánýtinu í
skrautlegar umbúðir heldur þetta
fólk sönsum og spyr hvert sé inni-
haldið í öllu þessu. Ólíkt verðmæta-
mat okkar Þórdísar birtist ekki síst í
því sem kalla mætti smáatriði. Ég
man t.d. að eitt vetrarkvöldið er ég
leit inn til hennar sat hún við eldhús-
borðið með lítið úrvarpstæki fyrir
framan sig og hlustaði á sígilda
tónlist. Útvarpið var henni ekki
afþreying eða síbylja heldur tæki til
fróðleiks og yndisauka. Tónlist
hlýddi hún á til að njóta hennar og
auðga andann. Þá skiptu umbúðirn-
ar engu máli. Þegar ég festi þessi orð
á blað minnist ég líka annars í fari
Þórdísar sem mér þótti skrýtið í
fyrstu, en það var áhugi hennar á
fólki, ættum þess og fjölskyldum.
Hafi ég einhvern tíma haldið að
engir læsu minningargreinar nema
aðstandendur, þá afsannaði hún þá
kenningu fyrir mér. Seinna skildi ég
að þessi séríslenski áhugi á eftirmæl-
um stafar ekki bara af forvitni heldur
er þetta ein leið til að sýna látnum
virðingu og votta hinum hluttekn-
ingu sem eftir lifa.
Það sem mér þóttu vera helstu
persónueinkenni Þórdísar voru fast-
mótaðar skoðanir á mönnum og
málefnum, hreinskilnin sem þó duldi
ekki gott hjartalag, og síðast en ekki
síst einstök hjálpsemin, er skein í
gegn í öllum hennar gerðum.
Þá dettur mér í hug hversu mjög
hún naut að fylgjast með allri haust-
uppskeru grænmetis og berja, með
það í huga að allir fengju eitthvað í
sinn hlut.
Áhuga og hrifningu á íslenskri
náttúrufegurð sýndi hún ætíð, og er
þá skemmst að minnast gleði hennar
og þakklæti fyrir ferð um Norður-
land nú í sumar með Hafdísi og
Sigmundi, tengdadóttur hennar og
syni.
Börnin voru henni mikils virði,
fylgdist hún ætíð vel með ástvinum
og ættingjum og á það ekki síst við
um barnabörnin sem orðin eru
ellefu.
Um leið og ég þakka Þórdísi allt
það sem hún var mér og skildi eftir
sig hjá mér, vona ég að hún fái góða
heimkomu til Stefáns og Gissurar.
Deyrfé,
deyja frœndur,
deyr sjálfur ið sama,
en orðstíð deyr aldregi
hveim er sér góðan getur.
Helga Jóhannestfcttir.