Tíminn - 14.04.1989, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Föstudagur 14. apríl 1989
Þlngsályktunartillaga^erfeluiMséi^róttæka^stefnubœytingujTvað^ífeyrisréttin^^g
____________________________lífeyrissparnað varðar:___________________________
Hver einstaklingur eigi
sinn eftirlaunarei kning
Þingmaðurinn Guðni Ágústsson vill að hver og einn
einstaklingur í landinu eigi sinn eigin eftirlaunasjóð. Hann
hefur flutt tillögu til þingsályktunar er gerir ráð fyrir að
skipuð verði nefnd sem fái það hlutverk að móta reglur um
eigin eftirlaunasjóði allra landsmanna og geri tillögur um
hvernig hægt sé að gera upp réttindi launþega í núverandi
lífeyrissjóðum.
Nefndinni er ætlað að vinna
samkvæmt þeirri hugmynd að við
upphaf ævistarfs eignist hver ein-
staklingur eigin eftirlaunareikning
í umsjón banka, tryggingarfélags,
eða þeirra aðila sem fengið hafa til
þess tilskilin leyfi og fylgir eftir-
launareikningurinn viðkomandi
einstaklingi út starfsævina. Með
þessari breytingu yrði lífeyrir hvers
og eins óvéfengjaleg eign hans og
við andlát yrði eftirlaunasjóðurinn
eign maka, eða erfðafé aðstand-
enda. Þá er gert ráð fyrir að eigin
eftirlaunasjóðir yrðu sameign á
meðan hjónaband eða sambúð
varir, en skiptust til helminga við
skilnað eða sambúðarslit.
Líkt og í núverandi kerfi er í
tillögunni ætlast til þess að í eftir-
launasjóði renni 10% af launatekj-
um hvers launþega, 6% greitt af
atvinnurekendum og 4% af laun-
þega. Greiðslurnar væru frádrátt-
arbærar frá skatti og eftirlauna-
sjóðir verðtryggðir og ávaxtaðir á
bankareikningum eða með verð-
bréfum á opinberu verðbréfaþingi.
Þegar einstaklingurinn verður 65
ára gamall er gert ráð fyrir að
endurgreiðslur úr sjóðnum hefjist
og verði hann endurgreiddur að
fullu á 15-20 ára tímabili. Gagnvart
örorku og barnalífeyri mætti hugsa
sér að einhver hluti af iðgjaldi í
eigin lífeyrissjóð, t.d. 1% rynnu í
sérstakan landssjóð, sem tengdur
væri Tryggingarstofnun ríkisins og
héti Örorku- og barnalífeyrissjóð-
ur íslands.
Að sögn Guðna Ágústssonar er
ástæða þess að hann leggur tillög-
una fram sú að brýna nauðsyn beri
til að komast út úr þeim fjötrum
sem núverandi lífeyrissjóðakerfi
sé. „Manni sýnist að efir því sem
þjóðin eldist muni það verr og verr
geta staðið undir þeim skuldbind-
ingum er það hefur heitið fólki
segir Guðni. Of lítið af þeim pen-
ingum er greiddir séu til lífeyris-
sjóðanna komi til baka og auk þess
sé allt of mikið að á annað hundrað
lífeyrissjóðir séu hér í þessu litla
landi. Lífeyrissjóðakerfið sé dýrt
og mannfrekt í rekstri, ekki síst
vegna þess að það sé í mörgum
smáum einingum. Guðni segir al-
menning sætta sig illa við þá óvissu
og það ranglæti er ríki í núverandi
kerfi. Enginn viti hver eign sín í
lífeyrissjóðunum sé, né hvaða ör-
yggi greiðslurnar kunni að skapa á
eftirlaunaaldri. Þá sé ekki hægt að
una því að sumir nái því að fá
öruggar greiðslur úr mörgum sjóð-
um og það sé ríkið sem ábyrgist
slíkar greiðslur, á meðan aðrir tapi
Guðni Ágústsson alþingismaður
segir núverandi lífeyrissjóðakerfi
að mestu eftirlitslaust, mannfrekt
og dýrt í rekstri.
réttindum sínum og sjóðirnir komi
ekki til með að greiða til baka
neina þá upphæð sem skipti máli til
lífsviðurværis í ellinni.
Guðni segir enga heildarlöggjöf
til um lífeyrissjóði í landinu, starf
þeirra sé að mestu eftirlitslaust,
skipulag þeirra á reiki og réttindi
einstaklinga með aðild að sjóðun-
um einnig. í greinargerð með
þingsályktunartillögunni er vikið
sérstaklega að lífeyrissjóði starfsm-
anna ríkisins, en þar er lífeyrir
tryggður af hálfu ríkisvaldsins.
Minnt er á að á fjárlögum þessa árs
er gert ráð fyrir að varið verði 1125
milljónum úr ríkissjóði í lífeyris-
sjóð opinberra starfsmanna, fyrst
og fremst til að greiða uppbætur til
að standa við skuldbindingar við
lífeyrisþega. Guðni Ágústsson seg-
ir að verði gerðar þær breytingar á
kerfinu sem lagðar eru til í þings-
ályktuninni mundi það spara ríkinu
þessar uppbótagreiðslur, en þær
eigi eftir að vaxa til muna á næstu
árum. Ennfremur yrði skuldbind-
ingum létt af sveitarfélögum vegna
skyldu þeirra til að greiða mismun
í lífeyrissjóði. -ÁG
Tillagatil þingsályktunarum rannsóknásiglingaleiðinnium Hornafjörðlögðfram:
Vilja bæta skilyrði og
auka öryggi sjófarenda
Siglingaleiðin til Hafnar í Horna-
firði, þrengdist sem kunnugt er í
vetur, sem varð til þess að stærri skip
gátu ekki eða áttu erfitt með að
komast til Hafnar. Fyrir skömmu
var lögð fram á Alþingi tillaga til
þingsályktunar um rannsókn á sigl-
ingaleið um Hornafjörð. Flutnings-
menn hennar eru þeir Egill Jónsson,
Jón Kristjánsson og Hjörleifur Gutt-
ormsson.
í tillögunni er gert ráð fyrir að
samgönguráðherra verði falið að
hlutast til um við Hafnarmálastofn-
un ríkisins að hún hefji sem fyrst
rannsóknir á innsiglingunni við
Hornafjarðarós og öðrum aðstæðum
í tengslum við skipaleiðir um Horna-
fjörð.
í greinargerðinni sem fylgir tillög-
unni segir að í umhleypingasamri
veðráttu, eins og verið hefur í vetur,
kasti brimaldan sandi inn yfir tang-
ann á Austurfjörum, sem er að
austanverðu við siglingaleiðina um
Ósinn. Við þennan sandburð lengist
Austurfjörutanginn og siglingaleiðin
þrengist. Hins vegar á sumrin, þegar
Jón Kristjánsson.
vatn eykst í Hornafirði vegna ánna
sem í hann falla, vex sfraumurinn í
ósnum svo að sandurinn sem sjávar-
aldan bar inn yfir Austurfjörutanga,
berst með straumum til hafs.
1 greinargerðinni segir ennfremur
að þrátt fyrir að hafnsögumenn og
Hjörleifur Guttormsson.
skipstjórnarmenn hafi öðlast mikil-
væga reynslu varðandi aðstæður við
Hornafjörð, þá sé full ástæða til að
hugleiða hvort ekki sé hægt að bæta
skilyrði og auka öryggi sjófarenda
um Ósinn með gerð brimvarnar-
mannvirkja utan hans. -ABÓ
Langtímaáætlun í samgöngum
Tillaga til þingsályktunar um lang-
tímaáætlun í samgöngumálum var
lögð fram á Alþingi fyrir skömmu.
Þar er gert ráð fyrir að fela samgöng-
uráðherra að skipa nefnd sérfræð-
inga til að gera tillögur um áætlun í
samgöngumálum fyrir allt landið og
gera rökstudda spá um framvindu
einstakra þátta til ársins 2010.
Nefndin á einkum að taka til
meðferðar þætti, eins og vegagerð,
flugvallargerð og hafnargerð. Einnig
farþega- og vöruflutninga til og frá
landinu og innan lands, flutninga- og
umferðarmiðstöðvar og skipakost,
flugvélakost og bifreiðaeign. Þá á
nefndin að auki að fjalla um innbyrð-
is samspil og áhrif allra þátta, fjár-
festingar og rekstur hjá ríki og
sveitarfélögum og tekjustofna.
Einnig er gert ráð fyrir að nefndin
fjalli um skilyrði til einkarekstrar,
svo sem verðlagningu, skatta og
skyldur og möguleika til aðlögunar
að tækniframförum.
í tillögunni er gert ráð fyrir að
nefndin skili áfangaskýrslu í mars
1990 og Iokaskýrslu í október 1990.
Flutningsmenn tillögunnar eru
Benedikt Bogason, Aðalheiður
Bjarnfreðsdóttir, Guðmundur
Ágústsson, Hreggviður Jónsson,
Júlíus Sólnes og Óli Þ. Guðbjarts-
son. -ABÓ
Tillaga til þingsályktunar:
Heilsufarsbók
allt frá vöggu
tilgrafar
í tillögu til þingsályktunar Alþingis er lagt til aö hönnuð
verði, í samráði við landlækni, heilsufarsbók sem fylgi
sjúklingi frá vöggu til grafar.
I heilsufarsbók þessa skulu skráðar jafnóðum allar
upplýsingar um heilsufar einstaklingsins sem máli skipta,
svo sem sjúkdómar, læknismeðferð og lyfjanotkun.
Flutningsmenn tillögunnar segja
að þó varðveisla ýmissa upplýsinga
af þessu tagi hafi farið vaxandi á
undanförnum árum geti verið erfitt
að hafa yfirlit yfir þær. Einkum
stafi það af því hve dreifðar upplýs-
ingarnar eru, á milli heimilislækna,
heilsugæslustöðva, sjúkrahúsa og
fleiri staða.
1 greinargerðinni segir þetta við-
halda vankunnáttu almennings og
ekki vera í samræmi við stefnu
heilbigðisyfirvalda sem hvetji til
aukinna forvarna og frumkvæðis
einstaklingsins. Bent er á að sam-
skonar bækur hafi verið notaðar
meðal ýmissa þjóða um langt skeið
með góðum árangri. Að slíkt
skipulag auki vitneskju manna um
eigið heilbrigði og heilsufar og
skírskoti jafnframt til ábyrgðar og
hvetji til þátttöku.
Flutningsmenn tillögunnar eru
Guðrún Agnarsdóttir, Danfríður
Skarphéðinsdóttir, Kristín Einars-
dóttir, Kristín Halldórsdóttir,
Málmfríður Sigurðardóttir og Þór-
hildur Þorleifsdóttir. jkb
Tilmæli Landssambands framsóknarkvenna:
„MNGMENN VEITI
FRUMVARPINU
BRAUTARGENGI"
Landssamband framsóknarkvenna fagnar frumvarpi dómsmálaráð-
herra um hert lög vegna kynferðisglæpa, sem nú hafa verið lögð fram á
Alþingi.
Að mati þeirra er frumvarpið mikilvægt spor fyrir þolendur kynferðis-
afbrota. Að sögn sambandsins hefur undirbúningur frumvarpsins tekið
fimm ár. Hafi þolendur kynferðisafbrota á þeim tíma orðið að þola
ofbeldið á þessu sviði án þess að lög hafi náð til hins seka.
Landssambandið óskar eftir að þingmenn veiti þessu frumvarpi
brautargengi svo það geti orðið að lögum fyrir þinglok í vor. jkb