Tíminn - 02.11.1989, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 2. nóvember 1989
Tíminn 5
Jón Helgason í fullum rétti við setningu umdeildra reglugerða árið 1987. Lögfræðileg
álitsgerð samin að beiðni hagsmunasamtaka í landbúnaði óhlutdræg:
Lagastofnun Háskólans
tekur af öll tvímæli
Forsetum Alþingis hefur nú borist í hendur álitsgerð frá
Lagastofnun Háskóla íslands þar sem m.a. eru tekin fyrir
tiltekin lögfræðileg atriði í skýrslu Ríkisendurskoðunar um
framkvæmd búvörulaganna. Samkvæmt heimildum Tímans
kemur fram í álitsgerð Lagastofnunar gagnrýni á Ríkisendur-
skoðun fyrir að fara út fyrir verksvið sitt og virða ekki rétt
þeirra aðila sem skoðun hennar beinist að.
Þá er í henni vitnað í rökstuðning
álitsgerðar sem lögfræðingamir
Tryggvi Gunnarsson og Þorgeir ör-
lygsson sömdu að beiðni Fram-
leiðsluráðs landbúnaðarins, Lands-
samtaka sláturleyfishafa og Stéttar-
sambands bænda.
1 skýrslu lögfræðinganna tveggja,
sem fjallað var um í Tímanum fyrir
skömmu, kom fram hörð gagnrýni á
vinnubrögð Ríkisendurskoðunar.
Þar vom hraktar fullyrðingar hennar
um að ríkissjóður væri ekki greiðslu-
skyldur vegna verðábyrgðar sem
úthlutað var á gmndvelli reglugerða
sem Jón Helgason, þáverandi land-
búnaðarráðherra, setti árið 1987. í
álitsgerð Lagadeildar segir að eftir
að þeim hafi verið falið þetta verk-
efni hafi Tryggvi og Þorgeir samið
álitsgerð sem dagsett sé 2. okt. sl.. í
henni komi fram rökstutt svar við
þeirri spurningu sem beint sé til
Lagastofnunar varðandi lögmæti
reglugerða Jóns Helgasonar. Þeir
telji ekki ástæðu til þess að fjalla
nánar um hana, enda heyri það
undir dómstóla að skera endanlega
úr um stjómskipulegt gildi reglu-
gerðarinnar.
Höfundar álitsgerðarinnar frá
Lagastofnun benda á að Ríkisendur-
skoðun hafi farið út fyrir verksvið
sitt. Þeir segja að álit Ríkisendur-
skoðunar á því hvort reglugerðimar
eigi sér stoð í eða séu andstæðar
lögum sé að sjálfsögðu ekki bindandi
fyrir aðra aðila innan eða utan
ríkiskerfisins. Það að svara spum-
ingum um gildi reglugerða sé lög-
fræðilegt atriði sem ekki verði séð að
löggjafinn hafi ætlað Ríkisendur-
skoðun að leysa.
Þá er bent á að Ríkisendurskoðun
hafi ekki virt svo kallaðan andmælis-
rétt, sem ríkjandi hefð sé fyrir í
íslenskum lögum. Samkvæmt þeim
rétti á sá sem skoðun Ríkisendur-
skoðunar beinist að, rétt á því að
tala máli sínu áður en hún lýkur sínu
verki.
Hvorki Guðrún Helgadóttir for-
seti sameinaðs Alþingis, né Jón
Jón Helgason, fyrrverandi landbún-
aðarráðherra. Eftir því sem næst
verður komist tekur ný álitsgerð frá
Lagastofnun Háskólans af öll tví-
mæli um að reglugerðirnar tvær frá
árínu 1987 eru innan ramma búvöru-
laganna.
Helgason forseti efri deildar, vildu
tjá sig um málið í gær og bám því
við að samkomulag væri meðal for-
seta þingsins um að fjalla ekki um
skýrsluna opinberlega fyrr en að hún
hefði verið tekin fyrir á sameiginleg-
um fundi.
Forsetar Alþingis fóm þess á leit
við Lagastofnun í vor að samin yrði
álitsgerð á þeirra vegum, um athuga-
semdir Ríkisendurskoðunar. Ekki
var beðið um þessa vinnu eingöngu
út af deilum um lögmæti reglugerð-
anna sem Jón Helgason setti árið
1987, en síðasta vor sóttu þingmenn
óvenju mikið eftir því að fá álit
Ríkisendurskoðunar á einstökum
málum.
Forsetar Alþingis munu væntan-
lega taka álitsgerð Lagastofnunnar
Háskólans fyrir á næstunni, en hve-
nær það verður fengust ekki nákvæm
svör við í gær.
-ÁG
Nýtt fyrirtæki tekur yfir útgáfustarf-
semi Frjáls framtaks hf:
Utgáfustarfsemin
opnuð almenningi
Frjálst framtak hf. stofnaði í gær
nýtt fyrirtæki um útgáfustarfsemi
sína. Fyrirtækið heitir Fróði hf. og
tekur það til starfa um næstu áramót.
Áformað er að Frjálst framtak eigi
20 til 25% hlutafjár í félaginu og að
öflugir utanaðkomandi aðilar verði
einnig með stóran hlut. Að auki
verður almenningi gefínn kostur á
að kaupa hlutabréf í Fróða hf. og
hefst sala þeirra til almennings á
næstunni.
Á undanfömum árum hefur aðal-
starfsemi Frjáls framtaks greinst í
tvær áttir. Annars vegar útgáfustarf-
semi, sem hófst fyrir um 20 ámm og
hins vegar byggingarstarfsemi.
Fyrirtækið hefur aukið mjög umsvif
sín á báðum þessum sviðum að
undanfömu, en þar sem um gjöró-
líka starfsemi er að ræða töldu
forráðamenn fyrirtækisins að æski-
legra væri að starfsemin væri rekin í
tveim aðskyldum fyrirtækjum.
Fróði hf. tekur við útgáfu 15
tímarita, bókaútgáfu, útgáfu á upp-
lýsingaritinu íslensk fyrirtæki og
Póstmarki sem hefur með höndum
rekstur á tölvuvæddum upplýsinga-
banka til notkunar við beina mark-
aðssetningu.
Engar breytingar verða á högum
starfsfólks fyrirtækisins, því allir
munu taka til starfa hjá Fróða um
næstu áramót og sinna sömu störfum
og áður. -ABÓ
Menntamálaráðuneytið:
Nefnd skipuð
til að fjalla
um framtíð LÍN
'Menntamálaráðherra hefur skip-
að nefnd til að fjalla um framtíðar-
verkefni Lánasjóðs íslenskra
námsmanna og stöðu sjóðsins á
næsta ári. Nefndinni er annars vegar
ætlað að meta fjárþörf sjóðsins til
frambúðar-með hliðsjón af líklegum
fjölda námsmanna og miðað við
líklega getu þjóðarbúsins til að
standa undir námslánakerfinu. Hins
vegar á nefndin að gera tillögur um
fjármál sjóðsins á næsta ári með
hliðsjón af fjárlagafrumvarpi fyrir
árið 1990 og breytingum á skuldum
sjóðsins meðan nýjar lánareglur eru
í undirbúningi. Nefndinni er heimilt
að gera tillögur um breytingar á
lögum um Lánasjóð íslenskra
námsmanna. Gert er ráð fyrir að
nefndin ljúki aðaltillögugerð sinni
fyrir næstu áramót.
í nefndinni eiga sæti fulltrúar allra .
stjómmálaflokka nema Sjálfstæðis-
flokks og Kvennalista sem kusu að
tilnefna ekki fulltrúa í nefndina.
Auk þess eiga sæti í nefndinni full-
trúar námsmannasamtakanna. For-
maður nefndarinnar, tilnefndur af
menntamálaráðherra, er Bjöm Rún-
ar Guðmundsson. -EÓ
Stefnt er að því að Ijúka sölu á öllu dilkakjöti frá í fyrra um næstu
mánaðamót. Núertil ílandinuum800tonnafdilkakjöti frá því ífyrra:
Ársgamalt kjöt lækkar
um 5-16%íeinnmánuð
Ákveðið hefur verið að
bjóða neytendum upp á að
kaupa það sem eftir er af
dilkakjöti frá haustinu 1988 á
lægra verði. Um er að ræða um
800 tonn af dilkakjöti. Kjötið
verður sagað niður í neytenda-
umbúðir. Feitir og rýrir bitar
verða ekki settir með.
Einn poki, sem er tæplega hálfur
skrokkur, verður seldur á 2.780
krónur sem er um 16% verðlækk-
un. Fyrirhugað er að halda áfram
að bjóða neytendum upp á „lamba-
kjöt á lágmarksverði" þegar þessu
söluátaki lýkur, én því lýkur um
næstu mánaðamót.
Að sögn Þórhalls Arasonar sem
á sæti í samstarfshóp um' sölu
lambakjöts er vonast eftir að með
þessu söluátaki takist að klára að
selja allt kjötið frá því fyrra fyrir
mánaðamót. Ef það tekst er það
allmikil breyting frá fyrra ári því að
þá tókst ekki að kíára að selja
kjötið fyrr en í mars. Tilboðið
stendur aðeins til loka þessa mán-
aðar, en þá verður hætt að selja
kjöt á þessum kjörum til verslana
jafnvel þó að eitthvað verði eftir af
því.
Það kjöt sem um er að ræða er
dilkakjöt í úrvalsflokki, Dl-A, D2-
B og C. Kjötið verður selt í hálfum
skrokkum, snyrt á sama hátt og
kjötið sem var selt sem „lambakjöt
á lágmarksverði" í sumar. í pokun-
um verður súpukjöt 1/2 hryggur
(heill eftir endilöngu), grilirif og
læri í heilu. Um er að ræða um 20
þúsund poka sem vega að meðaltali
6,5 kíló en smásöluverðið verður
428 kr/kg, þannig að pokinn kostar
um 2.780 krónur. Verðlækkunin í
smásölu nemur um.16%.
Kjpt úr Dl-A flokki verður
einnig selt í'heilum skrokkum beint
til verslána og kjötvinnslna á 5%
lægra verði. Treyst verður á að
frjáls samkeppni kaupmanna skili
þessari verðlækkun til neytenda.
Úr Dl-B og C flokki verða
aðeins framhryggir, læri og „mjóir
hryggir" settir á markað eftir að
hafa verið snyrtir sérstaklega.
Þetta er um 63-65% af þyngd
skrokksins. Megnið af fitunni er
skorið í burtu. Það er því aðeins
besti hluti skrokksins sem fer á
markað.
Þórhallur Arason sagði að með
því að snyrta kjötið á þennan hátt
og skilja eftir fitu og rýrari bita
væri verið að koma á móts við
kröfur neytenda. Verðlækkunin
ætti heldur ekki að spilla fyrir.
Þórhallur sagði að samstarfshóp-
urinn um sölu á lambakjöti sem var
stofnaður á síðasta sumri, muni
halda áfram að vinna að sölu á
dilkakjöti. Væritanlega verður gert
átak innan fárra mánaða til að selja
kjöt frá 'því haust. Hugsanlega
verður boðið upp á lambakjöt á
lágmarksverði fyrir næstu jól.
„Söluátakið tókst mjög vel í
sumar. Við seldum yfir 100 þúsund
poka á tveimur mánuðum. Við
gerðum neytendakönnun í kjölfar
söluátaksins og vonumst til að hún
hjálpi.okkur til að læra betur inn á
öskir neytenda. Við teljum að
þessi könnun og salan í sumar sýni
að „lambakjöt á lágmarksverði" sé
sá vettvangur sem við eigum að
einbeita okkur að,“ sagði Þórhallur
að lokum.
Kostnaður ríkissjóðs vegna þess-
ara aðgerða getur numið allt að
40,5 milljónum króna, ef allt kjötið
selst nú í nóvember.
-EÓ