Tíminn - 23.12.1995, Blaðsíða 8

8
Laugardagur 23. desember 1995
Þetta er eins og að skynja ógnir
sem læðastað okkur af vaxandi þunga
en brátt heyrist ekkert nema skelfingin ein,
ekki einu sinni óttablandnar hugsanir okkar.
Eghefheyrt
að úr munni hans spúi hann eldi
sem svíður jörðina
og á augabragði er þar ekkert eftir á lífi.
Engin tré, engin skordýr.
Þetta er eins og að vakna afdraumi
oggráta af sársauka út afengu
og vita ekki hver orsök hans er.
Menn vakna og allt er horfið.
Ég hef heyrt
að Húmbaba sé ásýnd dauðans.
Hann heyrir í hverju skordýri
sem skríður í átt að skógi hans.
Það engist og það deyr.
Heldur þú
að hann heyri ekki til okkar tveggja?
Um morguninn þegar þeir höfðu baðað sig
og voru að búa sig undir að fara aftur til Úrúk
kom íshtar, vemdargyöja borgarinnar,
gyðja ástarinnar, gyðja frjóseminnar og gyðja
stríðsins.
Hún fœrði Gilgamesh konungsskrúða hans og
kórónu,
oggafí skyn að guðimir
syrgðu dauða Húmbaba.
Hvers vegna skyldu þeir velja þig sem sökudólg?
spurði hún ísmeygilega.
Éggoeti reynt aö biðja Anú, fóður minn, að sýtia
miskunn
efþú kvœnist mér.
Með þvígetur þú komiö á friði í ríki þínu.
Gilgamesh lét sér fátt urn finnast.
Hvaða gagn hefég afþví
að taka þig fýrir konu?
Ást, sagði hún, og frið.
Eins og þú elskaðir Ijónið
og bjóst þvígryfju til að falla í,
eins og þú elskaðir hestinn setn þú húðstrýktir
með svipu þinni,
hrópaði Gilgamesh að henni.
Ást þín kveikir aðeins ófriðarbál.
Þú ert götnul, feit hóra.
Það er það sem þú ert.
Eftil vill varstu einhvem tímann falleg
og gast táldregið menn
sem þú skildir eftir með sorg sína.
Við erum ekki lengur þau böm
að halda að gyðjur endurgjaldi ástir okkar.
Ég er þreyttur á gylliboðum þínum.
Ég er þreyttur eins og Ishullanú setti færði þér
elskhuga.
Hann var sakleysingi
þar til þú lagðir hönd hans að brjóstum þínum
og breyttir honutn í moldvörpu
sem lifir niðri í jörðinni,
ófær um að grafa sig upp á yfirborðið aftur.
Þarna leitar hann í myrkrínu
aö þessari sömu mjúku snertingu.
Gilgamesh hætti ásökunum sínum
Assúr-banípa! Assýríukonungur, en úr safni
hans fundust töflur sem höföu ab geyma
kvœbib um Gilgamesh.
og sneri sér til vinar síns, Enkidú.
Gyðjan íshtar varð svo reið
að hún gat aðeins stamað
og flaug undir vemd fóður síns.
Hinn göfugi Anú benti henni á
með hinni óhagganlegu ró sinni
að syndutn hennar hefði áður verið lýst
á svipaðan hátt.
Gyðjan íshtar skalfafreiði og sagði
að hún hefði þarfara með tímann að gera
en að hlusta á áminningu frá gömlum guðum.
Hún væri hér til að biðja hann
að hefna sín og láta Naut himinsins
tortíma þessum manni.
Naut liimiiisins
kom frá himni til jarðar
og felldi á augabragði
þrjú hundruð tnenn.
Síðan réðst það á Gilgamesh.
Enkidú Itafði enn afl til að verja vin sinn.
Hann þeyttist fram og aftur
í leit að tækifærí
til að ná tókum á homum Nautsins.
Nautið var froðufellandi afreiði
íþessutn dansi.
Skyndilega greip Etikidú hala Nautsins
og snéri honum í ýmsar áttir
þar til Nautið stóð kyrrt,
ráðvillt og náði ekki andanum.
Og þá stakk Enkidú sverði sínu
á milli homanna í svíra Nautsins
og það féll niður dautt.
■ íshtar stóð upp á borgannúmm Únikborgar
og hrópaði hátt.
Bölvaðir skulu þeir
sem hafa móðgað tnig
og drepið Naut himinsins.
Þegar Enkidú heyrði fonnælingar gyðjunnar
þá sleit hann hægra læríð af naiitsskrokknum
þeytti því í andlit hennar og hrópaði:
Þannig tnundi ég fara tneð þig efég næði til þín.
íshtar flúði til ástkvennanna
og tneð þeitn hannaði hún dauða Nautsins.
Útnapíshtím lyfti hönd sinni
og lagði hana á herðar mannsins,
sem varyngri en hann,
tifþess að sefa skap hans.
Það er tvennt sem fékk tnig til að vona, sagði
hann.
Að einhver færi þessa löngu ferð
til að kalla vin hans aftur til lífsins
og að þú skiljir
að við verðum að fá Ijós að láni
frá hinum blinda.
Hægra auga mitt liefiirgefið sig fyrir löngu
og það vinstra daprast smám saman.
Vinátta er fyrirlieit um ódauðleika
og hún skeytir því etigu þótt fegurðin hverfi.
Vertu samt varkár,
vegna þess aö þú stefhir til hins andlega.
Fyrir mörgum ánim kenndi sorgin mér
að ástin streymir frá gmtmi hjartans
þar til sá sem er elskaður er einn til,
en við ekki.
Þú veist Gilgamesh hvað það er
sem tnér er hugleikið.
Að drekka úr bninni ódauðleikans.
Það þýðir að dauðir rísa upp afgröfum sínum
og fangamir koma út úr klefum sínum
og syndarar fá lausti frá syttdum síntim.
Ég hygg að ástin leysi okkur frá veröldinni.
Hún er eina leiðin til eilífs lífs.
Ástin yrði okkur óbæríleg kvöl
ef við þyrftum að lifa
á ttieðal hinna deyjandi blóma.
Hlusta á sársaukafull kveðjuorð
og horfa á vonir okkar verða að etigu.
Ég held að samúðin
sé hinn hreini logi guðs
sem lýsir að eilífi.
Það er nóg fýrir þann sem elskar
að finna ástvin sinn í lijarta guðs
og það er bikar ódauðleikans.
Þetta ergjöfsetn þú skalt taka tneð þér
og varðveita vel.
Það er raunvemlega til jurt í fljótinu.
Þymar hetmar tnunu stingast í hendur þér eins
og þymar rósar.
En liúti tnuti gefa þér nýtt líf.
Hann batt steina við fætur sér
og óð út í fljótið.
Þar fanti liann jurtina, rósrauða og ilmandi.
Hún glitraði í vatninu í öllum regnbogans litum.
Hann greip hatia báðum höndutn
og hún skar hann í lófana.
Hatm sá blóð sitt renna út í vatnið.
Hann skar steinana frá fótum sér.
Hatin skaust upp iir djúpinu og synti til lands.
Hanti kallaði háum rómi.
Ég heffiindið hana. Ég heffundið liana.
Úrslianabí stýrði þessum fagnandi tnanni
burtu til strandarinnar hinum megin
og eftir að þeir skildu varð Gilgamesh aftur einn.
En ekki einti með einsemdinni
eða minningunni utn dauðann.
Hann nam staðar til að drekka
og hvíla sig hjá lindinni.
Síðati færði hann sig úr fötunum
og renndi sér út í vatnið sér til hressingar.
Hann skildi jurtina eftir á jörðinni.
Höggonnur nokkur fann sætan ilm hetinar
og hatiri sá sér færi á því
að renna sér upp úr vatninu
og gleypa hatia.
Og lianti skipti þegar utn liatti.
Þegar Gilgamesh kom upp úr tjöminni,
sindraði nakinn, endumærður líkami hans
en jurt lífsins var horfin.
Hatin sá aðeins haininn
setn höggonnurinn hafði skilið eftir.
Hann settist niðurá jörðina oggrét.
Hann gafmér jurt
sem liann vissi að ég tttundi glata.
Hann gafmér vísdótn sálarinnar.
Gilgamesh stóð kyrr í myrkrinu.
Hann var aftur á valdi þagnarinnar.
Fann á ný myrkrið sem geytndi vin hans.
Götnul sáríndi
komu á ný frá safni minninganna.
Háværðin í borginni
ogglaövær hlátur að utan
tiáði eyrum hans,
eða var þetta aðeins annar draumur,
eða nýr leikur guðanna?
Það skipti allt í einu engu máli.
Hann gekk út úr húsi sínu
til þess að sjá með eigin augum
livað það var
sem fékk fólkið í borgitini til að kætast
og halda hátíð. m
jyÉjjj Eftirtalin fyrirtæki óska landsmönnum gleðilegra jóla og farsældar d nýju dri
Verkalýbs- og sjómannafélag Fáskrúbsfjarbar Ferbafélag íslands Happdrætti Háskóla Islands
Skeljungur hf. Starfsmannafélag ríkisstofnana Hólmadr Hólms angur. IVÍk
Heilsustofnun N.L.F.I. mam (SSSO) Olíufélagib hf.