Tíminn - 13.01.1996, Qupperneq 14

'U
Gubmundur Sigurbsson
Guðmundur Sigurðsson fæddist á
Leifsstöðum í Svartárdal 29. janúar
1922. Hann lést á heimili sínu á
Leifsstöðum 4. janúar síðastliðinn.
Foreldrar hans voru þau Sigurður
Benediktsson (f. 11.11. 1885, d.
2.6. 1974) og Ingibjörg Sigurðar-
dóttir (f. 23.9. 1894, d. 2.2. 1959).
Bjuggu þau á Leifsstöðum. Guð-
mundur var einn af 12 systkinum,
en fíögur þeirra dóu ung. Hin eru:
Soffía, f. 30.6. 1917, d. 11.9. 1968;
Guðrún Sigríður, f. 18.4. 1924, d.
15.12. 1975; Þóra, f. 18.7. 1925;
Sigurður, f. 28.12. 1926, d. 5.7.
1984; Aðalsteinn, f. 22.2. 1929;
Björn, f. 5.5. 1930, d. 6.12. 1988,
og Sigurbjörg, f. 3.7. 1931. Aðal-
steinn og Sigurbjörg búa á Leifsstöð-
um, en Þóra í Hvammi í Svartárdal.
Árið 1957 giftist Guðmundur Sonju
S. Wiium og eignuðust þau 4 böni.
Þau skildu árið 1978. Sonja átti áð-
ur dótturina Sonju Guðríði, f. 2.11.
1953, og gekk Guðmundur henni í
fóðurstað. Eiginmaður Sonju Guðríð-
ar er Ragnar Bjamason og eiga þau
fímm börn og eitt barnabarn. Börn
Guðmundar og Sonju eru: Sigurður
Ingi, f. 16.1. 1957, maki Birgitta H.
Halldórsdóttir og eiga þau einn son;
Andrés
Andrés Hermann Guðmundsson Kjer-
úlf fœddist 30. mars 1905 að Sauð-
haga á Völlum, Suður-Múlasýslu.
Hann lést á Dvalarheimili aldraðra í
Borgarnesi 4. janúar s.l. Foreldrar
Andrésar voru hjónin Guðmiindiir
Andrésson Kjerúlf bóndi og Vilborg
jónsdóttir. Þegar Andrés var þriggja
ára, fíutti hann með foreldrum sín-
um að Hafursá.
Andrés stundaði nám við Bœnda-
skólann á Hvanneyri 1925-1927.
Síðan dvaldist hann á búgörðum í
Noregi og í Danmörku, þar sem hann
vann við og kynnti sér kornwekt. Þeg-
ar heim kom, vann hann í nokkur ár
á Sámsstöðum í Fljótshlíð. Árið 1935
var Andrés ráðinn til að standa fyrir
kornraektartilraunum í Reykholti i
Borgarfírði. Tilraunintar gengu allvel,
þótt ekkert yrði úr kornbúskap. Þá
stofnaði Andrés nýbýlið Akur við
Reykholt og stundaði þar búskap til
1987, auk þess sem hann vann við
tippbyggingti og viðhald Snomtgarðs.
Andrés kvœntist 1930 Halldóru
Jónsdóttur frá Hrafnagili í Eyjafíröi.
Hún var fœdd 8. desember 1901 og
lést 31. ágúst 1987. Böm þeirra voni:
1) Þórunn Margrét, f. 10. okt. 1930,
lœknaritari, gift Snaebirni jónssyni,
skrifstofustjóra Kísiliðjuhnar í Mý-
vatnssveit, sem lést 1974. Þati áttu
þrjú böm. 2) Guðmundtir, f. 18. júlí
1935, bifvélavirki, sem um árabil rak
bíiaverkstœði og bílasmiðjti að Litla-
Hvammi í Reykholtsdal. Hann lést á
s.l. sumri. Giiðmiindur var kvœntur
Ingibjörgu Helgadóttur. Þau áttu eitt
barn. 3) Jónas, faeddur 20. janúar
1939, umsjónarmaður Dvalarheimil-
isins Höfða á Akranesi, kvamtur
Brynju Kolbrúmi Ólafsdóttur fíár-
málastjóra, f. 22. mai 1936. Þau
eiga fimm böm.
Andrés verður jarðsunginn frá
Reykholtskirkju í dag, laugardaginn
13. jamiar, kl. 14.00.
Andrés Kjerúlf, búfræðingur frá
Reykholti, er látinn á nítugasta og
fyrsta aldursári. Með honum er
fallinn sá síðasti ungu mannanna,
sem fluttu í Reykholt í kjölfar
byggingar héraösskólans þar, en
skólinn tók til starfa 1931. Þeir
komu úr ýmsum áttum. Þrír komu
strax gagngert til þess að starfa við
skólann, þeir séra Kristinn Stefáns-
son úr Fljótum í Skagafirði, fyrsti
skólastjórinn. Hann hvarf úr því
starfi 1939. Hinir voru Þorgils
t MINNING
Óskar Leifur, f. 13.7. 1958, tnaki
Fanney Magnúsdóttir og eiga þau
einn son, en Fanney átti áður einn
son; Sólveig Gerður, f. 6.11. 1961,
d. 24.10. 1965. Guðmtindiir og
Sonja ólu upp tvo fóstursyni: Ketil
Kolbeinsson, f. 10.1. 1962, ogPétur
Kolbeinsson, f. 31.6. 1963. Eru þeir
báðir kvœntir og á Pétur tvö böm.
Guðmundur hafði brennandi
álttiga á búskap, enda varð hann
snemma sjálfstœður bóndi og stund-
aði búskap alla tíð síðan. Á sínum
yngri árum vann hann ýmis störf
meðfram búskapnum, í byggingar-
og vegavinnu og vann mörg haust
við sláturhúsið á Blönduósi. Hann
hafði áhuga á félagsmálum í sinni
sveit, átti lengi sceti í hreppsnefnd
Bólstaðarhlíðarhrepps og söng með
Karlakór Bólstaðarhlíðarhrepps um
árabil. Hann starfaði í Veiðifélagi
Blöndu og Svartár, enda var veiði-
skapur ýmiskonar honum mikið
áhugamál. Ungur byrjaði hann að
stunda grenjavinnslu með fóður sín-
um. Hann var mikill náttúruunn-
andi og útivistarmaður. Eyvindar-
t MINNING
Guðmundsson frá Valdastööum í
Kjós og Þórir Steinþórsson úr Mý-
vatnssveit. Faöir minn, séra Einar
Guðnason, kom um sama leyti í
Reykholt sem sóknarprestur, en
hann starfaði einnig mikið við
skólann. Hann var fæddur og upp-
alinn í Hrútafirði.
Andrés Kjerúlf átti annað erindi
í Reykholt. Hann var austan af
Fljatsdalshéraði, búfræðingur frá
Hvanneyri og hafði starfað á bú-
görðum, bæði í Noregi og Dan-
mörku, við að kynna sér kornrækt.
Eftir að hann kom heim vann
hann í þrjú ár við kornrækt á
Sámsstööum í Fljótshlíð og þaöan
kom hann í Reykholt til þess að
gera tilraunir þar með kornrækt á
vegum sérstaks hlutafélags heima-
manna. Tilraunirnar gengu bæri-
lega, þótt ekkert yrði úr kornbú-
skap, aðallega vegna þess að menn
voru ekki tilbúnir að ráðstafa til
hans nægilega miklu landi. í stað-
inn stofnaði Andrés nýbýlið Akur
á landi kornræktarinnar og þar
stundaði hann búskap fram til árs-
ins 1987. Auk þess annaðist hann
Snorragarðinn, svæðið suður og
vestur af skólanum.
Árið 1930 kvæntist Andrés Hall-
dóru Jónsdóttur, sem ættuð var
m.a. frá Hrafnagili í Eyjafiröi. Á ár-
unum 1935-36 byggðu þau fallegt
hús austan viö skólann og þar
bjuggu þau meðan heilsan entist.
Halldóra andaðist 31. ágúst 1987.
Á meðan húsið að Akri var í bygg-
ingu, bjuggu þau með börnum
sínum sem þá voru fædd, þeim
Þórunni og Guðmundi, í kjallara
prestshússins. Frá þeim tíma er
ákveöin mynd föst mér í minni,
sem ef til vill er fyrsta bernsku-
minningin mín. Ég stóö í dyrun-
um ofan við kjallaratröppurnar
heima og horfði niöur á strák, sem
var enn minni en ég og sem
horfði upp tröppurnar til mín. Ég
hlýt að hafa verið tveggja ára gam-
all þegar þetta gerðist og Guð-
mundur, eöa Mummi, Kjerúlf aö-
eins eins árs. Þessi drengur varö
síðan helsti leikfélagi minn,
bernsku-, æsku- og ævivinur, og
ég var jafnoft á heimili þeirra
Andrésar og Halldóru og hann var
staðaheiðin og sveitin hans voru
honum einkar Itjartfólgin, enda var
Itann baráttumaður fyrir verndun
landsins. Hann var mikill dýravinur
og báni störf hans þess vott alla tíð.
Utfór hans fer fram að Bergsstaða-
kirkju í dag, laugardaginn 13. janú-
ar, kl. 14.
Hvað er betra, ef kvöld er kom-
ið, en sofna í sínu eigin rúmi og
vakna til nýs veruleika í faömi
Guðs? Þannig býst ég við aö við
munum öll óska þess að enda æv-
ina okkar. Tengdafaðir minn,
Guðmundur á Leifsstöðum, eða
Mundi eins og ég kallaði hann
alltaf, lést á heimili sínu einmitt á
þennan hátt. Þaö er okkur öllum
styrkur sem söknum hans og
hugsum meö eftirsjá til allra góöu
stundanna sem hann veitti okkur.
Þegar ég kom fyrst á heimili
hans, ung og óhefluð, tók hann
mér opnum örmum og veitti mér
ást sína og umhyggju eins og ég
væri eitt af börnunum hans. Það
var ómetanlegt og ég gleymi því
aldrei. Viö hjónin bjuggum mörg
ár á heimili hans, það voru góð
og lærdómsrík ár sem ég fæ seint
heima hjá mér. Alltaf var gott ab
koma til þeirra og þótt þröngt
væri í búi fyrstu búskaparárin,
voru þau ávallt jafn alúöleg við
mig sem aðra, sem þar bar ab
garði. Aldrei heyrði ég styggðar-
yrði hrjóta á milli þeirra né til
nokkurs annars manns, og ég varb
aldrei var við annað en samheldni
og hamingju á heimili þeirra.
En árin libu og þeir, sem einu
sinni voru börn, urðu fulltíða
menn, sem háðu sína lífsbaráttu
eins og aðrir. Ég lærði vibskipta-
fræði og svo hagfræði heima og
heiman, vann hagfræðistörf fyrir
ríkið og geröist bæjarstjóri, en
Mummi breytti bílum og smíðaöi
yfir þá og þetta voru rúturnar, sem
best þoldu íslenska óvegi og fjall-
vegi. En svo kom óðaverðbólgan
og eyðilagði þennan skemmtilega
atvinnurekstur. Alltaf var sam-
band á milli okkar Mumma, þótt
stundum liöi nokkur tími á milli
símhringinga, en svo kom reiðars-
lagiö í júní síöastliðnum. Mummi
starfaði við Sundhöll Reykjavíkur.
Heilsu hans var þá að hraka. Hann
fékk alvarlega blóðtappa og síðan
varð hann fyrir mjög óþægilegri
eitrun. Og svo gerbist það, á meb-
an við hjónin vorum á ferðalagi í
Danmörku í júní s.l., að fréttin
barst til mín að Mummi væri dá-
inn. Ég gat ekki einu sinni komist
heim í tæka tíð til að fylgja hon-
um hinstu skrefin.
Ég átti afar erfitt með að sætta
mig við þetta og mér leið illa. Loks
tók ég til bragðs að fara upp í
Borgarnes og heimsækja Andrés
Kjerúlf á Dvalarheimili aldraöra í
Borgamesi. Ég hafbi alloft litið til
Andrésar, en núna kom ég gagn-
gert til þess ab tala við hann um
okkur Mumma. Þessi háaldraði
vinur minn, sem misst hafði son
sinn fyrir aldur fram, fór aö tala
við mig um Reykholt eins og það
var þegar vib Mummi vorum að
alast upp, og fjölskyldurnar þar.
Hann sagði mér að það að koma
þangað og eiga þar heima hefði
verið sér mikil gæfa og þab sama
ætti við um okkur Mumma. Við
ræddum þetta fram og aftur, um
vinskap fjölskyldnanna í Reyk-
holti, sem komu hver úr sinni átt-
inni til aö taka þátt í menningar-
byltingu Jónasar frá Hriflu, al-
þýðuskólunum. Öll voru þau

þakkaö.
Mundi bjó í tvíbýli á Leifsstöð-
um. Hann bjó í norðari endanum
á húsinu, en í syöri endanum
bjuggu Siguröur bróöir hans og
kona hans María, Björn og Aðal-
steinn bræður þeirra og systir
þeirra Sigurbjörg. Sambýliö var af-
ar gott og mikil samvinna á milli
bræöranna. Sigurður og Björn eru
nú látnir, en hin þrjú búa á Leifs-
stöðum.
Að koma í I.eifsstaði var á marg-
an hátt sérstakt. Ég eignaöist nýja
fjölskyldu og vini sem strax stóðu
með mér og mínu fólki, hvað sem
framsóknarfólk og einlægt hug-
sjónafólk, fólkið sem tók við full-
veldinu sem ungar manneskjur og
hafði svarið að varðveita það og
efla og sem m.a. þess vegna vann
langan dag við að auka þekkingu
unga fólksins, sem á hverju hausti
kom í Reykholt hvaöanæva af
landinu fullt af menntunarþrá.
Enginn bjóst við að aubgast á
þessu starfi, en með því vildu þau
þoka þjóðfélaginu okkar áfram á
framfarabrautinni fet fyrir fet.
Aldrei komu upp deilur á milli
fjölskyldna né einstaklinga, sem
hægt væri að kalla því nafni, og
alltaf voru hjálpandi hendur til-
búnar ef á þurfti aö halda.
Ég kvaddi Andrés Kjerúlf, þenn-
an hjartahreina, hógværa, vamm-
lausa, fjölhæfa og góða mann,
þann eina sem et'tir var af þeim
körlum og konum sem skópu fyr-
irmyndarsamfélagiö í Reykholti.
Ég vissi, að verið gæti að þetta
væri síðasti fundur okkar hérna
megin grafar og þannig fór. Hann
hafði gefið mér mikið á meðan ég
sat hjá honum og ég fann að
hann haföi gefiö mér mikið alla
ævi mína.
Andrés var trúaður maður og
þegar leið aö endalokunum var
hann glaðlegur og augljóst að
hann kveiö engu. Hann hafbi þol-
ab heilsumissi og fötlun án þess
aö æðrast og hann vissi að hann
var á leiö heim, þar sem hann
mundi hitta ástvini sína, sem
farnir voru á undan honum.
Ég þakka þér, Andrés Kjerúlf,
fyrir samfylgdina á ævibrautinni
og ég biö almáttugan og algóðan
guð ab gæta þín og vísa þér veg-
inn sem þú nú gengur. Jónas, Lilla
og Indý, við Nína sendum ykkur
og fjölskyldum ykkar innilegar
sámúðarkveðjur.
Bjami Einarsson
ðPPt ififinGÍ J f ju' :■ gir.ct
Laugardagur 13. januar 1996
á gekk. Vináttubönd myndubust
sem aldrei munu bresta. Kærleik-
ur sem nær langt út yfir gröf og
dauba. Þannig var okkur öllum
tekið, tengdabörnunum hans
Munda, bæði af honum sjálfum
og fjölskyldunni allri.
Síðastliðiö gamlárskvöld vorum
vib samankomin á Leifsstöðum,
hluti af fjölskyldunni, og fögnuö-
um nýju ári. Það var síðasta skipti
sem ég sá hann á lífi. Þab var til
sibs hjá okkur, sem höfðum búið
á Leifsstööum, ab koma „heim"
til Munda og eiga góða stund
saman um áramótin. Þá hélt
hann okkur veislu ásamt fólkinu í
syöri endanum, sem alltaf var til
staöar og aðstoðaöi hann viö þaö
sem erfitt var að gera einn. Mundi
var heimakær, á Leifsstöðum leið
honum vel. Fólkiö hans í syðri
endanum hjálpaöi honum á alla
lund eftir að hann varð heilsuveill
og gerði honum kleift að láta
hlutina ganga vel. Miklar þakkir
eiga þau skildar fyrir þaö.
Ég ætla aö reyna að lýsa Munda
eins og hann kom mér fyrir sjón-
ir. Hann var félagslyndur, vin-
margur og haföi yndi af söng og
gleöi. Margir leituðu til hans, því
aö hann var ráðagóöur og haföi
frá mörgu að segja. Margs er aö
minnast og marga ánægjustund
áttum við saman. Hann fór með
mig að veiða í litlu tjörninni
sinni, við spilubum saman og
hann sagði mér margar sögur,
sem uröu lifandi í munni hans.
En þó að Mundi sé farinn yfir
móöuna miklu, þá munu sögurn-
ar hans lifa. Við munum segja
þær börnunum okkar og barna-
börnunum.
Mundi var mikill dýravinur og
sinnti dýrunum sínum af natni til
hinstu stundar. Hann hafði lengi
átt viö vanheilsu aö stríöa, var
veill fyrir hjarta og lungun voru
honum erfið. En hann kvartaði
ekki og gerði litlar kröfur. Líf hans
var ekki alltaf dans á rósum, en
hann stób af sér þá storma sem
komu, fastur fyrir eins og alltaf.
Þegar líkamlega þrekiö minnkaði,
þá fann hann sér léttari vinnu
meö. Hann fléttaði múla og
prjónaöi sokka og vettlinga fyrir
börnin og barnabörnin. Mundi
var alltaf eitthvaö að brasa, hon-
um lét ekki vel aö vera lengi aö-
gerðalaus.
Mundi var einn af föstu punkt-
unum í tilveru okkar. Nú er hann
ekki lengur á Leifsstööum, heldur
kominn til æöri staöa. Það er erf-
itt ab venjast þeirri tilhugsun aö
hann sé ekki enn á sínum staö, en
ég er afar þakklát fyrir hverja þá
stund sem við áttum saman og
allan þann fróðleik og vinarþel
sem hann sýndi. Þannig líður
okkur öllum, fjölskyldunni hans,
og viö kveðjum hann meö hjart-
ans þökk.
Far þú í friði,
friður guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem)
Birgitta H. Halldórsdóttir
í minningu brosið þitt bjarta
mér baminu yljaði sýn.
Það dimmdi í dalnum Svarta
er Drottinn vitjaði þín.
Við vitum nú hvar þú ert, kceri
sem kvatt hefur okkur um stund.
í Ijósinu lausnarinn fœri
þér Ijúfasta endurfund. (Á.B.)
í dag kveð ég frænda minn Guð-
mund Sigurðsson, Munda eins og
hann var jafnan kallaður. Á
stundum sem þessum reikar hug-
urinn gjarnan aftur í tímann og
þá rifjast ýmislegt upp. Mundi var
rólegur og traustur maður, hann
var ekki aö æsa sig yfir hlutunum,
heldur tók því með jafnaðargeöi
sem að höndum bar hverju sinni.
Hann var stabfastur og haföi sínar
skoðanir, var virtur og vel látinn
Kjerúlf