Tíminn - 08.06.1996, Blaðsíða 24

Vebrib (Byggt á spá Ve&urstofu kl. 16.30 í gær)
• Suburland: NA gola eba kaldi og léttir heldur til.
Faxaflói: Skýjab og rigning meb köflum, en léttir heldur til.
• Breibafjörbur til Stranda og Norburlands vestra: Kaldi
eba stinningskaldi. Skýjab og smárigning meb köflum.
• Norburland eystra: A gola eba kaldi og skúrir eba dálítil súld.
• Austurland ab Clettingi og Austfirbir: Fremur hæg A-læg
átt meb skúrum, kaldast vib sjóinn.
• Subausturland: SA kaldi og skúrir.
Hiti á landinu verbur á bilinu 3 til 12 stig.
Búiö aö selja allt kjöt úr landi til Svíþjóöar
fyrir verö sem sennilega er talsvert lœgra en
þaö sem fengist nú á Bretlandsmarkaöi. Arn-
ór Karlsson, formaöur Landsambands sauö-
fjáreigenda:
Aubvelt ab vera
vitur eftir á
„Þa& vantar tilfinnanlega fleiri
sláturhús sem geta afgreitt kjöt
á Evrópumarkaö og þa& var
alltaf gengiö út frá því aö slát-
urhús SS á Selfossi myndi fá
þessi réttindi í haust. Þaö uröu
mikil vonbrigöi þegar þaö
tókst ekki. Hitt er annaö mál
aö enginn gat séö fyrir þessar
afleiöingar kúariöunnar í Bret-
landi. Birgöaástandiö hvatti
menn til aö selja mikiö til Sví-
þjóöar þótt veröiö hafi veriö
lágt. Það er alltaf auövelt aö
vera vitur eftir á," sagöi Amór
Karlsson, formaður Landssam-
taka sauöfjárbænda.
Sú staöa er komin upp, eins og
Tíminn greindi frá í fyrradag, að
erlendir kaupaðilar hafa leitaö
eftir lambakjöti á Bretlands-
markað, en fá ekki, þar sem ekk-
ert kjöt virðist til í landinu sem
uppfyilir Evrópustaðla. Ágætt
Viöarmiölunin opnar:
Fyrir þá sem
kjósa íslenskt
Davíö Oddsson forsætisráö-
herra opnaöi í gær Viöarmiöl-
unina í húsi Landgræðslusjóðs
aö Suöurhlíö 38. Viöarmiölun-
in mun safna öllum vinnan-
legum íslenskum smíöaviöi
frá ýmsum landsvæðum og
geyma upplýsingar um hvar
sé hægt aö fá efni.
Ólafur Oddsson, upplýsinga-
fulltrúi Skógræktar ríkisins, seg-
ir að svona iðnaður sé vaxandi
atvinnugrein á íslandi en undir
hann flokkast. t.d. trérennism-
íði, útskurður og ýmis smáiðn-
aður. „Augu manna eru að opn-
ast fyrir því að þarna er mikil
fjölbeytni og skemmtilegur
efniviöur. Til dæmis hefur kom-
ið í ljós að víðitegundin hentar
ágætlega til að renna úr, en áður
var hún ekkert nýtt og flokkað-
ist undir drasl." -BÞ
verö hefði fengist fyrir kjötið og
mörgum þykir skjóta slökku við
að á sama tíma og offramleiðsla
lambakjöts er mikil sé ekki hægt
aö sinna óskum erlendra við-
skiptavina nú í kjölfar nýrra
markaða vegna kúariðunnar í
Bretlandi.
Arnór segir að ástæða þess að
SS fékk ekki leyfi í haust hafi ver-
ib breytingar á síðustu stundu
um fláningsbúnað sem hafi
komið mönnum í opna skjöldu.
Unnið sé ákveðið að því að SS fái
sitt leyfi í haust. Arnór tilgreinir
annað atriöi sem verbi að laga.
„Það er líka ljóst að það hefði
verið hægt að nýta þau þrjú hús
sem hafa leyfi mun betur en gert
var. Þaö eru náttúrlega alltaf ein-
hver vandkvæði sem fylgja því
að flytja fé langan veg og breyta
skipulagi, en þau mál eru nú í
gagngerri endurskoðun. Búnað-
arþing mótabi þessa stefnu, það
er unniö að því að stofna svo-
kölluð slátursamlög í einstökum
landsfjórðungum og gert ráð fyr-
ir að þau hafi innan sinna vé-
banda a.m.k. eitt hús sem hafi
leyfi fyrir ESB. Þegar þetta fyrir-
komulag verður orðið að vem-
leika munu þessi ESB- útflutn-
ingshús verða fullnýtt."
Arnór segir ennfremur ab
þetta mál sé áminning fyrir
bændur að vinna að þeirri upp-
stokkun sem vænta má í fram-
tíðinni. Best sé ab beina sem
flestu sláturfé inn á þau slátur-
hús sem hafa vottun fyrir erlend-
an markab. -BÞ
Anna Kristjánsdóttir, sem gekkst undir kynskiptiaögerö í Svíþjóö, var gestur málþingsins og sagöi þarfrá upplif-
un sinni af kynskiptum.
Fyrsta kynskiptiaögeröin á íslandi gerö í haust:
Flestir flúið land
vegna fordóma
Fyrsta kynskiptiaögeröin
veröur framkvæmd hér á
landi í haust. Einstaklingur-
inn, sem í hlut á, er þegar
byrjaöur í meðferð hér á
landi meö tilstyrk landlækn-
is og mun gangast undir aö-
geröina í haust. Vandi þeirra,
sem eru ósáttir viö kyn sitt,
er lítill á þjóðfélagslegan
mælikvaröa þótt hann sé
stór fyrir þá sem glíma viö
hann.
Kynfræðifélagið og land-
læknisembættið gengust fyrir
málþingi um kynskipti í Nor-
ræna húsinu í gær. Sérstakir
gestir þingsins voru Torvald
Höjeback, yfirlæknir á geð-
deild Háskólasjúkrahússins í
Lundi, og Anna Kristjánsdótt-
ir, sem gekkst undir kynskipti-
abgerð í Svíþjóð fyrir fáum ár-
um.
í ræðu Arnars Haukssonar
kvensjúkdómalæknis á ráð-
Aöalfundur rœkju-og hörpudiskframleiöenda:
Glóir á rauða gullið
I fyrra voru fluttar út rækjuafurbir
fyrir 15,7 milljaröa króna, eba sem
nemur 18,5% af heildarvöruút-
flutningi sjávarafurba. Sem fyrr er
rækjan því næst verbmætasti
nytjastofn vib ísiand og hefur hag-
Þjóöhagsstofnun:
Ríkissjóbur
meb afgang 1997
Þórður Friðjónsson, forstjóri
Þjóðhagsstofnunar, telur að
það sé íhugunarefni fyrir
stjórnvöld hvort ekki eigi að
stefna að því að reka ríkissjóð
með afgangi á fjárlögum
næsta árs í ljósi þess hvað hag-
sveiflan er kröftug. En eins og
kunnugt er þá er markmið
stjórnvalda að fjárlög fyrir ár-
iö 1997 verði hallalaus.
í spá Þjóðhagsstofnunar um
efnahagshorfur í ár og á næsta
ári kemur m.a. að þab megi
færa veigamikil rök fyrir því
að núverandi aðstæður og
horfur í þjóðarbúskapnum að
æskilegt væri að stefna að
betri afkomu ríkissjóðs en
áætlanir fela í sér. Þannig
mundu ríkisfjármálin stuðla
aö eflingu þjóðlegs sparnaðar
og jafnvægi í viðskiptum við
útlönd.
c-' Ul ? ’Fb
Sja bls. 3
ur rækjuvinnslu batnab verulega
eftir margra ára erfiban rekstur, en
verblækkun og sölutregbu gætti í
hörpudiski.
Þetta kom m.a. fram í ræðu
Tryggva Finnssonar, fráfarandi for-
manns Félags rækju- og hörpu-
diskframleiðenda, á abalfundi fé-
lagsins í vikunni. í ræðu sinni
gagnrýndi hann vinnubrögð Þjóð-
hagsstofnunar í mati hennar á af-
komu greinarinnar, enda væri það
fjarri lagi ab atvinnuvegurinn
hefbi verið rekinn með 24% hagn-
aði eins og komiö hefði fram í nið-
urstöðum Þjóðhagsstofnunar í
vetur. En athugunin byggðist á
upplýsingum úr skattaframtölum
ársins á undan og mati á aðstæð-
um sem höföu breyst.
Tryggvi vakti einnig athygli á
því að ekki hefði reynst unnt af
hálfu félagsins að efna til könnun-
ar á afkomu rækjuvinnslunnar
mebal félagsmanna vegna ónógrar
þátttöku. Skýringin á því var sögð
sú að könnunin hefði kostað tals-
veröa vinnu af hálfu framleiðenda
„sem þeim hefur ugglaust vaxið í
augum."
Í ræðu Tryggva kom einnig fram
að í fyrra veiddust alls 75.736 tonn
af rækju við ísland. Þar af voru
9.900 af innfjarðarrækju og tæp-
lega 66 þúsund tonn á hefð-
bundnum djúpsjávarmiðum. Þar
fyrir utan nam afli íslenskra skipa
á Flæmska hattinum um 7.600
tonn sem var 500 tonna meiri afli
en árið á undan.
Af þessari veibi voru 66.300
tonn unnin í verksmiðjum hér á
landi sem er álíka mikið og á fyrra
ári. Af skelflettri rækju voru flutt
út tæplega 20.700 tonn fyrir rúm-
lega 12,5 milljarða króna og 9.400
tonn af rækju í skel fyrir tæplega
2,9 milljarða kr. Útflutningur ann-
arra rækjuafurða nam um 300
milljónum kr.
Af hörpudiski veiddust alls
8.400 tonn á sl. ári, eða tæplega
100 tonnum minna en árið á und-
an. Alls voru flutt út 1100 tonn af
hörpudiskafurðum fyrir tæplega
670 milljónir króna sem er 9,5%
samdráttur frá fyrra ári. Hlutur
hörpudiskafurða í heildarvömút-
flutningi sjávarafurba nam um
0,8% .-grh
stefnunni kom fram að þekkt-
ir eru fimm íslenskir karl-
menn, sem hafa leitað aðstoð-
ar vegna kynáttunarvanda
eins og fagmenn kalla það að
vera óöruggur um eöa ósáttur
við kyn sitt, og þrjár íslenskar
konur. Auk þess er vitað um
tvo eldri karla, sem hafa þjáðst
af mikilli vanlíðan af þessum
sökum, en aldrei fengið að-
stoð.
Yngsti einstaklingurinn af
þessum átta erfjórtán ára pilt-
ur, sem hefur sterka tilhneig-
ingu til að vera stúlka og er
undir eftirliti af þeim sökum.
Til þessa dags hafa flestir ís-
lendingar, sem glíma við kyn-
áttunarvanda, leitaö sér að-
stoðar erlendis, enda hefur
hana ekki verib að fá hér á
landi. Auk þess hafa þessir ein-
staklingar mætt fordómum og
skilningsleysi hjá löndum sín-
um. í haust verður gerð brag-
arbót á, þegar fyrsti einstak-
lingurinn gengst undir aðgerð
hér á landi.
Arnar lagði áherslu á að
vandamálið sé ekki stórt á
þjóðfélagslegan mælikvarða.
Tölfræðilega kemur einn ein-
staklingur fram á fjögurra til
fimm ára fresti, sem á í slíkum
vanda. Vandamálið er því
þjóðfélaginu ekki ofviða, en er
engu að síður mjög alvarlegt
fyrir þá einstaklinga sem eiga í
hlut. Þaö er því brýnt ab þeir
eigi aðstoð vísa hér á landi.
-GBK
HREINL&TIST&KI • STALVASXAR
STURTUKLEFAR • GÓLF- OG VEGGFIÍSAR
Baí
ÐSTOPAI
SMIÐJUVEGUR 4A • GRÆN GATA
200 Kópavogur • Sími 58 71 885