Tíminn - 13.07.1996, Blaðsíða 2
2
Laugardagur 13. júlí 1996
Myndin Tár úr steini fékk fimm kílógramma verölaun fyrir framúrskarandi kvikmyndatöku og
leikstjóri Midnight Cowboy, John Schiesinger, dáöist innilega aö Tári úr steini í bréfi til Hilm-
ars Oddssonar:
„Ekkert sérvitringafóður"
„Verölaunin eru þung, mér
skilst aö þau séu ein fimm kíló,"
sagöi Hilmar Oddsson þegar
Tíminn haföi samband vegna
verölauna sem mynd hans Tár
úr steini fékk á Alþjóölegu kvik-
myndahátíöinni í Prag. Mynd-
in vann til verölauna fyrir bestu
kvikmyndatökuna sem var tal-
in framúrskarandi. Hilmar
sagöi þetta ein af fimm aöal-
verölaunum hátíöarinnar.
Reglulega berast fréttir af vel-
gengni íslenskra mynda á kvik-
myndahátíöum og oft erfitt aö
greina á milli þeirra sem ein-
hverju máli skipta og hvort að há-
tíðin í Cannes eða Timbuktú séu
álíka gildar innan kvikmynda-
geirans. Kvikmyndahátíðin í Prag
er hins vegar stimpluö sem A-há-
tíð ásamt hátíðunum í Cannes,
Berlín, Feneyjum, Toronto og ör-
fáum í viðbót svo þetta eru verð-
laun sem geta haft áhrif. „Hver
mynd má bara taka þátt í einni A-
keppni. Það má sýna hana utan
dagskrár á öömm A-hátíðum en
ekki vera með í keppni. Verðlaun
á A-hátíðum hafa meira vægi og
þyngd en á B-hátíð."
-Af hverju völduð þið Prag- há-
tíðina?
„Þetta er svona pólitík. Maður
reynir aö finna hvað kemur best
út fyrir myndina. En maður heföi
náttúmlega ekki sagt nei við Can-
nes, ég heföi bara orðið að vera
miklu heimsfrægari til að komast
þangað. Þeir voru með sérstakt
kynningarátak á íslenskum
myndum á hátíöinni í Prag og
það voru sýndar einar sex íslensk-
ar myndir þó Tárið hafi veriö sú
eina sem tók þátt í keppninni."
-Þú varst viðstaddur sýningar á
myndinni. Hvemig voru viðbrögð
áhorfenda?
„Þau vom mjög góð. Það kom
mér á óvart hvað það komu marg-
ir því mér fannst fyrsta sýningin á
vondum tíma. Við héldum svo
blaðamannafund þarna þar sem
sumir tékknesku og erlendu
blaðamannanna höfðu bara orðið
töluverðan áhuga á þessari mynd.
Sumir spáðu okkur mikilli vel-
gengni."
„Enginn smá mabur"
hrósar myndinni
-John Schlesinger (Midnight Cow-
boy og Marathon Man), sá fraegi
leikstjóri, skrifaði þérvístbréftil að
lýsa yfir hrifhingu sinni?
„Já. Ég hitti hann líka í veislu
sem við héldum. Hann sagðist
hafa áhuga á að sjá þessa mynd,
ekki síst vegna þess að hann er
mikill músíkáhugamaöur. Ég tók
á móti honum þegar hann kom
aö horfa á myndina en nennti
ekki að sjá hana meö honum, ég
er búinn að sjá hana alltof oft.
Þannig að ég fór bara út í bæ að
borða. Eftir myndina var hann
svo að leita að mér út um allan
bæ en fann mig ekki. Þá boðsendi
hann mér bréfiö því hann vildi
endilega fá að tjá sig um þessa
mynd."
-Þetta hefur verið mikill heiður?
„Þetta voru mín verðlaun. Bréf-
ið er líka sérlega persónulegt og
fallegt og yljar manni. Þetta er
náttúrulega enginn smá maður."
Hilmar vildi ekki blóðmjólka
bréfiö með því að birta það. En í
upphafi bréfsins segir Schlesinger
hvorki meira né minna: „I saw
your beautiful film Tár úr steini
which I profoundly admired and
tried to find you afterwards to
Tár úr steini hlaut verðlaun fyrir bestu kvikmyndatökuna á alþjóölegu
kvikmyndahátíöinni í Prag á dögunum.
congratulate you." (þýö. Eg sá
hina fallegu mynd þína Tár úr
steini sem ég dáðist innilega að
og reyndi að finna þig á eftir til að
óska þér til hamingju.)
Verblaunahafinn
á útlendri beit
-Sigurður Sverrir Pálsson sem tók
megnið af myndinni, er hann ekki
einn af þeim íslenskum atgervis-
mönnum í kvikmyndagerð sem hafa
flúið land?
„Jú, hann er búsettur í Kaup-
mannahöfn. Það er ekkert fast
fyrir hann að gera hér. En það tek-
ur tíma að koma sér fyrir á öðrum
markaði. Þessi verðlaun hjálpa
honum vonandi mikið."
-Hafið þið selt myndina eitt-
hvert?
„Já, hún verður sýnd í fjórum
eða fimm heimsálfum á þessu ári
en hún á ekki eftir að fara mikið í
almennar bíósýningar. Hún hefur
verið seld í nokkuð margar sjón-
varpsstöðvar. Þaö er það sem gef-
ur manni peninginn. Það er voða
gaman að koma mynd í bió en
það er svo mikill kostnaður því
samfara að það gefur lítið í aðra
hönd nema myndin slái í gegn. í
Þýskalandi eru t.d. ekki nema um
8% af þýskum myndum sem
komast yfirhöfuð í bíó þar."
Hilmar Oddsson segir ýmislegt
eiga eftir aö koma fólki á óvart
um persónu og músík Jóns Leifs á
næstu árum
Öllum skiljanleg
-En hver er markaðurinn fyrir
svona mynd?
„Hann er hjá svona fagurker-
um. Myndin er samt ekki sérvitr-
ingafóður. Það kom mér t.d. á
óvart þegar ég fór til Gautaborgar,
þar sem hún fékk áhorfendaverð-
launin, að þar sögðu menn við
mig að þetta væri ekki dæmigerð
hátíðamynd heldur bara öllum
skiljanleg. Ég hélt alltaf að ég væri
með svona þyngra efni, svo kem-
ur á daginn aö þessi venjulegi
eldri áhorfandi er að falla fyrir
henni af því að hún fjallar um
mannlegar tilfinningar sem allir
skilja hvar sem er í heiminum."
Myndin hefur fengið töluverða
umfjöllun erlendis og jákvæðir
dómar hafa birst um hana í kvik-
myndablaðinu Variety. Þá hefur
hún fengið mikla umfjöllun í
Tékklandi og á Norðurlöndun-
um. T.d. var nýlega opnugrein í
Politiken um Jón Leifs þar sem
myndin var útgangspunkturinn
enda er að sögn Hiimars nokkuð í
tísku núna að fjalla um listamenn
sem voru undir járnhæl nasism-
ans: „Ekki bara á íslandi heldur
líka í alþjóðlegum og sérstaklega
norrænum músíkkreðsum er Jón
Leifs að öðlast viðurkenningu.
Hann hefur verið endurreistur
meðal almennings með lýsingum
á lífi hans, ástum og baráttu í
nýju kvikmyndinni. Myndinni
var vel tekið af íslenskum áhorf-
endum og er nú á leið út í heim-
inn," sagbi í Politiken.
Megnið af greininni fjallar þó
um Jón Leifs og segist Hflmar ekki
alls kostar sáttur við túlkun grein-
arhöfundar, Preben Dich, á Jóni.
„Jón Leifs er í greininni vændur
um meira samstarf við nasistana
en ég vil samþykkja og mínar
heimildir benda til. Ég er einn af
kannski 2-3 mönnum í heimin-
um sem hefur stúderað líf Jóns
Leifs mest, lesið dagbækur hans
og persónuleg bréf og mér finnst
þetta ekki vera rétt túlkun hjá
Preben. Jón Leifs hefði orðib 100
ára eftir 3 ár og það á ýmislegt eft-
ir ab koma í ljós síðar sem mun
koma á mjög óvart. Það á eftir aö
gerast svo margt stórkostlegt fyrir
bæði hans persónu og músík.
Myndin hefur bara ýtt boltanum
af stab og það finnst mér mjög
ánægjulegt," sagði Hilmar að lok-
um en óáreittur hefði hann áreiö-
anlega haldið lengi áfram með
hanskann á lofti til að verja tón-
skáldið Jón Leifs.
Vegna fjölda áskorana og í til-
efni verðlaunanna verður mynd-
in tekin aftur til sýninga í
Stjörnubíó innan tíðar. -LÓA
Sagt var...
Þab er svona aft vera kona
„Þessar konur komu allar auga á
sömu flóttaleibina; þær leituðu skjóls
i kvenleika sínum. Skilabob þeirra
voru þau aö gagnrýni á embættis-
færslu konu jafngildi kvenfjandsam-
legri afstöbu."
Segir Kolbrún Bergþórsdóttir í pall-
borbsgrein Alþýbubla&sins. Þar gagn-
rýnir hún kynsystur sínar fyrir væl þeg-
ar þær fá gagnrýni á störf sín.
Fúll á móti
„íslendingar eru þunglyndasta þjób í
heimi. Allavega borba íslendingar
meira af þunglyndislyfjum en abrir,
allt upp í þrefalt meira en frændur
vorir á Norburlöndum."
Umfjöllun Alþýbublabsins um geb-
heilsu þjóbarinnar.
Startrek sauftfé
„Mjög lítib finnst af geislavirkum efn-
um í íslensku lambakjöti samanborib
vib önnur Norburlönd, samkvæmt
niburstöbum samnorræns rannsókn-
arverkefnis sem greint er frá í riti
RALA."
Frétt Tímans í gær.
Hvaft um húsbóndahollustu?
„Markmib starfsmanna ab hnekkja
ákvörbun rábherra"
Moggafyrirsögn á frétt um vibbrögb
starfsmanna vib ákvörbun umhverfis-
rábherra um flutning á Landmælingum
upp á Skaga.
Pína af peningalykt
gerir heilbrigðu fólki ekki mein.
Hins vegar er hún afar hvimleib og
óæskileg fólki með lungnasjúkdóma
og ofnæmi."
Kemur fram í vibtali Moggans vib Jó-
hann Cubmundsson, starfsmann Holl-
ustuverndar, um peningalykt á Siglu-
firbi, þ.e. slæma lykt og reykmettab
loft frá lobnuverksmibju SR-mjöls.
Er ekki komin tími til aft
tengja?
„INTERNET á íslandi hf. og Kennara-
háskóli íslands undirritubu í gær
samning um alnetsþjónustu fyrir
mennta- og menningarstofnanir sem
tengjast íslenska menntanetinu."
Mogginn í gær.
Sókn í stöftutákn
„Menn eiga aubvitab ekki ab vera ab
blabra í símann í tíma og ótima á
meban þeir eru ab keyra. Farsímar í
bílum eru mjög ofnotabir."
Er haft eftir Atla Má Sigurbssyni, varb-
stjóra hjá umferbardeild lögreglunnar í
DV í gær.
Einn pottfélaga hafbi verið fyrir
norðan og frétt af ferb Davíbs
Oddssonar til Langaness á
dögunum. Ab hans sögn mun
heimamönnum hafa þótt sem
þarfæri þjóbhöfðingi er honum
var ekib á Hummer-jeppa
björgunarsveitarinnar. Ferb for-
sætisrábherra hefur því verib
einskonar generalprufa því inn-
an tíbar verbur haldib 150 ára
verslunarafmæli Þórshafnar og
Vigdís Finnbogadótir væntan-
leg þangab af því tilefni. Verbur
þab eitt af síbustu embættis-
verkum hennar ábur en hún
lætur af embætti en okkar
manni í pottinum varb ab orbi
ab ekki sé ráb nema í tíma sé
tekib fyrir forsætisrábherrann ab
máta sig í forsetahlutverkinu
ábur en Óiafur Ragnar verbur
kyrrsettúr á Sóleyjargötunni...