Réttur - 01.05.1953, Blaðsíða 26
114
RETTUR
ingar til Alþingis stóðu fyrir dyrum. „ísland var ekki selt
að þessu sinni,“ eins og Arneus segir í íslandsklukkunni.
Sjálfstæðismálið varð eitt af aðalmálunum í kosningun-
um sumarið 1946. Allir þríflokkarnir, íhaldið, framsókn og
kratar, beittu hinum hróplegustu blekkingum til að villa
kjósendum sýn, sbr. augiýsingu þá er hinir síðastnefndu
hengdu utan á kosningaskrifstofu sína í Reykjavík. Þar
stóðu þessi orð: „Kjósið á móti afsali íslenzkra landsrétt-
inda. Kjósið Alþýðuflokkinn. ‘ ‘
Varla voru kosningarnar um garð gengnar fyrr en þrí-
flokkarnir gerðust eiðrofar. Að tilhlutan Bandaríkjastjórn-
ar bar Ölafur Thors fram frumvarp á Alþingi um Kefla-
víkursamninginn. Sá samningur var sanjþykktur af öllum
þingmönnum íhaldsins, öllum þingmönnum krata nema
tveim, og af 6 þingmönnum framsóknar. Allir þingmenn
sósíalista greiddu atkvæði gegn samningnum.
Með þessari samningsgerð var grundvöllurinn fallinn
undan stjórnarsamstarfinu. Sósíalistaflokkurinn hafði frá
upphafi lýst því yfir, að það varðaði samvinnuslitum, ef
gerður yrði samningur um hernaðarréttindi erlendu ríki
til handa. Ríkisstjómin baðst því lausnar í október, en
samkvæmt þingræðisvenju sat hún að völdum þar til ný
ríkisstjórn var mynduð í febrúar 1947.
Sósíalistaflokkurinn hélt flokksstjórnarfund í nóvember
1946. Þessi fundur lýsti því yfir, að flokkurinn væri reiðu-
búinn að taka upp samstarf við hvern þann þingmeiri-
hluta, sem vildi fallast á þau skilyrði hans, er veittu ör-
ugga tryggingu fyrir tveim meginatriðum:
— að staðið væri á verði um óskorað fullveldi og frið-
helgi landsins og —
— að nýsköpun atvinnuveganna yrði haldið áfram og
fullnægjandi ráðstafanir gerðar til þess að tryggja þjóð-
hagslegan grundvöll hennar.
1 sambandi við fyrra atriðið lagði flokkurinn m. a. til,
að Keflavíkursamningnum yrði sagt upp strax og íslending-
I