Morgunblaðið - 19.07.2006, Blaðsíða 10

10 MIÐVIKUDAGUR 19. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ríkir fákeppni
á fatamarkaðnum?
Fréttaskýring um
breytt landslag í verslun
með tískufatnað.
á morgun
HRINGVEGURINN mun stytt-
ast um tíu til tólf kílómetra með
breytinga á hringveginum um
Hornafjarðarfljót við Hornafjörð,
sem fyrirhugaðar eru. Um er að
ræða ellefu til 18 km langa veg-
lagningu sem mun ná frá hring-
veginum vestan Hornafjarð-
arfljóts yfir Hornafjarðarfljót og
að hringveginum austan Hafn-
arvegar sem liggur að Höfn.
Vegagerðin hefur auglýst drög
að tillögu að matsáætlun vegna
framkvæmdanna. 166 milljóna kr.
fjárveiting er á vegaáætlun árs-
ins 2008 til framkvæmda á hring-
veginum um Hornafjarðarfljót.
Einnig er fyrirhugað að fjár-
magna framkvæmdina með sölu-
andvirði Símans, fyrir 800 millj-
ónir kr. Samtals eru því til staðar
fjárveitingar til verksins sem
hljóða upp á 966 milljónir kr. skv.
upplýsingum Vegagerðarinnar.
Kostnaður við þessar fram-
kvæmdir er hins vegar til muna
meiri en gróft áætlað er kostn-
aðurinn talinn munu nema 1,7 til
2,2 milljörðum kr. Þar af er
kostnaður við brúargerð áætlaður
um 880 milljónir kr.
Við undirbúning verkefnisins
hefur verið við það miðað, að
framkvæmdir geti hafist árið
2008.
Núverandi vegarkafli á Hring-
vegi eitt sem fyrirhugað er að
endurbyggja er 30,3 km langur
og á honum eru þrjár einbreiðar
brýr; yfir Djúpá, Hornafjarð-
arfljót og Hoffellsá.
Tilgangur framkvæmdarinnar
við nýjan veg er að bæta sam-
göngur á Suðausturlandi og
styrkja byggðarlög á Suðaustur-
og Austurlandi með bættu vega-
sambandi á Hringvegi.
Við skoðun Vegagerðarinnar á
mögulegum veglínum um Horna-
fjarðarfljót var ákveðið að gera
tillögur að veglínum sem liggja
minna úti í sjó en gert var ráð
fyrir í aðalskipulagi Horna-
fjarðar, sem nú er til endurskoð-
unar, m.a. til að draga úr kostn-
aði og liggja veglínurnar, sem
kynntar eru í matsáætlun Vega-
gerðarinnar, norðar á svæðinu.
Þrjár leiðir koma til greina
Vegagerðin kynnir þrjá mögu-
lega kosti á lagningu vegarins,
sem skiptist í leið1, leið 2 og leið
3.
Leið 1. Veglínan sveigir frá nú-
verandi Hringvegi vestan Horna-
fjarðarfljóts, til suðurs á milli
bæjanna Holts og Tjarnar. Hún
þverar Hornafjarðarfljót á móts
við Skógey og liggur þaðan norð-
ur fyrir Hornafjarðarflugvöll.
Veglínan sameinast Hringvegi á
milli Seljavalla og Dýhóls. Þessi
vegur yrði 11,1 km langur og
styttir Hringveginn um 11,0 km.
Leið 2. Veglínan sveigir frá nú-
verandi Hringvegi um 2,5 km
austan við Hólmsá. Þaðan liggur
hún sunnan við Stóraból og þver-
ar Hornafjarðarfljót á móts við
Skógey, u.þ.b. 250 metrum sunn-
ar en leið 1. Veglínan liggur
skammt norðan við Hrísey og
þaðan yfir í Árnanes. Frá Árna-
nesi liggur veglínan í sunnanvert
Dilksnes og stefnir þaðan yfir
land að núverandi Hringvegi við
Haga. Þessi veglína yrði 17,5 km
löng og styttir hringveginn um 12
km.
Leið 3. Veglínan fylgir leið 2
austur yfir Hornafjarðarfljót en
liggur síðan sunnan við hana.
Hún liggur í grennd við leið 2 frá
Hornafjarðarfljóti að Hrísey. Frá
Hrísey liggur veglínan í sunn-
anvert Árnanes, síðan norðan við
Hrafnsey, suður fyrir Hafnarnes
og fylgir eftir það línu skv. að-
alskipulagi Hornafjarðar að
Hringvegi norðan við Haga. Leið-
in liggur á rúmlega 500 metra
kafla í Skarðsflóa, en hann er á
náttúruminjaskrá. Þessi val-
kostur er settur fram í samráði
við sveitarstjórn Hornafjarðar.
Þessi vegur yrði 18,8 km langur
og styttir hringveginn um 11,5
km.
Allar tengingar við nýja veginn
verða með svonefndum T-
vegamótum en þó verður til at-
hugunar að tengja vegina við
Höfn og Nes með fjögurra arma
hringtorgi, en bæjarstjórn
Hornafjarðar hefur lagt fram
óskir um það.
Mörg vatnsföll og lækir eru í
vegarstæðinu. Stærsta áin á
framkvæmdasvæðinu er Horna-
fjarðarfljót en aðrar ár eru
Bergá, Laxá og Hoffellsá í Nesj-
um en Djúpá og Brunnhólsá á
Mýrum. Hornafjarðarfljót er
langstærst af vatnsföllum á
svæðinu en vatnasvið Hornafjarð-
arfljóts ofan brúar á leiðum 1, 2
og 3 er nánast það sama og
vatnasviðið ofan núverandi brúar.
Gert er ráð fyrir óbreyttri brúar-
lengd þ.e. um það bil 250 metra
langri brú. Einnig þarf að byggja
alls tæplega 4 km langa varn-
argarða til að beina Hornafjarð-
arfljóti í farveg undir nýju brúna.
Vatnasvið Djúpár ofan brúar á
leiðum 1, 2 og 3 er einnig nánast
það sama og vatnasviðið ofan nú-
verandi brúar. Þar er gert er ráð
fyrir óbreyttri brúarlengd þ.e.
um 50 metra langri brú.
Þá er gert ráð fyrir um 80
metra langri brú yfir Hoffellsá á
leið 1. Á leiðum 2 og 3 er gert
ráð fyrir að Hoffellsá og Laxá
verði brúaðar saman í voginum á
milli Hríseyjar og
Árnaness og er þar gert ráð
fyrir 100 metra langri brú.
Vegagerðin undirbýr 11 til 18 km langan veg og brúargerð um Hornafjarðarfljót
Styttir hringveginn um tíu til tólf km



 


 

 


   

  

 








  

  

 

 
 


 





800 milljónum af Símafénu
varið til verksins, sem talið er
geta kostað allt að 2,2 milljörðum
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
MEIRA af óhreinsuðum reyk hef-
ur verið sleppt frá Járnblendiverk-
smiðjunni á Grundartanga síðast-
liðna mánuði en áður. Reykurinn
hefur lítil skaðleg áhrif á umhverf-
ið en fólk á svæðinu telur þó mikla
sjónmengun fylgja honum.
Helgina 8.–10. júlí varð vart við
mikinn reykjarmökk sem steig frá
Járnblendiverksmiðjunni. Reyk-
hreinsibúnaður sló út með þeim af-
leiðingum að kísilryk hreinsaðist
ekki úr reyknum og nauðsynlegt
var að sleppa óhreinsuðum reykn-
um út. Þorvaldur Magnússon,
bóndi á Kalastöðum í Hvalfirði,
segir að það færist í vöxt að reykur
berist frá Járnblendiverksmiðj-
unni. „Þetta hefur farið versnandi
með árunum,“ segir Þorvaldur. Um
það sé rætt í sveitinni að mikil
sjónmengun sé af reyknum og
hann setji slæman svip á svæðið
enda sjáist reykurinn frá þjóðveg-
inum. Vandamálið sé ekki einungis
þegar reykurinn sé losaður vegna
tilfallandi bilana heldur sé að stað-
aldri nokkur mökkur frá verk-
smiðjunni.
Atvikið var tilkynnt til Umhverf-
isstofnunar en slíkt er skylt sam-
kvæmt starfsleyfi verksmiðjunnar.
Að sögn Egils Einarssonar, fag-
stjóra hjá Umhverfisstofnun, má
reykhreinsibúnaður Járnblendi-
verksmiðjunnar ekki vera óvirkur
lengur en 2% af rekstrartíma ofna
verksmiðjunnar samkvæmt starfs-
leyfi hennar. Alls geti verksmiðjan
því losað óhreinsaðan reyk í viku á
ári án þess að fara út fyrir ramma
starfsleyfisins. Hann segir að reyk-
urinn sé sem slíkur ekki eitraður
eða skaðlegur umhverfinu en um
sé að ræða kísilryk sem sé ekki
skaðlegt í þessu formi. „Þetta kís-
ilryk er í sama mengunarflokki og
náttúrulegt ryk og er því ekki
skaðlegt heilsu eða náttúru,“ segir
Egill. Þar sem þynning ryksins sé
mikil valdi það mönnum ekki tjóni.
Hann segir að Járnblendiverk-
smiðjan hafi yfirleitt aldrei losað
reyk lengur en 1% af rekstrartíma
ofna og því haft nokkuð svigrúm til
aukinnar losunar. Síðastliðna mán-
uði hafi þó verið tilkynnt um fleiri
tilvik en áður, þrátt fyrir að fátt
bendi til að verksmiðjan fari fram
yfir mörkin sem tilgreind eru í
starfsleyfinu.
Ástandið ætti að batna
Þórður Magnússon, fram-
kvæmdastjóri framleiðslusviðs
Járnblendiverksmiðjunnar, stað-
festir að losun reyks hafi verið
meiri í ár en árin þar á undan. Tíð-
ari bilanir hafi orðið í reykhreinsi-
virki og rekstur í ofni hafi valdið
erfiðleikum. Hann kannast hins
vegar ekki við að viðvarandi leki
hafi verið í verksmiðjunni. Til
standi að skipta um klæðningar í
reykhreinsibúnaðnum og þá ætti
ástandið að batna verulega. „Við
höfum áður verið langt innan
þeirra marka sem starfsleyfi verk-
smiðjunnar setur okkur og okkur
þykir það því óásættanlegt að
reyklosunin aukist núna. Við viljum
því reyna að ná þessu niður aftur,“
segir Þórður.
Aukið kísilryk frá Járn-
blendiverksmiðjunni
Morgunblaðið/Þorkell
Árið 2002 bilaði reykhreinsibúnaður í Járnblendiverksmiðjunni og þurfti
þá að hleypa kísilrykinu í andrúmsloftið. Sjónmengun er af reyknum.