Morgunblaðið - 24.08.2006, Qupperneq 40

40 FIMMTUDAGUR 24. ÁGÚST 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Mr. Skallagrímsson
- leiksýning Landnámssetri í Borgarnesi
Höfundur/leikari: Benedikt Erlingsson
Leikstjóri: Peter Engkvist
KVÖLDVERÐARTILBOÐ
Tvíréttaður matur og
leikhúsmiði kr. 4.300 - 4.800
Fös. 25. ágúst kl. 20 uppselt
Lau. 26. ágúst kl. 20 uppselt
Lau. 2. sept. kl. 20 uppselt
Sun. 3. sept. kl. 15 uppselt
Sun. 3. sept. kl. 20 uppselt
Fim. 7. sept. kl. 20 Laus sæti
Fim. 8. sept. kl. 20 Laus sæti
Fim. 9. sept. kl. 20 Laus sæti
Fim. 10. sept. kl. 16 Laus sæti
PANTIÐ MIÐA TÍMANLEGA
Í SÍMA 437 1600
Staðfesta þarf miða með greiðslu
viku fyrir sýningard.
RONJA RÆNINGJADÓTTIR
Sun 10/9 kl. 14 Sun 24/9 kl. 14
Lau 30/9 kl. 14 Sun 1/9 kl. 14
VILTU FINNA MILLJÓN?
Lau 2/9 kl. 20 Sun 3/9 kl. 20 UPPS.
Fim 7/9 kl. 20 Sun 10/9 kl. 20
FOOTLOOSE
Í kvöld kl. 20 Fös 25/8 UPPS.
Fim 31/8 kl. 20 Lau 9/9 kl. 20
EYFI STÓRTÓNLEIKAR
Fös 1/9 kl. 20
Fös 1/9 kl. 22
MANNAKORN
ÚTGÁFUTÓNLEIKAR
Þri 5/9 kl. 20
Þri 5/9 kl. 22
HÖRÐUR TORFA
AFMÆLISTÓNLEIKAR
Fös 8/9 kl. 19:30
Fös 8/9 kl. 22
PINA BAUSCH
LOKSINS Á ÍSLANDI!
Dansleikhúsið frá Wuppertal undir stjórn
Pinu Bausch verður með 4 sýningar á
verkinu Aqua í Borgarleikhúsinu.
Sun 17/9 kl. 20
Mán 18/9 kl. 20
Þri 19/9 kl. 20
Mið 20/9 kl. 20
Aðeins þessar 4 sýningar.
Miðaverð 4.900.
MIÐASALA HAFIN.
OPIÐ HÚS
Sunnudaginn 3.september verður opið hús
í Borgarleikhúsinu. Allir velkomnir.
ÁSKRIFTARKORT
Endurnýjun áskrftarkorta stendur yfir!
Mein Kampf e. George Tabori
Amadeus e. Peter Shaffer
Fagra veröld e. Anthony Neilson
Dagur vonar e. Birgi Sigurðsson
Söngleikurinn Grettir e. Ólaf Hauk Símonar-
son, Þórarinn Eldjárn og Egil Ólafsson.
Lík í óskilum e. Anthony Neilson
Ronja ræningjadóttir e. Astrid Lindgren
Viltu finna milljón? e. Ray Cooney.
Belgíska Kongó e. Braga Ólafsson
Íslenski dansflokkurinn
og margt, margt fleira.
Kortasala hafin!
Áskriftarkort er ávísun á góðan vetur. Vertu með!
Litla hryllingsbúðin - síðustu aukasýningar!
Lau. 2/9 kl. 19 UPPSELT
Lau. 2/9 kl. 22 ný aukasýn – sala hafin!
Sun. 3/9 kl. 20 UPPSELT
Fös. 8/9 kl. 19 örfá sæti laus
Lau. 9/9 kl. 19 örfá sæti laus
Lau. 9/9 kl. 22 ný aukasýn – sala hafin!
Sun. 10/9 kl. 20
Fös. 15/9 kl. 19
Lau. 16/9 kl. 19 örfá sæti laus
www.leikfelag.is
Miðasala 4 600 200
Þær voru háværar gagnrýn-israddirnar sem heyrðustfyrr í sumar eftir að til-
kynnt var að skera ætti niður
þjónustu strætisvagnanna á höf-
uðborgarsvæðinu. Eins og svo oft
vill verða á Íslandi þá fjaraði
gagnrýnisumræðan út frekar
skjótt. Það voru einna helst ein-
staka blaðamenn sem héldu henni
á lofti eftir að skerðingin var orð-
in að veruleika og flestir höfðu
þagnað.
Eflaust hafa nær allir orðið
varir við umræðuna um stöðu al-
menningssamgangna á höfuðborg-
arsvæðinu sem hefur verið áber-
andi á vissum tímapunktum
undanfarin ár. Margir virðast
sammála um það að þjónustan
sem boðið er upp á sé léleg. Færð
hafa verið ýmis rök fyrir því
hverjir ókostir þess geta verið.
Erfitt sé að komast á milli staða,
byggja þurfi risaumferðarmann-
virki, aukin mengun komi í kjöl-
far meiri notkunar einkabíla
o.s.frv. Hagkvæmnis- og umhverf-
isverndarrök hafa sem sagt helst
verið notuð til stuðnings aukinni
notkun almenningssamgangna. En
hvað um önnur rök?
  
Eitthvað þarf fólk að gera ámeðan það ferðast um í al-
menningssamgöngum. Á leið til
vinnu einbeitir stór hópur Íslend-
inga sér við aksturinn. Margir
stórborgarbúar sitja einbeittir við
aðra iðju … lestur. Sala á bókum
hefur t.d. aukist mikið í Bretlandi
undanfarin ár og telja margir að
aukninguna megi að mestu þakka
betri almenningssamgöngum í
borgum þar í landi. Einna mesta
athygli hefur vakið hversu mikið
lestur hjá ungu fólki hefur aukist
samkvæmt nýlegum könnunum.
Ég verð nú að játa það að ég verð
oft á tíðum smeykur fyrir hönd
hinnar miklu bókaþjóðar þessa
dagana, því mér finnst ég sífellt
vera að lesa viðtöl við ungt ís-
lenskt fólk sem segist ekki lesa
bækur. En gott og vel, lestur hef-
ur aukist í Bretlandi en hvað er
fólk að lesa?
  
Mér finnst nokkuð athygl-isvert að fylgjast með fólki í
almenningssamgöngunum í Lund-
únum. Fólk þykist einhvern veg-
inn ekki taka hvað eftir öðru en
gerir það samt. Fyrst eftir að ég
flutti til borgarinnar og var að
ferðast einsamall þá brosti ég til
fólks og í framhaldi horfði það
iðulega á mig eins og ég væri
eitthvað vafasamur, eða í besta
falli töluvert skrýtinn. Þó svo að
fólk sé nú kannski ekki að tapa
sér í vinalegheitum er það með-
vitað um alla í kringum sig (hugs-
anlega enn meira eftir hryðju-
verkin) og fylgist grannt með
öllu, m.a. því sem fólk er að lesa.
Ég er að sjálfsögðu engin und-
antekning. Fyrir nokkru virtust
allir vera að lesa Söguna af Pí,
svo var það Da Vinci lykillinn og
Harry Potter, í sérstakri dökkri
kápu fyrir fullorðna, var einnig
ómissandi. Ég hef aldrei skilið
þessa fullorðinskápu. Pælingin er
að fólk skammist sín ekki fyrir
það að vera að lesa barnabók (þ.e.
að aðrir taki ekki eftir því) en
vita ekki allir hver Harry Potter
er? Nafn hans stendur stórum
stöfum á kápunni. Áður nefndar
bækur hafa verið þær allra vin-
sælustu síðustu árin en nokkrar
aðrar hafa verið mjög áberandi í
almenningssamgöngunum í Bret-
landi undanfarið.
  
Fær fólk hugmyndir að lesefnimeð því að fylgjast með
ókunnugu ferðafélögunum í al-
menningssamgöngunum? Það
finnst mér mjög líklegt. Benda
vinir á spennandi bækur? Pott-
þétt. En hvað með bókabúðirnar
og útgefendur?
Þróunin í Bretlandi virðist vera
sú að sífellt sé verið að prenta
stærri upplög af vinsælustu titl-
unum, en þeim titlum sem fá
mestu kynninguna og eru prent-
aðir í mjög stórum upplögum fari
fækkandi. Afleiðingin er sú að
bókaflóran er sífellt að verða ein-
hæfari. Bækur tengdar alls kyns
verðlaunum og bókaklúbbum vin-
sælla sjónvarpsþátta fá bestu
plássi í bókabúðunum í Bretlandi,
mikið er lagt í kynningu á þeim
og þær eru oftast á einhvers kon-
ar tilboðsverði. Bækurnar eru oft
50% ódýrari en aðrar nýjar bæk-
ur sem ekki hafa hlotið náð fyrir
augum áhrifamanna og -kvenna.
  
Pistlahöfundur breska dag-blaðsins The Observer gerir
einhæft úrval bóka að umtalsefni
í pistli síðastliðinn sunnudag. Þar
nefnir höfundur að einungis 2–3
prósent af skáldsögum sem fást í
breskum bókabúðum séu upp-
runalega skrifaðar á öðru tungu-
máli en ensku. Bretar viti lítið
sem ekkert um heimsbókmenntir
og að áherslan hjá breskum út-
gefendum sé aðallega á vinsælar
breskar og bandarískar bók-
menntir. Höfundur nefnir að hann
hafi kynnst bókum Halldórs Lax-
ness eftir að hafa lesið ritgerðir
um stöðu evrópskra bókmennta.
Hann segir að lestur bóka Lax-
ness hafi haft mikil áhrif á sig og
að mörgu leyti hafi hann getað
tengt margt í bókunum við
heimaland sitt, Skotland og upp-
eldið þar. Í verkunum hafi hann
fundið hluti sem vanti alveg í
þekktu bresku og bandarísku
verkin sem hann hafi alist upp
með. Höfundur veltir í framhaldi
fyrir sér hvort hann hafi ekki far-
ið á mis við marga stórkostlega
höfunda sem ekki hafi fengið
nægilega kynningu í einhæfa um-
hverfinu í Bretlandi.
Bókaormarnir, almenn-
ingssamgöngurnar
og einhæfa útgáfan
’Fyrir nokkru virtust all-ir vera að lesa Söguna af
Pí, svo var það Da Vinci
lykillinn og Harry Potter,
í sérstakri dökkri kápu
fyrir fullorðna, var einnig
ómissandi. ‘
Morgunblaðið/Ómar
Margir telja að aukna sölu bóka í Bretlandi undanfarin ár megi að mestu
þakka betri almenningssamgöngum í borgum þar í landi.
jongunnar@mbl.is
AF LISTUM
Jón Gunnar Ólafsson
Hönnuð var sérstök kápa utan um
Harry Potter fyrir eldri lesendur.
KJARTAN Guðjónsson hefur ekki
haldið sína síðustu sýningu þótt
kominn sé á níræðisaldur, nú sýnir
hann 21 olíumálverk í Gallerí Fold,
öll unnin á þessu ári eða á hinu síð-
asta.
Eins og oftar er það teikningin
sem er helsta einkenni og aðall
verka Kjartans, en myndskreyt-
ingar hans eru mörgum að góðu
kunnar. Það er gjarnan einhver ljúf-
ur, blíður blær yfir teikningu Kjart-
ans, ljóðrænn andi og ávalar línur.
Að mínu mati er hér að finna
helstu sérstöðu Kjartans í íslenskri
málaralist og ekki væri galið að fá að
sjá góða yfirlitssýningu með úrvali
verka hans þar sem myndskreyt-
ingum hans yrðu einnig gerð álitleg
skil. Í málverkum Kjartans er að
finna svipaðan andblæ, þar eru
teikningin, línurnar og marg-
breytilegt litaspil í forgrunni en
formræn átök leika minna hlutverk í
heildarmyndinni.
Í Gallerí Fold er myndefni Kjart-
ans bæði fígúratíft og abstrakt og
oftar en ekki rennur þetta tvennt
saman á myndfletinum. Andlit
Kjartans og svipmót þeirra eru
kunnugleg og dreymið yfirbragð
þeirra dregur fram ákveðna stemn-
ingu frekar en að segja sögu. Sama
má segja um þorpsmyndirnar sem
vísa bæði til málverka frá miðbiki
síðustu aldar og vekja upp liðinn
tíma, mynd íslenskra sjávarþorpa
eins og þau voru fyrir tíma Bónuss,
bleikra bensínstöðva og blokkabygg-
inga. Hér er litla myndin Stroku-
hestur I sérlega geðþekk og eins og í
fleiri tilfellum á sýningunni er gam-
an fyrir áhorfandann að sjá þemað
endurtekið í málverkinu Strokuhest-
ur II, hestinn má líka finna í mynd
nr 13, Fyrir handan á eyrinni. Í Fold
koma sjómenn líka nokkuð við sögu
og svipað mótíf á má finna á tveimur
myndum, stóru myndinni Brælu þar
sem Kjartan notar appelsínurauðan
djarflega og í minni mynd, Lognöld-
unni 2006. Ljóðrænar abstraktsjónir
eru einnig þó nokkrar, sérlega stíl-
hrein er t.a.m. mynd nr. 10, Tónar.
Það má með sanni segja að lífs-
orka listamannsins fari síst dvínandi
með hækkandi aldri og heild-
arbragur sýningar Kjartans er með
ágætum, best þykir mér honum þó
takast upp í minni myndunum, þar
sem stemningin er innilegri og
myndflöturinn síður uppbrotinn í
smærri og jafnvel allt að því of
brotakenndar einingar. Styrkur og
persónuleg einkenni listamannsins
koma best fram í drátthögu línuspili
og ljóðrænni litagleði, listamaðurinn
má þar meira en vel við una.
Morgunblaðið/Eggert
Strokuhestur l, frá árinu 2006, eftir Kjartan Guðjónsson.
Leikandi línuspil
og litagleði
MYNDLIST
Gallerí Fold
Hliðarsalur og Efri salur
Til 3. september. Opið á verslunartíma.
Aðgangur ókeypis.
Kjartan Guðjónsson
Ragna Sigurðardóttir
Fáðu fréttirnar
sendar í símann þinn