Morgunblaðið - 05.05.2007, Blaðsíða 22

22 LAUGARDAGUR 5. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
FUNDUR UM
MÁLEFNI ELDRI BORGARA
Laugardaginn 5. maí kl. 14.00
Á kosningaskrifstofu Sjálfstæðisflokksins
Langholtsvegi 43 (gamla Landsbankaútibúið)
Sérstakir gestir fundarins verða
Guðlaugur Þór Þórðarson alþingismaður
sem skipar fyrsta sæti í Reykjavík norður,
Guðfinna Bjarnadóttir fyrrverandi rektor
HR sem skipar annað sætið í Reykjavík
norður og Jórunn Frímannsdóttir borgar-
fulltrúi og formaður Velferðarráðs
Reykjavíkurborgar.
Fjölmennið á fundinn, allir velkomnir
Stjórnir sjálfstæðisfélaganna í
Langholts, Laugarnes og Túnahverfum
Kosningaskrifstofa
Sjálfstæðisflokksins
Langholtsvegi 43
(gamla Landsbankaútibúið)
sími 569 8141 langholtsvegur@xd.is
V
öruhönnunardeild
Listaháskóla Íslands
var stofnuð árið 2000
og útskrifast þaðan
um níu nemendur á
ári hverju með BA-gráðu. Hönnun
þrívíðra nytjahluta er það sem
deildin leggur aðaláherslu á, að
sögn Sigríðar Sigurjónsdóttur,
prófessors í vöruhönnun sem er
jafnframt fagstjóri deildarinnar.
Þar er átt við hönnun frum-
gerða í ýmis hefðbundin efni svo
sem leir, tré, málma eða ný efni í
fáum eintökum eða til iðnfram-
leiðslu. Má þar nefna sem dæmi
húsgögn, búsáhöld ýmiss konar,
stoðtæki og matvæli.
Sigríður segir námið þannig
upp byggt að fyrsta árið komi
nemendur sér upp ,,tækjum og
tólum“, þ.e. teiknikunnáttu,
módelgerð, rannsóknar- og fram-
setningaraðferðum, efnisþekk-
ingu og verkstæðiskunnáttu. Á
öðru ári sé tekist á við fjölbreytt
verkefni þar sem nemendur geta
nýtt sér fyrrnefnd tæki og tól. Á
þriðja ári vinna nemendur svo
bæði sjálfstætt og í samstarfi við
iðnaðinn og eru fyrirtæki og
stofnanir þar í mikilvægu hlut-
verki.
Meðal fyrirtækja og stofnana
sem átt hafa samstarf við deildina
eru Þjóðminjasafn Íslands, Há-
skólinn í Reykjavík, Héðinn,
Steinsmiðja S. Helgasonar,
Reykjalundur, hönnunarfyrir-
tækið Vitra og samtökin Beint frá
Býli.
Séríslensk einkenni skoðuð
Sigríður segir að í náminu sé
lögð áhersla á víðsýni og frum-
leika og að nemendur fylgist með
því sem er að gerast í faginu á
heimsvísu og hér heima. Reynt sé
að vekja upp meðvitund um hvað
það þýðir að vera Íslendingur og
hvernig það geti styrkt íslenska
hönnun.
,,Vöruhönnun snýst að einhverju
leyti um hluti, til dæmis húsgögn.
Við vorum að klára eitt samstarfs-
verkefni við hönnunarfyrirtækið
Vitra, tókum þátt í samkeppni um
hönnun kolla,“ segir Sigríður. Neil
Austin, gestakennari frá Bret-
landi, stýrði því verkefni.
,,Ég hef lagt áherslu á það í
deildinni að nemendur grafist fyr-
ir um það hvað það er að vera Ís-
lendingur, hvað sé íslenskt. Gald-
urinn er sá að þekkja sjálfan sig,
hvaðan maður kemur og geta unn-
ið með það á nútímalegan hátt.
Við erum ekki að tala um að þæfa
skálar eða þess háttar heldur
finna möguleikana hér,“ segir Sig-
ríður.
Nemendur hafi til að mynda átt
samstarf við Nóa Siríus undir
handleiðslu erlends kennara,
Laurene Boym, sem hefur meðal
annars unnið fyrir McDonalds-
skyndibitakeðjuna. Allar hug-
myndir áttu að miðast við það að
hægt væri að framleiða vörurnar í
þeim tækjum sem er að finna í
Nóa Siríus.
Verðmæti fram-
leiðslunnar aukin
Sigríður segir marga halda að
tækifærin séu fá í vöruhönnun á
Íslandi vegna smæðar landsins, en
það sé einmitt það sem skapi sér-
stöðu og leiði hönnuði á spennandi
slóðir. Með því að nýta það hrá-
efni, tækni og þekkingu sem fyr-
irtæki og einstaklingar búa yfir,
geti hönnuðir aukið verðmæti
framleiðslunnar mjög.
,,Þeim fjölgar sífellt sem starfa
við þetta fag eftir útskrift. Nú
þegar ráði fáein fyrirtæki hönnuði
til starfa, til dæmis vinna tveir af
þeim nemendum sem útskrifuðust
í fyrra hjá Össuri. Þá settu fimm
nemendur, sem útskrifuðust í
fyrra, á laggirnar hönnunarstofu
sem heitir Grettisborg og er á
Grettisgötu. Þau taka að sér ýmis
verkefni,“ segir Sigríður.
Hún hefði gjarnan viljað sjá
fleiri fara í framhaldsnám í fag-
inu. Þó verði að hafa í huga að
margir taki sér frí frá námi eftir
útskrift og fari á vinnumarkaðinn.
Sigríður segir ýmsa hluti hafa
farið í framleiðslu, sem hafi orðið
til á námskeiðum í skólanum. Þá
ráðist nemendur sjálfir einnig í að
framleiða hlutina. Óðinn Bollason
hannaði til að mynda klakabox
sem hann setti í framleiðslu í
Kína.
„Fyrirtæki hafa ekki tekið nem-
endur upp á sína arma og farið að
framleiða hönnun þeirra, það er
frekar að nemendurnir sjálfir hafi
komið sér á framfæri, komið hlut-
um í framleiðslu og leitað
styrkja,“ segir Sigríður.
Íslenskur matur spennandi
Sigríður telur eitt af áhugaverð-
ustu hráefnunum til vöruhönnunar
íslenskan mat. Mikil umræða hafi
verið upp á síðkastið um íslenskan
landbúnað og tækifæri til atvinnu-
uppbyggingar og verðmætasköp-
unar á landsbyggðinni. Slík um-
ræða hafi til dæmis komið fram í
bók Andra Snæs Magnasonar,
Draumalandinu.
Í þeim anda hafi verið ráðist í
verkefnið Borðið; stefnumót hönn-
uða við bændasamfélagið, en af-
rakstur þess var kynntur í mars
síðastliðnum, í tengslum við mat-
ar- og skemmtihátíðina Food and
Fun. 2. árs nemar hönnuðu þar
áhugaverða hluti úr mat, sem
flokkast undir matarhönnun, m.a.
skyrkonfekt og blóðbergsdrykki.
Verkefnið vakti mikla athygli og
maturinn kláraðist fyrr en ráð
hafði verið gert fyrir þegar hönn-
unin var kynnt. Er því ekki annað
að sjá en að áhugi Íslendinga fyrir
íslenskri hönnun, með íslenskum
séreinkennum og áherslum, sé
mikill.
Helsta hindrun íslenskrar vöru-
hönnunar er framleiðslan því hún
kostar skildinginn. Einnig þurfa
hönnuðir að gera sig sýnilegri
þannig að fyrirtæki leiti til þeirra
og geri sér grein fyrir þeim virð-
isauka sem felst í góðri hönnun.
Samstarfið við bændurna er gott
dæmi um þetta og segist Sigríður
bjartsýn á framtíð vöruhönnunar
hér á landi.
Vöruhönnun í Listaháskóla Íslands
Hönnun með
séríslenskum
einkennum
Á beinið Nemendur tóku þátt í sam-
keppni um hönnun kolla. Sá fremsti
er í formi hvalbeins, sá sem á honum
situr gæti því verið tekinn á beinið.
Morgunblaðið/Golli
Púsl Kollum staflað að hætti Haf-
steins Júlíussonar hönnunarnema.
Bjartsýn Sigríður Sigurjónsdóttir, fagstjóri vöruhönnunardeildar, segist
bjartsýn á framtíð vöruhönnunar þótt á brattann sé að sækja.
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
HLJÓMEYKI heldur vortónleika
sína á sunnudag ásamt einsöngv-
urum og hljóðfæraleikurum, og er
óhætt að segja að efnisskrá tón-
leikanna sé sérstaklega forvitnileg.
Þar ber hæst verk, sem margir
telja eitt stórbrotnasta kórverk ís-
lenskt frá ofanverðri 20. öld, en það
eru Óttusöngvar á vori eftir Jón
Nordal, en síðasti þáttur þess er
saminn við Sólhjartarljóð Matthías-
ar Johannessen.
Gleði í harmljóði
Fyrir hlé verða hins vegar sungin
verk úr ýmsum áttum, sem mörg
hver hafa ekki heyrst hér áður. Eitt
af þeim, A Child’s Prayer, er eftir
kaþólska skotann James Macmillan,
sem skaut á stjörnuhimininn með
hljómsveitarverkinu Játningum Iso-
bel Gowdie, en slík viðbrögð við
samtímatónlist eru ekki algeng. El-
ín Gunnlaugsdóttir tónskáld, einn
kórfélaga, segir að kórtónlist Mac-
millans sé greinilega ekki síðri.
„Það er kafli í verkinu sem heitir
Joy, og hann notar skrautnótur
mikið, og þetta minnir mig á ar-
menska músík. Verkið er mjög
flott,“ segir Elín, en tilefnið, þrátt
fyrir gleðina í músíkinni, er harm-
leikurinn þegar 16 börn og kennari
voru skotin til bana í Dunblane.
Macmillan samdi það í minningu
þeirra. Rachmaninov er þekktastur
fyrir píanótónlist sína, og á síðari
tímum sönglögin, en samdi engu að
síður andleg verk, þar á meðal
Bænina sem flutt verður og Elín
segir bera einkenni söngva rétt-
trúnaðarkirkjunnar rússnesku.
Elín segir verk Greggs Smiths,
sem byggt er á gamalli laglínu, afar
áhugavert, en þar er kórnum skipt í
hópa, þar sem einn leiðir.
Fleiri góð kórverk verða sungin á
tónleikum Hljómeykis, eftir Edvard
Tubin Gunnar Eriksson, en tónleik-
arnir verða í Langholtskirkju kl. 17
á morgun. Stjórnandi Hljómeykis
er Magús Ragnarsson.
Hljómeyki syngur í vorið
Morgunblaðið/ÞÖK
Óttusöngvar Sverrir Guðjónsson og Hallveig Rúnarsdóttir fremst á mynd-
inni eru meðal einsöngvara Hljómeykis á tónleikunum á morgun.