Morgunblaðið - 19.02.2008, Side 21
heilsa
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 19. FEBRÚAR 2008 21
Þetta er sláandi tölfræði
og brýnt að bregðast við
með markvissum hætti.
Víkverji saknar þó
eins í þessu átaki, en það
eru tilmæli og ábend-
ingar til ökumanna sem
eru með fjölskyldur sín-
ar á ferð á þjóðvegunum:
maka og börn og jafnvel
afa og ömmur. Í mörg-
um tilvikum er kannski
einum ökumanni til að
dreifa í þessum hópi og
ekki sjálfgefið að þær
aðstæður séu fyrir hendi
að ökumaðurinn, í mörg-
um tilvikum fjöl-
skyldufaðirinn, geti lagt út í kant og
hallað sér í korter, með jafnvel
öskrandi kríli í aftursætinu. Á góðum
sumardegi er þetta auðveldara, þeg-
ar aðrir farþegar geta brugðið sér út
í náttúruna og leikið sér á meðan
ökumaðurinn hvílir sig, en þetta gæti
orðið erfiðara í kulda og trekki og
ekki hundi út sigandi sökum veðurs.
Víkverji gerir sér grein fyrir því að
átak Umferðarstofu beinist helst að
ökumönnum einum á ferð en ekki má
gleyma hinum. Foreldrar á barn-
mörgum heimilum eru undir miklu
álagi og ferðalag með fullan bíl af
börnum getur tekið á.
x x x
Yfir í allt annað. Öðru hverju kíkirVíkverji inn á vef Fjármálaeft-
irlitsins, fme.is, til að athuga hvernig
fjármálalífinu heilsast. Nú má þar sjá
eftirfarandi fyrirsögn: „Fundur um
Pillar I ákvæði Solvency II og helstu
nýjungar og áherslur í QIS4“.
Hljómar einkar áhugavert og von-
andi að einhverjir hafi haft gagn og
gaman af þessum fundi!
Víkverji fagnar þvíátaki sem Umferð-
arstofa er með í gangi,
um að hvetja ökumenn
til að taka sér 15 mín-
útna hvíld ef sækir á þá
þreyta og syfja undir
stýri. Þetta á ekki síst
við um þá sem eru einir
á ferð og hafa engan
ökumann til að taka við.
Umferðarstofa hefur
upplýst að á árunum
1998 til 2006 urðu 10
banaslys af völdum þess
að ökumaður sofnaði
undir stýri og í þessum
slysum létust 16 manns.
Í 11 banaslysum til viðbótar voru
svefn og þreyta orsakavaldar ásamt
fleiri þáttum. Almennt er talið að
svefn og þreyta sé fjórða algengasta
orsök alvarlegra umferðarslysa.
víkverji skrifar | vikverji@mbl.is
Hér í Skagafirði, eins og svo sem á
öllu landinu, hefur verið verulega um-
hleypingasamt frá því í haust, enda
lægðirnar sem koma upp að landinu
farnar að leita sér nýrra leiða til að
komast austur yfir haf, þannig að
segja má, eins og einn ágætur maður
orðaði það fyrir löngu, að rokið kæmi
í endalausum byljum og svo væri skít-
hríð með naglabrotum úr öllum átt-
um.
Það kemur þó ekki í veg fyrir að
Þorri sé blótaður eins og vera ber, og
í Skagafirði eru fleiri og færri þorra-
blót um hverja helgi. Eitt hið fjöl-
mennasta var í Íþróttahúsinu á Sauð-
árkróki nú nýverið en það sóttu um
níuhundruð og fimmtíu gestir, úr
hreppum þeim sem venjulega halda
sín blót í félagsheimilinu Miðgarði.
En vegna þess að nú um stundir fara
fram verulegar endurbætur á Mið-
garði, sem væntanlega verður lokið
áður en halda þarf næsta blót, þurftu
íbúarnir að bregða á þetta ráð, og
þótti takast vel.
Skemmtiatriði voru eins og best
verður á þessum skemmtunum,
menn gerðu vel við sig í mat og
drykk, og svo lék Geirmundur fyrir
dansi fram á harða morgun, eins og
honum er einum lagið.
Nýlega var undirritaður samningur
milli Kaupfélags Skagfirðinga og
Meistaradeildar Norðurlands í hesta-
íþróttum um stofnun nýrrar mót-
araðar sem nefnist KS-deildin. Með
stuðningi sínum vill kaupfélagið
styðja og styrkja hestaíþróttirnar á
Norðurlandi og efla hestamennsku í
landinu. Fram kom í máli aðstoðar-
kaupfélagsstjóra við undirritunina, að
á Norðurlandi hafi verið um að ræða
ákveðna forystu í greininni, sem mik-
ilvægt væri að styðja við og efla.
Skipulögð hefur verið mótaröð í KS-
deildinni fram til vors.
Verulega miklu meiri umferð hefur
verið um hinn nýja Þverárfjallsveg en
gert var ráð fyrir við lagningu hans,
enda styttist leið til dæmis Sauð-
krækinga og Siglfirðinga til Reykja-
víkur um nokkra tugi kílómetra. All-
miklar skemmdir hafa hinsvegar
orðið í vetur á slitlagi vegarins, þar
sem klæðningin flettist af á alllöngum
kafla, í sunnan stórviðri, en þegar
hefur verið brugðist við og skemmd-
irnar lagfærðar. Þá hefur umferð-
arteljari sem var á fjallveginum verið
bilaður um nokkurt skeið, til veru-
legra óþæginda fyrir þá sem þessa
leið vilja fara, þar sem nokkuð liggur
við að geta séð hver umferð er á leið-
inni, ef eitthvað er tvísýnt með veður.
Nokkru eftir áramótin var undirrit-
aður í Verinu á Sauðárkróki Vaxtar-
samningur fyrir Norðurland vestra
og voru það iðnaðarráðherra Össur
Skarphéðinsson og formaður Sam-
bands sveitarfélaga á Norðurlandi
vestra, SSNV, Adolf Berndsen sem
rituðu nöfn sín á skjalið. Samning-
urinn sem er til þriggja ára felur í sér
framlag frá ríkinu að upphæð 90
milljónir, en einnig var undirritaður
við sama tækifæri viðaukasamningur
við fyrirtæki og stofnanir á svæðinu,
sem felur í sér framlag að upphæð
56,4 milljónir, þannig að heildar-
upphæð samningsins er tæplega 150
milljónir króna.
Vaxtarsamningurinn byggir á tveim
meginstoðum sem eru: Menntun og
rannsóknir annars vegar, þar sem
áhersla verður lögð á auðlinda-
líftækni og uppbyggingu þekkingar-
setra, en hinsvegar á menningu og
ferðaþjónustu. Kosin hefur verið sjö
manna stjórn til að hrinda samn-
ingnum í framkvæmd.
Morgunblaðið/Björn Björnsson
Undirritun vaxtarsamnings Adolf Berndsen og Össur Skarphéðinsson.
SKAGAFJÖRÐUR
Björn Björnsson fréttaritari
úr bæjarlífinu
BÖRN sem búa þar sem umferðarmengun er
mikil hafa lægri greindarvísitölu en börn sem
búa við hreinna andrúmsloft. Almennt geng-
ur þeim fyrrnefndu verr á greindar- og minn-
isprófum. Þetta sýna nýjar rannsóknir sem
fréttastofa Reuters greinir frá.
Aðalhöfundur rannsóknarinnar, dr. Shak-
ira Franco Suglia, segir áhrif mengunarinnar
á greind og gáfur vera sambærileg þeim
áhrifum sem fóstur verður fyrir þegar móð-
irin reykir tíu sígarettur á dag eða þeim
áhrifum sem blýmengun hefur á börn.
Hingað til hafa vísindamenn rannsakað ít-
arlega áhrif mengunar í andrúmslofti á
hjarta- og æðakerfi sem og öndunarfæri
manna. Minna er vitað um hvaða áhrif meng-
unin hefur á heilann.
Dr. Suglia og félagar rannsökuðu 202 börn
á aldrinum átta til ellefu ára. Öll voru þau bú-
sett í Boston og þátttakendur í rannsókn á
áhrifum tóbaksreyks í móðurkviði á fóstur.
Vísindamennirnir skoðuðu ýmiss konar vit-
ræn ferli barnanna í tengslum við magn sót-
agna sem áætlað var að þau hefðu orðið fyrir
á lífsleiðinni. Sótagnirnar er m.a. að finna í
útblæstri bíla, sérstaklega þeirra sem ganga
fyrir dísilolíu.
Því meira sót sem börnin höfðu andað að
sér, því lægra skoruðu þau á greindarprófum
og þau tengsl voru enn til staðar eftir að vís-
indamennirnir höfðu tekið tillit til menntunar
foreldra barnanna, tungumálsins sem talað
var heima fyrir, fæðingarþyngdar og hvort
þau hefðu alist upp við tóbaksreyk eða ekki.
Greindarvísitala barnanna var að meðaltali
3,4 stigum lægri ef þau höfðu orðið fyrir mik-
illi sótagnamengun auk þess sem þau skor-
uðu lægra þegar orðaforði, minni og náms-
hæfileikar var kannað.
Mengun skerðir
greind barna
Árvakur/Sverrir
Mengun Ekki bara óþægileg heldur einnig
skaðleg þeim sem alast upp við hana.
Frábært tilboð
Smeg gaseldavél
*Tilboðið gildir meðan birgðir endast.
AFSLÁTTUR
30%
GLÆSILEG GASVÉL
-hágæðaheimilistæki
Suðurlandsbraut 20, Reykjavík | Baldursnes 6, Akureyri | Sími 588 0200
www.eirvik.is
Kr. 145.600*stgr
B70MSX5
70 sm Smeg gaseldavél
Fjórar gashellur með pottjárnsgrindum
65 ltr ofn með 8 kerfum. Kæling í hurð,
heitur blástur og grillteinn.
Verð áður kr. 208.000 stgr.
vi
lb
or
ga
@
ce
nt
ru
m
.is
Traustasta fjarskiptafyrirtækið