Morgunblaðið - 05.04.2008, Síða 30

30 LAUGARDAGUR 5. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
RÍKIÐ verður að gjöra svo vel að
koma til móts við almenning í land-
inu á þeim tímum efnahagsþreng-
inga sem gengisfall krónunnar er.
Lækka þarf tímabundið álögur á
bensín og dísilolíu til að vega á móti
þeim miklu hækkunum sem litið
hafa dagsins ljós og raska í raun
hvers konar áætl-
anagerð heimilanna í
landinu sem og at-
vinnufyrirtækja.
Lækkun eldsneyt-
isgjalds nú þegar getur
slegið á verðbólguna og
minnkað áhrif á ný-
gerða kjarasamninga í
landinu.
Gera verður þá kröfu
til stjórnvalda að þau
gangi fram með sann-
girni að leiðarljósi í
stað þeirrar óbilgirni
að senda reikninginn
inn á heimilin meðan gumað er af
hallalausum ríkisrekstri.
Ríkisstjórnin getur ekki horft að-
gerðalaus á ástandið lengur. At-
vinnubílstjórar hafa fengið nóg.
Alls konar kvaðir og höft hafa ver-
ið innleidd í formi EES-reglugerðar
um vökulög sem bílstjórum er gert
að fara eftir, en íslensk stjórnvöld
hafa enn ekki sótt um undanþágu frá
þeirri sömu reglugerð. Hér getur
verið um að ræða sektir vegna
tímamælinga milli staða sem til
dæmis veðurfarskil-
yrði á leiðum um
langan veg hér á
landi hafa áhrif á.
Sektir þessar skrá
einnig punkta í öku-
ferilsskrá bílstjóra.
Það er því mikilvægt
að flýta vinnu við um-
sókn um undanþágu
okkur Íslendingum til
handa þannig að við-
unandi starfsum-
hverfi geti verið til
staðar. Nær allir
flutningar um landið
fara nú fram landleiðina og hvers
konar álögur á flutningafyrirtæki
hafa margfeldisáhrif á vöruverð
landsmanna.
Tryggja þarf viðunandi rekstr-
arskilyrði atvinnubílstjóra með að-
gerðum af hálfu stjórnvalda hið
fyrsta.
Bregðast þarf við
nú þegar og lækka
eldsneytisgjald
Grétar Mar Jónsson skrifar um
eldsneytisverð og mótmæli at-
vinnubílstjóra
Grétar Mar Jónsson
» Lækkun eldsneyt-
isgjalds nú þegar
getur slegið á verðbólg-
una og minnkað áhrif á
nýgerða kjarasamninga
í landinu.
Höfundur er þingmaður Frjálslynda
flokksins í Suðurkjördæmi.
HALLDÓR Þorsteinsson
skrifar grein í Morgunblaðið
hinn 25. mars þar
sem hann fullyrðir að
hann eigi sjálfur sína
sál. Hann segir einn-
ig að hann þekki ekki
föður sinn á himnum.
Það eru þó hæg
heimatökin að kynn-
ast honum. Um hann
er kennt í kirkjum
landsins og um hann
má lesa í biblíunni.
Ég trúi því að Guð
hafi skapað Halldór
eins og annað fólk.
Það sem Guð hefur
búið til hlýtur hann
líka að eiga.
Halldór minnist
orða jarðnesks föður
síns sem sagði: „Ekk-
ert vissum við um
þennan heim áður en
við fæddumst og ætli
það verði nokkuð
öðruvísi þegar við
endanlega hverfum
héðan. Sennilega
sams konar vitund-
arleysi og fyrir fæðingu.“
Víst er um það að við vissum
ekki neitt um þennan heim áður
en við fæddumst. Eigi að síður
fæddumst við til þess lífs sem
við nú lifum. Þó að við vitum
ekki mikið um framhaldslífið þá
er það engin sönnun þess að það
sé ekki til. Jesús lofar þeim ei-
lífu lífi og eilífri sælu sem á
hann trúa. Það stendur Halldóri
til boða vilji hann kannast við
Jesúm Krist.
Halldór bendir á að kristnir
menn hafi látið margt gott af
sér leiða. Hann minnist einnig á
það sem miður hefur farið og
skyggnist langt aftur í aldir til
að finna eitthvað ámælisvert.
Vissulega geta kristniboðar gert
mistök eins og aðrir.
Halldór kallar það yfirgang
„að troða kristni ofan í kok á
þjóðum sem telja sig líka eiga
sín eigin „sönnu“ trúarbrögð“.
Ef Halldór heldur að með þess-
um orðum lýsi hann
best störfum kristni-
boðanna má með
sama hætti segja að
hann hafi sjálfur
verið að troða skoð-
unum sínum ofan í
kok á lesendum
Morgunblaðsins þeg-
ar hann skrifaði
grein sína í blaðið.
Hlutverk kristniboð-
anna er að segja frá
Jesú, kynna og boða
trúna. Þeir sem á
hlýða verða sjálfir
að taka afstöðu.
Kristniboði sagði
mér frá manni í Afr-
íku sem spurði hve-
nær Íslendinar
hefðu fengið að
heyra fagn-
aðarboðskapinn.
Þegar hann fékk að
heyra svarið sagði
hann undrandi: „Þið
hafið þekkt Jesú í
meira en þúsund ár,
og þið eruð núna fyrst að koma
til okkar. Hvers vegna komuð
þið ekki miklu fyrr?“
Fátæk fjölskylda á eina geit,
það er allur bústofninn. Ef ein-
hver í fjölskyldunni veikist alvar-
lega þá er geitinni með fyr-
irsjáanlegum afleiðingum slátrað
sem fórn til að blíðka andana í
þeirri von að lækning fáist. Fólk-
ið lifir í stöðugum ótta við illa
anda.
Þetta eru sterk dæmi sem
minna okkur á að við sem höfum
heyrt fagnaðarerindið berum
ábyrgð á að boðskapurinn berist
áfram til þeirra sem enn lifa í
myrkri heiðninnar.
Hver á sálina?
Halldór Konráðsson svarar
grein Halldórs Þorsteinssonar
Halldór Konráðsson
»Hlutverk
kristniboð-
anna er að segja
frá Jesú, kynna
og boða trúna.
Þeir sem á hlýða
verða sjálfir að
taka afstöðu
Höfundur er formaður í Kristniboðs-
félagi karla í Reykjavík.
ÞAÐ var ljóst í aðdraganda al-
þingiskosninganna fyrir um ári að
Sjálfstæðisflokkurinn myndi sækj-
ast eftir að ná völdum í heilbrigð-
isráðuneytinu að loknum kosn-
ingum. Þetta lét forsætisráðherra
Geir H. Haarde m.a.
koma fram í beinni út-
sendingu í sjónvarps-
þætti og síðan þá hef-
ur verið ljóst að
Sjálfstæðisflokkurinn
hefur á stefnuskrá
sinni að gera grund-
vallarbreytingar á
kerfinu. Breytingar
sem hann vissi að
hann næði ekki fram í
samstarfi við Fram-
sóknarflokkinn. Þetta
kom enn skýrar í ljós
hjá Geir Haarde eftir
að nýja ríkisstjórnin hafði verið
mynduð, þegar hann þurfti að
sannfæra flokksfélaga í Sjálfstæð-
isflokknum um ágæti þess að vinna
með Samfylkingunni. Þá kom það
skýrt fram að róttækar breytingar
á heilbrigðiskerfinu væru mögu-
legar í þessu nýja samstarfi og það
hafi verið grundvallaratriði.
Skelfilegt ástand
Nú hefur það gerst að forstjóra
Landspítala – háskólasjúkrahúss,
Magnúsi Péturssyni, hefur verið
bolað frá og hætti hann störfum í
upphafi mánaðarins. Þegar ég
spurði forsætisráðherra á Alþingi
hvers vegna forstjórinn hætti
brást hann illa við og vildi ekki við-
urkenna að neitt athugavert væri
við starfslokin. Það má hins vegar
lesa á milli línanna í viðtali við frá-
farandi forstjóra Landspítala – há-
skólasjúkrahúss að hann var hrak-
inn frá störfum. Hér er um að
ræða einn virtasta embættismann
þjóðarinnar sem leiddi m.a. sam-
einingu sjúkrahúsanna sem var
bæði flókið og vandasamt verkefni
og mjög mikilvægt. Spítalinn virð-
ist fyrir vikið eiga að
vera forstjóralaus
fram á haustið enda á
greinilega að nota
sumarið til umbylt-
ingar á heilbrigð-
iskerfinu. Þá er Al-
þingi ekki að störfum
og ríkisstjórnin fær
meiri frið til aðgerða.
Annað sem kom
fram hjá fráfarandi
forstjóra var að
starfsmenn sakna
þess að vita ekkert
um hvert förinni er
heitið. Alþingi hefur heldur ekki
verið greint frá því hvert stefna
skal og heilbrigðisráðherra reynir
að gera lítið úr málinu og segir að
hann hafi ekki annað í huga en að
veita jafn góða eða enn betri þjón-
ustu. Getur verið að hann fylgist
ekki með þeim áformum sem for-
kólfar í Sjálfstæðisflokknum hafa á
prjónunum í heilbrigðismálum?
Menntunarhlutverk
Landspítalans
Landspítalinn hefur miklu hlut-
verki að gegna sem háskólasjúkra-
hús. Fram hefur komið hjá fráfar-
andi forstjóra að „dálítið af öllu“
þurfi á Landspítalanum til að þar
sé hægt að halda uppi menntun
heilbrigðisstétta. Með því að að-
gerðir á ákveðnum sviðum séu
fluttar út af sjúkrahúsinu til einka-
aðila verður ekki hjá því komist að
semja við viðkomandi aðila að taka
einnig að sér kennsluhlutverk.
Þetta kom fram hjá forseta lækna-
deildarinnar nýlega. Hann sagði
enn fremur að engin fjárveiting
væri til slíkra samninga. Það er því
sama hvernig á málið er lítið –
aukinn kostnaður er eina nið-
urstaðan. Enda er tilgangurinn
ekki að spara heldur miklu frekar
að koma stærri hluta heilbrigð-
isþjónustunnar í hendur sjálf-
stæðra rekstraraðila þannig að
hluti fjármagnsins verði eftir í
kassa þeirra.
Ef stefna sjálfstæðimanna nær
fram að ganga í skjóli Samfylk-
ingar er verið að stefna einu besta
heilbrigðiskerfi sem þekkist á
byggðu bóli í hættu. Auk þess er
hægt að færa rök fyrir því að
kostnaður við rekstur sjúkrahús-
anna í landinu hafi ekki hækkað
frá árinu 2000. Það er ekki síst frá-
farandi forstjóra Landspítala – há-
skólasjúkrahúss að þakka þar sem
70% af kostnaðinum liggur þar.
Það er ekki mikið þó það hafi
þurft að losa sig við hann.
Heilbrigðismál í brennidepli
– mikið óvissuástand
Valgerður Sverrisdóttir skrifar
um málefni sjúkrahúsanna »Ef stefna
sjálfstæðismanna
nær fram að ganga í
skjóli Samfylkingar er
verið að stefna einu
besta heilbrigðiskerfi
sem þekkist á byggðu
bóli í hættu.
Valgerður Sverrisdóttir
Höfundur er alþingismaður.
SEGJA má að það sé að bera í
bakkafullan lækinn að taka til
máls um Vatnsmýr-
ina og Reykjavíkur-
flugvöll. Svo mikið
hefur verið rætt og
ritað um þetta efni
að flest sjónarmið
hafa fengið að njóta
sín. Þrátt fyrir það
langar mig til að
leggja fáein orð í
belg.
Það er ekki ofmælt
að flugvöllurinn sé
eitt af því sem gerir
Reykjavík að höf-
uðborg. Flutningur
innanlandsflugs til
Keflavíkur sýnist
vera óráð og hug-
myndir um lagningu
járnbrautar til Kefla-
víkur illa grundaðar.
Að mörgu yrði að
hyggja áður en ráðist
yrði í þá framkvæmd.
Til dæmis þyrfti að
gera sérstakar ráð-
stafanir vegna snjó-
komu að vetrarlagi.
Á síðasta ári olli lítils
háttar snjókoma stór-
felldum vandræðum í
járnbrautarkerfinu í
Englandi, og svipuð vandamál
hafa komið upp annars staðar, t.d.
í Danmörku.
Nær allir sem eitthvað hafa
komið nálægt flugmálum eru sam-
mála um að ekki finnist betri stað-
ur fyrir Reykjavíkurflugvöll en
Vatnsmýrin. Vangaveltur um
hugsanlegan flutning flugvallarins
hafa leitt til þess að endurbætur á
aðstöðu fyrir innanlandsflug hafa
tafist. Þá hefur fyrirhugaðri bygg-
ingu fangelsis á Hólmsheiði verið
frestað af sömu ástæðu. Fyrir
skömmu var sagt frá
því í fréttum að 140
afbrotamenn, sem búið
væri að dæma til
fangavistar hérlendis,
gengju lausir þar sem
ekki væri rúm fyrir þá
í fangelsum landsins.
Þetta ástand er óvið-
unandi og sýnir að
ekki má dragast leng-
ur að taka endanlega
ákvörðun í flugvall-
armálinu.
Þeir sem vilja flug-
völlinn burt úr Vatns-
mýrinni hafa stundum
látið í veðri vaka að
flutningurinn muni
ekki kosta neitt; bygg-
ingarlóðirnar séu svo
verðmætar að það vegi
upp á móti kostn-
aðinum við að gera
nýjan völl. Þessi rök-
semd er illskiljanleg.
Það kostar gríðarlegt
fé að gera flugvöll.
Einhver verður að
greiða þann kostnað,
undan því verður ekki
vikist. Vafalaust sjá
menn fyrir sér ein-
hvern sparnað við að byggðin
þéttist. En þéttari byggð er ekki
endilega betri byggð þótt ýmsir
virðist standa í þeirri trú. Í flest-
um borgum hafa menn séð nauð-
syn þess að hafa óbyggð svæði,
jafnvel marga stóra garða. Lóð-
irnar sem fengjust í Central Park
í New York eða Hyde Park í
London yrðu sennilega öllu verð-
mætari en lóðirnar í Vatnsmýr-
inni. Samt hafa menn ekki freist-
ast til að þétta byggðina á þessum
stöðum. Því miður hefur þegar
verið tekin stór sneið af Vatns-
mýrinni, nú síðast undir umferð-
aræð sem var að ýmsu leyti van-
hugsuð. Nýr umferðarvandi er svo
fyrirsjáanlegur á næstunni vegna
Háskólans í Reykjavík. Staðarval
þess skóla var einstaklega óheppi-
legt þótt fáir hafi hreyft mótmæl-
um þegar ákvörðunin var tekin.
Vatnsmýrin er ekki sérlega
heppilegt byggingarland, líklega
með því erfiðasta á Reykjavík-
ursvæðinu. Ég mæli þar af nokk-
urri reynslu því að fyrir þremur
áratugum vann ég að því ásamt
nokkrum félögum mínum að reisa
flugskýli í svonefndum Flug-
görðum við Reykjavíkurflugvöll.
Okkur var sagt að staðurinn væri
með þeim skástu á svæðinu, en
samt reyndist býsna langt niður á
fasta undirstöðu, og vatnselgur
var með ólíkindum mikill. Mýrin
ber nafn með rentu, og það verður
ekki auðvelt að veita vatninu frá
án þess að skerða nauðsynlegt
streymi til Tjarnarinnar. Fram-
kvæmdakostnaður yrði því mikill,
til viðbótar við hátt lóðaverð.
Þess er engin von að menn
verði nokkurn tíma sammála um
það hver sé besta lausnin á flug-
vallarmálinu. Hins vegar ættu allir
að sjá að ákvörðun verður að taka
án tafar. Vonandi verður það gert,
og vonandi verður niðurstaðan sú
að flugvöllurinn verði áfram í
Vatnsmýrinni um ókomna framtíð.
Ég geri mér engar vonir um að
skrif eins og þessi hafi nokkur
áhrif á ráðamenn. En hitt er víst
að ég mun forðast að styðja í
næstu kosningum nokkurn þann
flokk eða frambjóðanda sem hefur
það á stefnuskrá sinni að flytja
Reykjavíkurflugvöll úr Vatnsmýr-
inni.
Flugvöllurinn
og Vatnsmýrin
Þorsteinn Sæmundsson vill að
flugvöllurinn verði áfram í
Vatnsmýrinni
»Ekki má
dragast að
taka ákvörðun
um framtíð
Reykjavíkur-
flugvallar.
Flest rök hníga
að því að hann
eigi að vera
áfram í Vatns-
mýrinni.
Þorsteinn Sæmundsson
Höfundur er stjörnufræðingur og
fyrrverandi einkaflugmaður.