Morgunblaðið - 13.07.2008, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13. JÚLÍ 2008 33
mínum í skilning um að það stæði
ekki í mér heldur væri ég með
hvítlauk ofan í lunganu.
Þeir horfðu ráðþrota á mig.
Ljóst var orðið að ekki dugði að
berja aðskotahlutinn upp úr lung-
anu. Skotið var á ráðstefnu í eld-
húsinu. Búið var að loka lækna-
vaktinni og því ákvað ég að taka
hitalækkandi lyf og reyna að sofna
og vita hvort líkaminn gæti sjálfur
með þessum ákafa hósta losað upp
hvítlaukinn. Þegar ég lagðist út af
heyrðist við hvern andardrátt minn
suðandi hljóð og stundum mjög
uggvænlegt blísturshljóð.
Næsta morgun hafði ég vaxandi
verk í hægra lunga, suðið og blístr-
ið hafði ágerst og ég var miklu
lasnari en daginn áður.
Ég fór til læknis síðar þennan
dag. Hann hlustaði mig. „Þú ert
með talsverða lungnabólgu, þú
þarft að fá sýklalyf,“ sagði lækn-
irinn. Það kom á hann furðusvipur
þegar ég sagði honum frá hvítlauk-
num og hann gaf mér hornauga um
leið og hann skrifaði upp á sýkla-
lyfið. Með tilliti til sögu minnar
ráðlagði læknirinn mér að liggja á
vinstri hliðinni svo hvítlaukurinn
ætti hægara með að komast upp úr
lunganu.
Ég fór heim með sýklalyfið og
lagðist á vinstri hliðina. Morguninn
eftir var andardráttur minn orðinn
eins og nútímatónlist – leikin á
lungnapípur, eins og einn aðstand-
andi minn orðaði það svo fag-
urlega.
Sá áleit að ég ætti heima á
bráðavaktinni. Þangað komin sat
ég síhóstandi með takverk í gegn-
um mig og horfði á fjölda manns
fara inn og koma svo út. Ég kvart-
aði um súrefnisskort vegna hvít-
lauksins í lunganu og áræddi tvisv-
Um daginn var hálft hvít-lauksrif veitt upp úrhægra lunganu á mér.
„Hvernig má þetta vera?“ spyr
kannski einhver í forundran – það
er nú saga að segja frá því.
Þannig var að ég fór til útlanda í
sumarfrí. Eftir rösklega viku suð-
rænt sólbað breiddu sumarleyfis-
dagarnir heima úr sér eins og
perluband í huga mér.
En það fer ekki allt eins og ætl-
að er. Ég veiktist í flugvélinni, fékk
hitavott, ræmu fyrir brjóstið, byrj-
andi bronkítis samkvæmt reynsl-
unni. Ég ákvað að reyna að kæfa
þessi veikindi án þess að fá pens-
ilín og taka hvítlauk sem stundum
drepur veirusýkingar.
Ég dróst því að áliðnu kvöldi
fram í eldhús og hóf að skera niður
hvítlauk. En af því að ég var lasin
og slæpt þá urðu bitarnir sem ég
skar nokkuð stórir. Ég setti þá í
matskeið og fékk mér appels-
ínudjús með.
Til allrar ógæfu fékk ég ákaft
hóstakast áður en mér tókst að
renna þessu sómasamlega niður.
Einn bitinn barst upp með djúsn-
um upp í nefholið en villtist af leið
og fór niður í lunga í staðinn fyrir
maga. Ég fann strax að eitthvað
mjög óvenjulegt hafði gerst. Ég
kallaði á hjálp og fljótlega komu
heimilismenn og börðu á bakið á
mér þar sem ég lá kveinandi fram
á eldhúsborðið. Loks gat ég milli
hóstakasta komið hjálparmönnum
ar að spyrja hvort ekki færi að
koma að mér – svo var ekki. En
það var hlaupin í mig þrjóska og
ég beið og beið. Svo mjög var loks
af mér dregið að ég var farin að
hugsa um himnaríki – þar áttu þó
alla vega þeir síðustu að verða
fyrstir. En áður en ég kæmist nú
þangað var kallað á mig inn. Þá
voru liðnar fjórar klukkustundir
frá því ég kom á staðinn og komið
framundir miðnætti. Því miður var
lungnalæknirinn nýfarinn en annar
læknir sendi mig í röntgenmynd og
síðan í CD-mynd. Þá varð ljóst að
hálfa hvítlauksrifið sæti nokkuð
langt niðri í hægra lunganu og þar
væri vaxandi bólga. Svo borgaði ég
12.500 kr. og var send heim.
Meðaumkvunarfulllur læknir
Árla morguns daginn eftir var
hins vegar hringt og mér sagt að
ég ætti að mæta fastandi í lungna-
speglun morguninn þar á eftir. Ég
þakkaði fyrir milli hóstakastanna.
Um kvöldið leið mér orðið svo
illa að ég taldi hættu á að ég myndi
ekki lifa það að komast í lungna-
speglunina fyrirhuguðu og ákvað
því að fara aftur upp á bráðavakt-
ina. Þá brá svo við að mér var
hleypt strax inn og við mér tók
yndislega hlýlegur hjúkrunarfræð-
ingur sem ég rakti raunir mínar
fyrir, lágri röddu. Mér var orðið
tregt tungu að hræra fyrir hósta,
suði og blístri. Hjúkrunarfræðing-
urinn fullvissaði mig um að ég
myndi lifa það að komast í spegl-
unina og hana myndi ég líka lifa af.
Um það efaðist ég hins vegar
mjög.
Síðan lá ég á vinstri hliðinni og
hóstaði í sífellu þar til klukkan
þrjú um nóttina að inn kom læknir.
„Við höldum að þú sért nú ekki í
bráðri lífshættu svo við erum að
hugsa um að senda þig heim,“
sagði sá hressilegi maður glaðlegri
röddu. En þá var mér allri lokið.
Ég fór að gráta og bauðst til að
liggja inni í þvotthúsi og þess
vegna á klósettinu – bara ef ég
fengi að vera í námunda við hjúkr-
unarlið þangað til ég kæmist í
lungnaspeglunina morguninn eftir.
„Ef þetta snýst um að ég borgi
aðgerðina þá geri ég það auðvitað,
en mig langar svo til að lifa að ég
bið þig að leyfa mér að vera hérna
svo ég geti kallað á ykkur ef mér
finnst ég var að kafna,“ hvíslaði ég
lágum bænarrómi. Læknirinn
hressilegi hrærðist til meðaumkv-
unar og leyfði mér að vera. Hann
meira að segja sá til þess að ég
komst í rúm með góðri geimfara-
dýnu og inn í stórt rými, stúkað af
með hvítum lökum. Örþreytt sofn-
aði ég í þessu öryggi.
Morguninn eftir fór ég að tygja
mig til brottferðar. Svo fór ég
fram og þakkaði hátíðlega fyrir að
hafa fengið að liggja þarna um
nóttina og kvaddi.
„Hvert ertu þú eiginlega að
fara?“ sagði hjúkrunarfræðing-
urinn.
„Nú, upp í aðgerðina, ég samdi
við lækninn í nótt um að borga
hana sjálf,“ svaraði ég.
„Þetta er er nú eitthvað skrítið,“
sagði hjúkrunarfræðingurinn og
bannaði mér að yfirgefa svæðið
meðan hún færi inn í vakt-
herbergið til að hringja. Svo kom
hún fram: „Farðu aftur úr föt-
unum og í spítalafötin, þú ferð auð-
vitað upp í rúmi, þér verða gefin
sterk lyf og svo þarftu sennilega
að fá sýklalyf í æð á eftir,“ sagði
hún. „Ég set fötin hennar inn í
skápinn hennar,“ bætti hjúkr-
unarfræðingurinn við, talandi við
dóttur mína sem mætt var mér til
halds og trausts.
Aðgerðina var ekki beint þægi-
leg en lungnalækninum tókst fim-
lega að veiða með breiðri slöngu
hvítlauksrifið upp úr lunganu á
mér og líka bólguþrymla sem fest
höfðu sig neðar í lunganu. Þessar
aðgerðir sáust á skjá sem við-
staddir störðu áhugasamir á, en ég
lokaði augunum uppdópuð og
hugsaði um lygnt stöðuvatn langt
upp í landi. Það var satt að segja
næstum ofurmannleg raun að
hósta ekki meðan á öllu þessu stóð,
en það mátti ég alls ekki gera.
Loks var þetta afstaðið. Hvít-
lauksrifið var með trefjum á end-
anum og hefði aldrei farið úr lung-
anu af sjálfsdáðun. Læknirinn
sagði mér að hann hefði fengist við
lungnaspeglanir frá árinu 1982. Á
þeim tíma hefði hann aðeins fjar-
lægt innan við tíu aðskotahluti úr
lungum – og aldrei fyrr hvítlauk.
Mér var ekið niður til fata
minna og haldið inni í sólarhring
og fékk sýklalyf í æð þrisvar sinn-
um áður en ég fékk að fara heim
með lyfseðil upp á frekari sýkla-
lyfjagjöf.
Almennt gerir fólk sér, held ég,
enga grein fyrir hve mikil forrétt-
indi það eru að geta andað al-
mennilega. Ég þandi út lungun og
það kom enginn verkur og ekkert
blísturshljóð heyrðist. Þetta var
ekki aðeins eins og kraftaverk –
það er í raun kraftaverk að hægt
skuli vera að hjálpa fólki sem fær
aðskotahluti í lungu. Óskaplega
margir hafa dáið úr lungnabólgu á
Íslandi – það hefði áreiðanlega
orðið hlutskipti mitt hefði ekki góð
lækniskunnátta og lyf komið til
skjalanna.
Hvítlaukurinn í lunganu
Guðrún Guðlaugsdóttir