Morgunblaðið - 05.11.2008, Qupperneq 8

8 Fréttir
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. NÓVEMBER 2008
„ÞAÐ ER sársaukafullt að vera Íslendingur um
þessar mundir. Bankarnir sviku þá, stjórnmála-
menn brugðust þeim, bresk stjórnvöld segja þá
glæpamenn og nú eru þeir pólitískur boxpúði í
Skotlandi – það er ekki skrítið að Íslendingum finn-
ist þeir illa leiknir.“ Þannig hefst grein Sally Magn-
usson, fréttamanns hjá BBC í Bretlandi, sem birt-
ist í skoskri útgáfu dagblaðsins Daily Mail í gær.
Óréttlæti í garð Íslendinga
Í greininni kemur Sally Íslendingum til varnar
og segir þá ævareiða yfir því hvernig bresk stjórn-
völd hafi beitt sér gegn þeim, m.a. með því að
tengja þá við hryðjuverkastarfsemi. „Jafn leitt og
þeim þykir að bæjarstjórnir og líknarstofnanir
skuli hafa tapað fjárfestingum sínum í íslenskum
bönkum, spyrja þeir jafnframt
hvaða ríkisstjórn annarri yrði
gert að bæta fjárfestum í einka-
reknum banka erlendis tap,“
segir í greininni. Íslendingar séu
reiðir og ráðvilltir vegna kú-
vendingar á stöðu sinni í alþjóða-
samfélaginu.
Sally er hálfíslensk því hún er
dóttir fjölmiðlamannsins kunna,
Magnúsar Magnússonar, sem
bjó í Skotlandi nærri allt sitt líf en hélt ávallt
tengslum við Ísland, m.a. með þýðingum íslenskra
bókmennta á ensku. Hún segir að stolt föður síns
sem Íslendings hafi haft mikil áhrif á sig. Það hafi
m.a. verið ástæða þess að hún lagði litla fjárhæð,
sem hún fékk að gjöf frá honum, inn á Icesave-
reikning.
Hún segist fá fréttir frá vinum sínum á Íslandi og
að Íslendingar séu ævareiðir. Reiðin beinist þó ekki
alfarið gegn Gordon Brown. Þeir séu reiðir valda-
klíkunni sem hafi látið það líðast að fyrrverandi for-
sætisráðherra hafi verið gerður að seðlabanka-
stjóra, reiðir milljarðamæringunum sem hafi sýnt
glapræði í lántökum og einnig reiðir því að breskur
almenningur og stofnanir hafi skaðast.
Íslendingar séu einnig reiðir því að vandræði
þjóðarinnar hafi blandast inn í sjálfstæðisumræð-
una í Skotlandi. Verkamannaflokkurinn hefur not-
að íslenska efnahagsvandann gegn Skoska þjóð-
arflokknum sem rök fyrir því að Skotland sé betur
komið innan Bretlands. jmv@mbl.is
Íslendingar illa leiknir
 Sally Magnusson skrifar grein til varnar Íslendingum  Mikil reiði sé ríkjandi í
íslensku samfélagi sem beinist ekki síst gegn yfirvöldum og fjármálamönnum
Sally Magnusson
STUNDUM langar mann helst að skipta um stöðu
við köttinn. Engum lætur betur en kettinum að
slaka á og skeyta engu um heiminn í kringum sig.
Þegar kötturinn fer svo á stjá lætur hann sig litlu
varða troðnar slóðir og hefur bara eðlishvötina að
leiðarljósi. Hann bara lifir og kann ekki annað.
Morgunblaðið/Kristinn
Kötturinn sem fer sínar eigin leiðir
FRÉTTASKÝRING
Eftir Önund Pál Ragnarsson
onundur@mbl.is
MAKASKIPTI verða sífellt algeng-
ari greiðslumáti í fasteignavið-
skiptum, eftir því sem harðnar á
dalnum í efnahagslífinu. Lausa-
fjárskortur leikur ekki aðeins fjár-
málastofnanir grátt, heldur einnig
heimilin. Eftir sem áður verður fólk
þó að búa í húsnæði sem hæfir fjöl-
skyldunni og hagræðir búsetunni eft-
ir því með margvíslegum aðferðum.
Fasteignamat ríkisins hefur tekið
saman hversu algeng skipti á hús-
næði hafa verið síðan 1993, sem hlut-
fall af heildarfjölda viðskipta á höf-
uðborgarsvæðinu.
Skipst á eignum þá og nú
Þetta hlutfall var hátt á árunum
1994-1996, fór allt upp fyrir 40% ein-
staka mánuði. Fasteignaverð rétti úr
kútnum eftir efnahagslægðina á tí-
unda áratugnum og fór að hækka á
árinu 1998. Það gerðist þó ekki fyrr
en eignaskipti af þessu tagi voru orð-
in sjaldgæfari. Makaskipti voru orðin
mjög fátíð árið 2000, enda þá orðið
auðveldara að fjármagna kaupin eftir
hefðbundnum leiðum.
Þegar útlán bankanna voru svo í
algleymingi í síðustu uppsveiflu voru
makaskipti á fasteignum fáheyrð. Til
dæmis var hlutfall kaupsamninga í
hverjum mánuði, þar sem greitt var
með skiptum á annarri fasteign, á
tæplega eins og hálfs árs tímabili, frá
mars 2005 til júlí 2006, að meðaltali
0,63%. Á sama tímabili mældist tólf
mánaða raunhækkun á húsnæð-
isverði yfirleitt í tugum prósenta.
Nóg framboð var af lánsfé.
Nú lækkar hins vegar raunverð
fasteigna og kaupsamningum þar
sem eignaskipti eiga sér stað fjölgar.
17,1% þinglýstra samninga á höf-
uðborgarsvæðinu í síðasta mánuði
var þess eðlis. Mikil aukning hefur
orðið á þessu síðan í apríl, úr 4% í á
bilinu 15-30%.
Lausafjármunir fyrir fasteign
Það er auðvelt að ímynda sér að
svona viðamikil viðskipti verði erfið
þegar peningar finnast ekki til að
miðla milli eftirspurnarhliðar og
framboðshliðar. Í stað þess að finna
einn mann sem á peninga til að kaupa
hús og þrjá aðra sem eiga íbúð, sum-
arbústað og hraðbát til að selja þarf
efnaður húseigandi nú að finna einn
mann sem vill láta allt þetta þrennt í
skiptum fyrir einbýlishús. Gangi hon-
um vel að leita!
FMR hefur einnig tekið saman, frá
júní 2006, hversu algengt er að greitt
sé með lausafé. Aukningin er ekki
dramatísk en allmörg dæmi eru um
að greitt sé með bílum. Þá eru dæmi
um vélsleða, bát, aflamark, hlutabréf
og fleira en vitað er að ýmislegt fleira
er boðið í fasteignaviðskiptum um
þessar mundir, svo sem byssusöfn og
frímerkjasöfn svo eitthvað sé nefnt.
Húsið fyrir íbúð og bát
 Þegar framboð lánsfjár og reiðufjár er lítið tekur fasteignasala á sig aðra mynd
 Makaskipti á íbúðum algeng. Bílar, bátar, kvóti og hlutabréf tekin sem greiðsla


    



     
    
      
  

"% ' $%
  
"
 !( )%
*'&'+,
-!
  

„ÉG er ekki í óþægilegri stöðu en
það skiptir máli að allt komi upp á
borðið,“ segir Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir
menntamála-
ráðherra. Eig-
inmaður hennar,
Kristján Arason,
er einn þeirra
starfsmanna
gamla Kaupþings
sem skráðir voru
fyrir hlutum í
forgangsrétt-
arútboði árið
2004. Kristján
var formaður eignarhlutafélagsins
7 hægri sem geymdi ævisparnað
þeirra hjóna. „Það er óþolandi ef ég
og ekki síst minn maður er settur í
tortryggilega stöðu. Það verður allt
að koma upp á borðið. Allir verða að
tala hreinskilnislega og það hefur
enginn neitt að fela í þessu,“ segir
Þorgerður. „Langt er síðan til þessa
félags var stofnað. Kristján hafði
mikla trú á fyrirtækinu eins og
menn höfðu í febrúar. Virði fyr-
irtækisins jókst eftir það. Við
ákváðum að setja okkar sparnað í
þetta félag, trúðum því að íslenskt
efnahagslíf myndi standa sig, trúð-
um því að bankakerfið væri sterkt
og eins og margir Íslendingar erum
við búin að tapa miklum fjármunum.
Þannig er nú einu sinni lífið þessa
dagana.“ Þorgerður segir fjárhags-
stöðu þeirra hjóna óljósa. „Það á eft-
ir að gjaldfella skuldirnar.“ Hjónin
séu þó ekki gjaldþrota. „Nei við er-
um ekki gjaldþrota, en við höfum
minna en áður, en það er eins og líf-
ið er.“ gag@mbl.is
Þorgerður
ekki í þrot en
staðan óljós
Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir
NÝTT háskólaráð Háskóla Íslands
hefur verið skipað samkvæmt nýj-
um lögum um opinbera háskóla.
Í ráðinu eiga sæti Kristín Ingólfs-
dóttir, rektor HÍ, formaður, Anna
Agnarsdóttir, prófessor í sagnfræði
við HÍ, Elín Ósk Helgadóttir, nemi
við lagadeild HÍ, Gunnar Ein-
arsson, bæjarstjóri í Garðabæ,
Gunnlaugur Björnsson, vís-
indamaður í stjarneðlisfræði við HÍ,
Hilmar B. Janusson, efnafræðingur
og framkvæmdastjóri rannsókna-
og þróunarsviðs Össurar hf., Sig-
ríður Ólafsdóttir, lífefnafræðingur
og ráðgjafi, Sigrún Ingibjörg Gísla-
dóttir, nemi við lagadeild HÍ, Val-
gerður Bjarnadóttir, viðskipta-
fræðingur og sviðsstjóri á
Landspítala, Þorbjörg Helga Vig-
fúsdóttir, námssálfræðingur og
borgarfulltrúi og Þórður Sverr-
isson, forstjóri Nýherja.
Nýtt háskóla-
ráð skipað
Íslenska gámafélagið
Rangt var farið með heiti Íslenska
gámafélagsins í frétt í blaðinu í
fyrradag, um minna sorp í krepp-
unni. A. Agnes Gunnarsdóttir, sem
rætt var við, er framkvæmdastjóri
markaðssviðs hjá Íslenska gáma-
félaginu.
Skilgreining
á neikvæðni
Í grein eftir mig sem birtist í Morg-
unblaðinu 4. nóvember og titlaðist
„Máttur neikvæðrar hugsunar“ mis-
ritaði ég skilgreiningu á neikvæðni.
Í greininni stóð að neikvæðni væri
fólgin í því að hugsa um vandamál og
möguleika – hið rétta er að nei-
kvæðni felst í því að hugsa um
vandamál og fyrirstöður. Með þá
skilgreiningu í huga öðlast greinin
annað samhengi.
Hægt er að lesa greinina með
réttri skilgreiningu á www.gudjon-
bergmann.blog.is.
Guðjón Bergmann.
LEIÐRÉTT