Skinfaxi - 01.11.1958, Blaðsíða 6

102
SKINFAXI
maður er í meiri og minni vafa gagn-
vart liálfóræðri framtíð. Það er haldið að
lionum ýmsum skoðunum á fjölmörgum
úrlausnarefnum, og hann veit ekki, liverju
helzt er að trúa. Innra með honum gætir
órór, og jafnvel þótt hann vinni hörðum
höndum, býr hann yfir orku, sem þarf að
fá útrás í tómstundunum. lóróin og orlcan
þurfa að verða honum og eiga að öllu eðli-
legu að verða honum livöt og aflgjafi til
að beina huga sínum að viðfangsefnum
ekki aðeins líðandi stundar, lieldur líka
framtíðarinnar. Hann þarf að stilla óróna
og nota orkuna við umhugsun um vanda-
málin, við leit að þekkingu og í samneyti
og samstarfi við jafningja og jafnaldra
að sameiginlegum úrlausnar- og viðfangs-
efnum, svo að hann öðlist innri vissu og
þar með getu til að taka sjálfstæða af-
stöðu og einnig æfingu um lausn mála
og finni sig hæfan til meiri eða minni
forystu um þau. Á þennan hátt öðlast
hann eðlilegt sjálfstraust, verður ábyrgur
Imrgari, en ekki flak, sem flýtur fyrir
straumi tízkunnar, eða þræll, sem aðrir
teyma og jafnvel tjóðra. En stilli ungi
maðurinn óró sína að jafnaði í áfengis-
nautn og eyði í hana þeirri orku, sem
hann á afgangs daglegum skyldustörfum,
fer hann á mis við heilabrotin um vanda-
mál tilverunnar, hina þroskandi þekking-
arleit og hið þjálfandi samstarf — og
svo verða það þá í rauninni aðrir en hann
sjálfur, sem ákveða viðhorf hans, móta
starf hans og stefnu, og ýmist verður
liann þá ævilangt bundinn á bás einhverra
klíku- eða flokksskoðana eða honum verð-
ur í sífellu hrint á milli striðandi áróð-
urshópa. Þetta mundi ekki síður mikil-
vægt til athugunar en jafnvel hin óhóf-
lega fjáreyðsla — og þarna mundi hæg-
urinn á að lita til hagsmunasjónarmiðs
einokunarkaupmannanna dönsku!
En auk alls þess, sem nú hefur verið
á minnzt, eru ærið margar skuggahliðar
á þvi ástandi, sem nú ríkir meðal þj óðar-
innar i áfengimsálunum. Hundruð manna
hér á landi eru svo ofurseldir áfengis-
nautn, að þeir vinna aldrei handtak, að
öll hugsun þeirra snj'st um það, dag út
og dag inn, allt árið, að afla sér ókeypis
áfengis með einhverjum ráðum. Segjum,
að þarna sé aðeins um að ræða tvö hundr-
uð manns á öllu landinu, karla og konur.
Manngildi þeirra og framlag til menn-
ingar. og atliafnalífs þjóðarinnar er yfir-
leitt glatað um alla framtíð, þeirra sextíu
þúsund vinnudagar á ári hverju, og brátt
verða þeir þannig farnir, að þjóðin verð-
ur að sjá fyrir þeim i sjúkrahúsum. En
svo eru mörg hundruð karla og kvenna,
sem vanrækja meira og minna störf sín
og heimili vegna áfengisnautnar — og
eru á hraðri leið með að eyðileggja lieilsu
sína og stytta aldur sinn og verða hand-
bendi þeirra, sem eru ábyrgir menn og
starfandi i hinu íslenzka þjóðfélagi. Og
á vegum þessa fólks er fjöldi barna, sem
líða við áfengisnautn foreldranna, skortir
eðlilega ástúð og umhyggju, aga og liand-
leiðslu og bera ævilangt merki misferl-
anna í lífi föður og móður. Þið sjáið i
blöðunum getið einstakra barna og ung-
linga og stundum heilla liópa, sem leggja
fyrir sig gripdeildir og jafnvel innbrot.
Stundum leiðast börn frá góðum heimil-
um út á slíka glapstigu, en langoftast eru
hinir ungu afbrotamenn börn foreldra,
sem vanrækja þau vegna áfengisnautnar
eða skortir af þeim sökum vald og virð-