Skinfaxi - 01.08.2002, Blaðsíða 20

Eorvarnablað Skinfaxa
afleiðingar neyslu, skipulögð vinna með lausnum fyrir
einstaklinga sem þurfa aðstoð og leiðbeiningar fyrir
foreldra og forráðamenn eru lykilatriði í mínum huga.“
Hver eru hættulegustu efnin á markaðinum núna?
„Hættulegustu efnin núna eru amfetamín og E-töflur.“
Einstaklingar í neyslu fremja sjálfsvíg
Leiða þau oft til dauðsfalla?
„Neysla á þessum efnum hefur oft verið tengd dauðs-
föllum. En erfitt er, vegna þess hvernig dauðsföll eru
skráð, að segja nákvæmlega til um tölu þeirra sem lát-
ist hafa af völdum neyslu. Við vitum um sjálfsvíg ein-
staklinga sem hafa verið í neyslu en mér vitanlega
hefur ekki verið gefin út tala um dauðsföll sem beint
má rekja til neyslu en ég ítreka að það er frekar vegna
skráningarmála en þess að tilvikin finnist ekki.“
Gera unglingar sér yfirhöfuð grein fyrir hættunni
sem stafar af notkun fíkniefna?
„Almennt held ég að unglingar séu oft undir miklum
þrýstingi að prófa þessi efni þótt þau undir niðri geri
sér grein fyrir hættunni. Því miður láta ýmsir undan
þessum þrýstingi og prófa og hjá sumum verður þá
ekki aftur snúið.“
Hvað fylgir aukinni fíkniefnaneyslu unglinga og
íslendinga?
„Þessari neyslu fylgir ýmislegt fleira. Þar má t.d. nefna
óheilbrigt líferni og ofbeldi, jafnvel kynferðislegt ofbel-
di. Virðing manna fyrir einstaklingnum í þessum fikni-
efnaheimi er ekki mikil og það kemur skýrt fram í
hegðun þeirra sem eru f neyslu.“
Má rekja innbrotafaraldurinn undanfarna mánuði
hér á landi til fíkniefna?
„Við höfum skýr dæmi um það og reyndar hafa ein-
staklingar sem við þekkjum og erum að handtaka
vegna margvíslegra brota tjáð okkur að þeir fremji
brotin til að fjármagna neyslu sína.“
Það fara af því sögur að lögreglan ráðleggi jafnvel
fólki sem er rænt, hótað eða beitt ofbeldi að kæra
ekki þótt vitað sé hver
gerandinn er vegna
hættu á að hann hefni
sín á viðkomandi á ein-
hvern hátt eða jafnvel
hóti að meiða fjölskyldu
hans. Er þetta rétt og
hvað er þá til bóta -
stöndum við berskjöld-
uð gagnvart afbrota-
mönnum sem lifa og
hrærast í þessum fíkni-
efnaheimi?
„Þetta er reyndar ekki rétt
því við hvetjum fólk til að
kæra og tilkynna um þessi
tilvik. Við veitum síðan
fólki aðstoð við að bregð-
ast við þessum málum því
það að kæra ekki er að
okkar mati ekkert annað
en að sætta sig við stöð-
una og þannig ýta undir
áframhaldandi þróun.“
Lögreglumenn verða oft
vitni að hryllilegum at-
burðum, sem hægt er að
tengja við áfengi eða
fíkniefni á einn eða ann-
an hátt. Hvað er það ver-
sta sem þú hefur séð og
lent í? „Ég held að það
sem hefur mest áhrif á
okkur séu mál sem varða
börn og þær aðstæður
sem þau verða því miður
stundum að þola. Ég held
að þau tilvik þar sem mað-
ur varð að kalla til barna-
verndaryfirvöld og láta fjar-
lægja börn vegna óreglu
og sinnuleysis foreldra sé
það sem mest situr í mér.“
Fólk gerir sér sjálfsagt ekki
grein fyrir álaginu sem fylg-
ir lögreglustarfinu. Eru
svefntruflanir og martraðir
algengir kvillar á meðal lög-
reglumanna?
„Eflaust er það til, lögreglu-
menn eru þó fljótir að brynja
sig fyrir þessum málum, leysa
þau eftir bestu samvisku og
reglum og kalla til aðstoð eins
og hægt er. Við höfum síðan
einnig okkar leiðir til að byggja
okkur upp og leita okkur að-
stoðar. Hjá embættinu í Reyk-
javík hefur í mörg ár starfað
einstakur prestur, séra Kjartan
Örn Sigurbjörnsson, sem við
bæði fáum til að aðstoða
okkur í erfiðum málum og
einnig til að aðstoða okkur
persónulega. Hann nýtur sér-
stakrar virðingar meðal lög-
reglumanna og þeirra að-
standenda og hefur reynst
mörgum vel.“
Fólk þarf að vinna
saman
Hvernig sérðu framhaldið
fyrir þér, getum við haldið
utan um hlutina eða verður
þetta botnlaus barátta sem
tekur engan enda?
„Þetta er mjög erfitt verkefni
en ekki ómögulegt en það
byggist á því að fólk sé tilbúið
að vinna vel saman og ganga
ákveðið til verks. Mér finnst
vera mikill vilji til þess og hef
því fulla trú á að snúa megi
þróun mála við.“
Hvernig geta foreldrar kom-
ist að því hvort barnið þeirra
sé farið að fikta með sterk
efni, hvað eiga þeir þá að
gera og hvert eiga þeir að
leita?
„Það er misjafnt hvernig for-
eldrar uppgötva að þeirra barn
sé í neyslu. Við höfum gefið
leiðbeiningar á heimasíðu
okkar til fólks því við höfum
fundið að marga foreldra skor-
tir verulega þekkingu á þess-
um málum. Á heimasíðu okkar
eru einnig upplýsirigar um
hvað hægt er að gera og fleiri
heimasíður gefa leiðbeiningar
um viðbrögð og hvert leita
megi aðstoðar."