Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1941, Blaðsíða 6

Tilraunir með skoíheld byrgi
Á síðasta þingi Farmanna- og fiskimannasam-
bands íslands, var talsvert rætt um öryggismál í
sambandi við utanlandssiglingar íslenzkra skipa.
Var mönnum það ljóst, að ekkert væri fullöruggt til
varnar gegn hernaðarárásum þeim, sem gerðar hafa
verið á skipin. Hins vegar þýddi ekki að leggja ár-
ar í bát og segja „allar öryggisráðstafanir eru
gagnslausar". Á þinginu var kosin þriggja manna
nefnd: Konráð Gíslason, Sigurður Sigurðsson og
Þorvarður Björnsson, átti nefndin að gera allar
mögulegar tilraunir er verða mættu til öryggisauka.
Ilafa nefndarmennirnir lagt í þessar tilraunir mikla
vinnu og birtist hér niðurstöður þeirra um árang-
urinn.
Hinn 25. ágúst 1941, varð Eiríkur Kristó-
fersson skipherra v/s „Óðni“ við þeirri beiðni
okkar að skjóta af riffli, sem hafður er til að
granda með tundurduflum, á tilraunakassa,
sem gerðir höfðu verið í því augnamiði, að
finna hið haldbezta og léttasta efni, er að
gagni mætti koma við klæðningu stýrishúsa og
loftskeytaklefa togara og hinna smærri skipa,
til þess að gera þau sem öruggust byrgi fyrir
vélbyssuskotum og sprengjubrotum. Tilrauna-
kassarnir voru svo, sem sjá má af myndunum
I—V og voru þeir þannig gerðir:
I 6 mm járn, 65 mm hár og 25 mm tré.
II 6 mm járn, 25 mm hár, 25 mm tré, 25 mm
hár og 25 mm tré.
III 3 mm járn, 25 mm tré, 25 mm hár, 5 mm
járn, 25 mm hár og 25 mm tré.
IV Sag og sementssteypa í 6 mm þykkri járn-
pönnu.
V Asfalt og grjótmulningur í tré-ramma með
2 mm járnbaki.
Skotið var nikkelkúlum á 30—35 metra
færi, tveimur kúlum í hvern kassa og sneru
þeir þá þannig að járnið vissi að skyttunni.
Kúlurnar fóru ekki í gegn nema á kassa V, að
öðru leyti vísast nánar til þessa á myndunum.
Kúlurnar höfum við merkt með bókstöfunum
A, B og C og táknar A eldkúlu, B nikkelkúlu
og C koparkúlu. Kössunum var nú snúið við
þannig, að tréð, sement og asfalt sneri að
f kvttunni og var skotið einu skoti á hvern
kassa. Kúlurnar fóru í gegnum I og II en ekki
í gegnum hina svo sem sjá má af myndunum.
Tilraun þessi gaf okkur svo góðar vonir að
nauðsynlegt þótti að reyna aftur og þá sér-
staklega af þremur ástæðum: 1) að við frétt-
um að til væru stálkúlur, sem væru mun sterk-
ari, 2) að líkur voru taldar á að ull væri betri
en hár og 3) að tróðið í kössunum var haft
VXKINGUR
Skotið var stálkúlum af riffli, sem setur
2000 ft/sek. Skyttan var enskur liðsforingi,
Colston að nafni. Skotfærið var hið sama og
25. ág., eða um 35 metrar. Kúlurnar fóru mót-
stöðulítið í gegnum alla kassana, og svo lítil
áhrif hafði þessi fyrirstaða á kúlurnar, að eftir
að hafa farið í gegnum kassana og inn í grá-
stein, sem var á bak við, var hægt að skera
gler með oddi hennar. Við töldum því litlar
líkur til þess að hægt mundi að hindra stálkúl-
ur, en hinsvegar var okkur sagt, að slíkar kúl-
ur væri næsta sjaldgæfar, sökum þess hversu
dýrar þær væru.
Við töldum þó fulla ástæðu til þess að halda
áfram tilraununum, ef takast mætti að verj-
ast fyrir hinum öðrum kúlutegundum, þ. e.
eld-, nikkel- og koparkúlum. Þá var okkur
ennfremur sagt, að koparkúlur væru kraft-
minnstar þessara kúlna, og töldum við því
nægjanlegt að reyna hinar tvær tegundirnar.
Næst var því lagt upp 31. ágúst, og var þá
farið með 8 tilraunakassa, fyrst og fremst
þá sömu, sem notaðir voru 28. ág., að undan-
tekinni sagsteypunni, sem sýnd er á IV mynd.
Þá létum við og glerrúðu í kassann, sem sýnd-
ur er á VII mynd. Hinir kassarnir voru svo
sem sjá má af myndum I, X, XI og XII. Hefir
I. mynd áður verið lýst.
X mynd 3 mm járn, 25 mm kork, 2 mm
járn, 25 mm sandur, 25 mm kork og 25
mm tré.
XI mynd er 3 mm járn, 25 mm kork, 25 mm
járn, 25 mm sandur, 25 mm kork og 25
mm tré.
XII mynd er 2 mm járn, 25 mm kork, 25 mm
sandur, 25 mm kork og 25 mm tré.
Skotið var eld- og nikkelkúlum á ca. 90 m
færi af riffli, sem setur 2000 ft/sek. Árangur-
inn varð sá, að eldkúlurnar fóru í gegnum VI,
VIII og XI, á X og XII var aðeins skotið
nikkelkúlum, og fóru þær í gegn, en ekki
í gegnum hina kassana, sem einnig var skotið
á með sömu tegund kúlna. Þá var skotið á VII
þrem stálkúlum og fóru þær í gegn, en tvær
þeirra breyttu stefnu og brotnaði önnur þeirra
og ko má hliðinni út úr, á I var skotið þrem eld-
kúlum og fjórum nikkelkúlum og fór engin í
gegn. Af þessari reynslu þóttumst við geta
dregið þá ályktun að ull væri verra „tróð“ en
hár.
Hinn 7. sept. voru reyndir 4 kassar, sem
allir voru eins og VI. mynd sýnir, en í þá var
látið mismunandi „tróð“: 1. bómull; 2. táinn
0