Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1951, Blaðsíða 17

Togari strandar á Geirfuglaskerjum
Frásögn af björgun skipverja á „Preston No,rth End“.
Rétt fyrir miðnættið föstud. 14. apríl 1950 strandaði
brezki togarinn Preston North End frá Grimsby á
Geirfuglaskerjum suðvestur af Reykjanesi. Tog'arinn
náði strax sambandi við tvo brezka togara aðra, er voru
á veiðum á sömu slóðum; íslenzki togarinn, sem heyrði
neyðarkallið, gerði Loftskeytastöðinni í Reykjavík að-
vart, en hún tilkynnti það síðan Slysavarnafélaginu.
Var björgunarskipið Sæbjörg þegar beðið að fara á
vettvang. Skipstjórinn á Sæbjörgu sagði 4 tíma siglingu
á strandstaðinn.
Nokkur tími fór í það fyrir brezku togarana, sem
þarna voru, að finna strandstaðinn. Bað Slysavarna-
félagið þá Sigurð Þorleifsson, formann slysavarna-
deildarinnar „Þorbjörn" í Grindavík, að reyna að fá
einhvern af mótorbátunum þar til að fara með björg-
unartæki og menn úr björgunarsveitinni á strandstað-
inn, og fékk hann m.b. „Fróða“ til þessarar ferðar.
Kl. rúmlega 2 um nóttina hætti að heyrast í strand-
aða togaranum, var eins og smá drægi úr orku sendi-
tækjanna, ensku togararnir tveir voru þó áður búnir
að ná radíómiðunum af strandstaðnum, sem þeir gáfu
upp að væri 63,40 N. og 23,20 W., eða við Geirfugla-
sker, en skipið sjálft hafði gefið að það væri strandað
nálægt Eldeyjarboða.
Ensku togararnir töldu ljóskastara sína ekki lýsa
nægilega upp staðinn. Kl. 03,55, bað Slysavarnafélagið
amerísku björgunarflugvélina á Keflavíkurflugvellinum
að lýsa upp strandstaðinn með svifblysum, sem þeir und-
ir eins voru fúsir til, en töldu sig þurfa klukkutíma
til að undirbúa flugvélina og kom flugvélin á vettvang
klukkan rúmlega fimm, var þá björgunarskipið Sæbjörg
komin á staðinn og búin að bjarga 10 mönnum af áhöfn-
inni, sem hún fann í skipsbátnum marandi í kafi, höfðu
þeir komizt í skipsbátinn fyr um nóttina, hraktir og illa
til reika, og voru þeir strax háttaðir ofan í rúm og
hlynnt að þeim eftir beztu getu. Þeir, sem eftir voru í
skipinu, sáust hafast við uppi á þaki á stjórnpalli tog-
arans, sem var það eina af skipinu sem stóð upp úr
sjónum. Björgunarbáturinn, sem björgunarskipið Sæ-
björg setti út, brotnaði og eyðilagðist við skipshliðina
í sjóganginum.
Brezku togararnir, sem þarna voru, settu báðir út
báta, og tókst öðrum, „Cape Cloucester“, að bjarga 3
mönnunum en 1 þeirra lézt úr vosbúð. Hinum togaranum
,,Bizerta“, tókst að bjarga 2 mönnum. Voru allir þessir
menn í sundbeltum. M.b. „Fróði“, sem var með mennina
úr björgunarsveitinni úr Grindavík, gerði mjög' djarf-
legar tilraunir til þess að bjarga hinum nauðstöddu
mönnum og heppnaðist að bjarga þeim 6, sem eftir
voru í skipinu. Björgunarflugvélin tilkynnti þá, að
hún hefði fundið 1 mann á fleka og gaf merki um það
með blysum, og m.b. „Jón Guðmundsson“ bjargaði
þeim manni.
Sltýrsla björgunarmanna frá Grindavík um
björgun skipverja af „Preston North End“.
Klukkan 1,15 um nóttina hringdi Slysavarnafélagið
til Sigurðar Þorleifssonar formanns slysavarnadeildar-
innar „Þorbjörns" í Grindavík og spurðist fyrir um
það hvort möguleiki væri á að fá bát og senda björgun-
arlið með tæki til að bjarga mönnum úr brezkum togara,
sem sagt var, að strandað hefði nálægt Eldey. Brá ég
þegar við að grennslast fyrir um bát og hvort möguleiki
væri á að komast út úr höfninni. Þegar ég hafði full-
vissað mig um að þetta væri hægt, þá gerði ég þeim
aðvart, Tómasi Þorvaldssyni og Árna Magnússyni, sem
báðir brugðu skjótt við, og hringdi um leið til bílstjóra,
til að hjálpa okkur með tækin um borð í m.b. Fróða,
og var lagt af stað úr höfninni um klukkan 3,00 um
nóttina. Þegar við vorum komnir skammt áleiðis, þá
stoppuðum við vél bátsins til þess að kalla upp Loft-
skeytastöðina í Reykjavík, til þess að afla okkur upplýs-
inga um skipið. Okkur tókst ekki að ná sambandi við
Loftskeytastöðina í Reykjavík, en náðum í Vestmanna-
eyja Radíó, sem gaf okkur upplýsingar um hvar skipið
væri strandað, og svo björgunarskipið Sæbjörg, sem gaf
okkur upp að togarinn væri strandaður við Geirfugla-
sker, og var haldið rakleitt þangað, og komum þangað kl.
6,30. Þegar við komum, hafði björgunarskipið Sæ-
björg bjarg-að 10 mönnum af togaranum og ennfremur
2 enskir togarar, sem höfðu sett báta á flot voru búnir
að bjarga 5 mönnum, sem hafði skolað út af strandaða
skipinu og var 1 þeirra látinn er honum var bjargað
eða lézt skömmu síðar, en eftir voru um borð í strand-
aða skipinu 6 skipbrotsmenn. Var þá haldið eins nærri
skipinu og' mögulegt var og lagst ca. 60 metra frá skip-
inu og' var þá dýptarmælirinn hættur að sýna nokkurt'
dýpi. Var nú hafinn undirbúningur til að bjarga með
fluglínutækjum, en þegar skipbrotsmennirnir sáu hvað
við komum nærri, fleygðu tveir sér strax í sjóinn og
björguðum við þeim og gekk það greiðlega, en strax á
eftir fleygðu sér í sjóinn þeir 4 skipbrotsmenn, sem eftir
voru. Þá sáum við að við yrðum að sleppa legufærunum
til að ná þeim öllum, vegna þess hvað langt var á milli
þeirra og gekk þetta eftir vonum. Þegar þessi björgun
var búin, var kl. um 7,00, og var þá haldið áleiðis til
lands og þegar við höfðum skammt farið, urðum við
V I K I N G U R
273