Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1951, Blaðsíða 24
21. mynd. Allis — Chalmers skipshverfillinn.
er eimuð olía, munu þessir erfiðleikar ekki koma til
greina í vel smíðuðum hvex-fli, en ef notuð er ketilolía,
„Bunker C oh'a“, vei-ður að hafa útbúnað til að f.jar-
lægja öskuna af skóflunum.
Reynsla er fyrir því, að þegar notuð var olía, sem
ekki var hæf til brennslu, þui-fti að stöðva notkun hverf-
ilsins eftir nokkrar klukkustundir, vegna þess, að þykkt
öskulag var komið á skóflurnar og hreinsa varð af
þeim. Það er því hægt að segja um þetta olíuvandamál
að olíugæðin og öskumagnið er eitt af þýðingarmestu
atriðunum, er þarf að taka til yfii'vegunar í sambandi
við sparneytni hverfilsins, en sparneytnin mun auðvitað
fara mikið eftir því, hve ódýra olíu hægt er að íxota.
Það, að lofthitarinn sótast, stafar frá því, að í bruna-
holinu er ekki fullkomin brennsla, en það er háð gæð-
um olíunnar, smíði bi'ennaranna og brunaholanna og
gæzlu þeirra, nákvæmlega eins og við olíukynta katla.
Þetta vandamál ætti því að vera auðleyst, með góðri
gæzlu og eftii'liti. í þessu sambandi má nefna það, að
sót festist ekki í sjálfan hverfilinn, því þar er svo hátt
hitastig, eða yfir 400° C.
Fyrir utan þessi rekstursvandamál, þarf einnig að
gefa því gaum, hve oft þarf að endurnýja hina ýmsu
hluta hvei'filsins. Um þetta er það að segja, að það
verður með hæfilega löngu millibili að endurnýja innri
brunaholin, en hve oft, er ekki hægt að segja að svo
komnu máli.
Aætlað er, að endux-nýja þui'fi fremsta skófluhringinn
eftir 20000 í'eksturstíma. Hve oft þarf að endurnýja
hina ýmsu hluta hvei'filsins, fer auðvitað eftir því,
hvaða efni er notað og við hvaða hitastig hverflinum
er ætlað að vinna. Hátt hitastig orsakar betri nýtni,
en hverfillinn endist skemur. (Niðurlag).
Andrés Guðjónsson.
Helgi með 10 aura
skeggið
Helgi var ættaður úr Hvammssveit í Dalasýslu, en
að því hvernig hann fékk viðurnefni sitt liggja ein-
kennilegar ástæður. Helgi átti einn bi'óður systkina,
en faðir þeirra hafði verið efnaður bóndi á einhverri
jörðinni fyrir botni Hvammsfjarðar. Karlinn hafði haft
mikið og sítt skegg, sem náði honum niður á bringu.
Þegar haxm svo var genginn veg allrar vei'aldar og
bx-æðui'nir fóru að skipta með sér reitum hans, keypti
Helgi það af bróður sínum fyrir 10 aura, að mega hafa
bringuskegg eins og faðir þeirra hafði haft, en bróð-
ii'inn skuldbatt sig hins vegar til þess, að raka af sér
hvern skeggbi'odd jafnóðum og hann yxi. Slík var for-
dild Helga, og svo mikla löngun hafði hann til að líkjast
föður sínum, þó ekki væri í öðru en útliti, að hann vildi
kaupa réttinn til skeggsins fyrir 10 aura, sem jafn-
gilti 60 álnum á landsvísu eða hálfu hundraði.
Helgi þessi bjó við Hellna undir Jökli á seinni hluta
18. aldar og var vænn maður og góðgjarn, svo að hann
bar ávallt sættai-oi'ð á milli manna. Sýnir það eftir-
fax-andi saga.
Það var einu sinni, að tveir menn undir Jökli lentu
í illdeilum og þóttist annar hafa farið m.jög halloka
fyrir hinum og var hinn sárasti og vildi stefna honum
fyrir meiðyrði. Fór hann þá til Helga og skýrði honum
frá málavöxtum og segir: „Þykir þér það ekki illa mælt
að hann sagði mér að eta skít og fara til helvítis? Mað-
ui'inn var æstur, en Helgi tók þessu með hinni mestu
rósemi og sagði: „Að hann sagði þér að éta skítinn var
ekki neitt, því það gerum vér allir, en að hann sagði
þér að fai'a til helvítis, það var verra, og þó varð það
eitthvað að heita, fyx-st nxaðurinn var reiður“. — Síðan
talaði Helgi svo um fyrir manninum, að hann gleymdi
mótgerðinni og varð alli’i lögsókn afhuga.
(Sögur af Snæféllsnesi).
2BD
V I K I N G U R