Sjómannablaðið Víkingur

Árgangur

Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1956, Blaðsíða 4

Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1956, Blaðsíða 4
fengið skýrslu, en sökum kunnugleika míns á þess- um slóðum, a. m. k. þeim hluta sem er í landi Þing- eyjarsýslu, en það er að Fossá norðan Gunnólfsvíkur- fjalls á Langanesi, er ég gagnkunnugur og get að mestu vísað til þess, sem ég um þetta svæði sagði 1953, en bætt því við, að í sumar sem leið var ágætur handfærafiskur báðu megin Langaness og kolaveiðin hefir stóraukist í smáfjörðum þeim, sem inn úr Bakkaflóa og Þistilfvrði ganga og má þakka þetta allt friðuninni. Þegar ég skrifa þessar línur er mér tjáð, að nógur fiskur sé á grunnmiðum við Sléttu og mikil ýsa innarlega í Öxarfirði". Vík ég þá að Norðurlandi og eru hæg heimatökin í Húsavík. Skjálfandaflói er nú aftur að verða „gullkistan" eins og fyrst þegar ég kom hingað og menn, sem hafa gert sér til dundurs að leggja kolanet í Húsavíkur- höfn eða rétt utan við hana, hafa haft upp úr þessu snatti 50-100 kr. á dag í sumar sem leið. f Húsavík hefir bátaútgerðin stórum aukist á síðustu tveimur árum og á árinu, sem nú er að líða í skaut aldanna, hafa trillubátar og minni vélbátar aflað allvel allt árið að heita má og sækja bátar þessir stærri á miðin hjá Rauðunúpum og austur undir Grímsey, en minni bátar á Mánareyjarmið, miðin kringum Flatey, en alveg sérstaklega í Flóann sjálfann og í Öxarfjörð þegar hausta tekur. Þegar þetta er skrifað, er ágætur ýsuafli bæði í Skjálfanda vestanverðum og í Öxar- firði og sömuleiðis fæst talsverður þorskur, en hann er heldur smár, Flateyingar hafa svipuð mið og Hús- víkingar, en sækja líka vestur á miðin undan Hval- vatnsfirði og Þorgeirsfirði, því nú er óhætt vegna frið- unarlínunnar frá 15. maí 1952 að leita þangað, en áður tæpast vogandi vegna áleitni togara og togbáta. Er ég þá komin að hinum fagra og fiskisæla Eyja- firði. Hann er og hefur lengi verið miðstöð fiskveið- anna við Norðurland, enda veiðistöðvarnar við hann hver annari betri svo sem Ólafsf jörður, Dalvik, Hrísey, Árskógsströnd og Grenivík. Það var Filippus Þorvalds- son í Hrísey sem 1953 sendi mér hinn nákvæma upp- drátt af öllum fiskimiðum Norðlendinga austan úr miðjum Skjálfanda vestur fyrir Skagagrunn. Nefndi ég uppdráttinn og hina glöggu skýrslu sem honum fylgdi „staðsett einingartákn fyrir öll eyfirsku svörin“ og var það réttnefni. Þá kem ég að hinni ítarlegu og merku skýrslu míns góða samherja í landhelgismálinu, — já það eru nú reyndar allir þeir landar mínir, sem ég hefi skrifast á við um það mikla mál, — Sveinbjarnar Jóhannssonar á Dalvík, og má með sanni segja að þessi umsögn hans, og uppdráttur Filippusar Þorvaldssonar séu óhrekjan- legir vitnisbui-ðir um það, hvar og hvenær hin gömlu fiskimið Norðlendinga frá Skagagrunni, að því með- töldu, allt austur að Rauðunúpum voru og eru, svo ekki þarf frekar vitnanna við. Lesum nú framburð Svein- bjarnar, en hann er svona: „Það sem þér biðjið mig um eru upplýsingar um hver áhrif útfærsla landhelginnar hafi haft á fiski- göngur hér á miðum okkar Eyfirðinga, og önnur nær- liggjandi mið, og enn fremur hvað ég álíti máli skipta fyrir landhelgina yfirleitt. Viðvíkjandi áhrifum á fiskigöngur þá tel ég að þess sjáist greinilega merki, hváð smáfiskur hefir verið meiri á grunnmiðum, en áður var, og hefi ég þá alveg sérstaklega í huga Grímseyjarsundið og þann grunnfláka allan, sem er kringum Flatey, vest- ur af Grímsey, einnig svokölluð Fljótamið n. v. af Siglufirði. Að mínu áliti og sjálfsagt fleiri, er allt Grímseyjarflakið, Skjálfandaflói og Mánareyjar- grunnmið, mjög eftirsóttur staður af ungfiski, hvort sem hægt er að kalla það reglulegt uppeldispláss eða ekki. Þetta get ég rökstutt með fullri vissu, af eigin sjón, sem áhorfandi á þann mikla smáfiskafla, sem togbátar hafa tekið á þessum stöðum ár eftir ár, og verður maður að segja, að það er sárgræti- legt, að sjá togbátana koma með fleiri lestir, túr eftir túr, af blákóðum allt ofan í fingurstór seiði, sem allt fer í fiskimjöl, fyrir svo utan það sem salt- að og fryst er, sem að langmestu leiti er smáfiskur. Þetta hefir ekki brugðist á hverju vori, síðan farið var að toga á svo kölluðum „tappatogurum", og er það góður spegill af því, hvað gerist hjá stórvirkari skipum. En sem betur fer leggja stóru togararnir sig mikið minna eftir þessum miðum, nema um stórfisk sé að ræða, sem sé vorgöngur. Yfirleitt tel ég þá ekki eins háskalega grunnmiðum hér hjá okkur eins og togbátana, sem alstaðar „skrapa“ meðan nokkurt kóð sést, og það jafnvel innan línu. Þegar maður talar um áhrif friðunarinnar á fiski- göngur, þá getur maður í raun og veru ekki um það sagt, nema það sem innan friðunarlínunnar er, því héðan er róið að lang mestu leiti á litlum dekk- bátum og opnum trillum, er þá sækja aðallega á þessi grunnmið, sem ég hefi nefnt, og þar er ekki um neinn samjöfnuð að ræða, við það sem áður var, svo mikið er það betra. Svæði það, sem hægt er að vera á í friði, er svo miklu stærra, bæði frá meginlandinu og eins út frá Grímsey og hefir borið tiltölulega lítið á stórum tog- urum á þessum slóðum, nema helst seinni párt sum- asr, og þá auðvitað Englendingar. Þetta grunna svæði Skjálfanda, Fljótamiðum og Skagagrunn upp undir Skaga hafa því aðallega ver- ið línusvæði þessara minni báta, og má fullyrða að 2 s. 1. ár hefir fiskur verið nokkurn veginn tryggur allt árið, en að lang mestu leiti smáfiskur, og þessa fiskisæld þarna tel ég, sem gamall maður og alltaf róandi á þessi mið, alveg tvímælalaust að þakka frið- uninni. Nú má segja að mikið hafi áunnist, en þetta land- helgismál er mál allra mála fyrir okkur nú lifandi menn, en engu síður fyrir komandi kynslóðir. Þess vegna má ekki taka það neinum vetlingatökum eða gera við það tæpitungu. Ég tel, eins og áður hefir komið fram héðan, að krafa okkar Norðlendinga eigi að vera alveg skilyrð- islaust bein lína frá Horni um Grímsey í Rauðunúpa, þá fáum við allar norðlenskar veiðistöðvar, okkar línumið að lang mestu leiti, innan þeirrar línu. í vetur fluttu nokkrir þingmenn okkar Norðlend- 60 V I K I N □ U R

x

Sjómannablaðið Víkingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.