Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1960, Side 38

ur, skrapp einn túr til Grænlands
með togara fyrir stuttu. 10 af há-
setunum komu nýjir um borð þenna
túr, nær allt báðungir piltar, sem
báfsmaðurinn taldi „miklu líklegri
til afreka heldur en þá sem fóru í
land í síðasta túr“. Nær helmingur
hásetanna var einhvers konar
menntafólk", þar af tveir barna-
kennarar, færeyskur háskólanor-
rænunemi, ungverskur fyrrverandi
bílaiðnaðarmaður, ungur lögfræð-
ingur, þrír gagnfræðaskólanemend-
ur. Það kostaði tveggja daga sam-
felldan auglýsingaáróður í ríkisút-
varpinu að hóa saman í þenn-
an ágæta hóp, á einn af glæsi-
legustu togurum íslenzka flotans!
Hrjáður á leið til fjarlægra miða
af hugleiðingum um það „fargan“
gagnvart þjóð sinni, að ferðast á
svo stórum og dýrum togara til
þess að ná í smáslatta af fiski,
hresstist maður við af þjóðlegu
stolti yfir sama „fargani" er þar
komu í ljós splunkunýir brezkir
togarar af sömu gerð, ennþá flott-
ari þýzkir skuttogarar af ýmsum
gerðum, við sams konar veiðar og
við, og ennfremur splunkunýir
spánskir, franskir og portúgalskir
togarar af mikið stærri gerð við
saltfiskveiðar. En pínulítið dró úr
þjóðernishrokanum, þegar togað
var við hliðina á stóru nýju fær-
eysku togurunum, og sérstaklega
með þá staðreynd í huga, að hinir
fámennu frændur vorir, Færeyingar,
eiga nú sem stendur fleiri nýja og
fullkomna togara heldur en íslend-
ingar, sem eins og fleiri góðir menn
eru ávallt „mestir“ í hlutfalli við
höfðatölu!
Það bætti svo ekki úr skák, að vita
til þess að verðmæti aflans sem inn
kom hjá okkur væri metið um 2 kr.
pr. kg. í heimalandi okkar, en afl-
inn sem inn kom hjá hinum væri
til jafnaðar greiddur með 6 til 8
kr. pr. kg. í þeirra heimalandi og
brúttóverðmæti aflans við heim-
komu hjá okkur eftir þriggja vikna
úthald var sem næst þeirri brúttó-
upphæð, sem inn kemur á 6 til 7
aflaríkum kvöldstundum á meiri
háttar skemmtistöðum í okkar
kæru höfuðborg.
H. J.
Veiðiferð
Aflatregða íiefur verið mikil á
þessu ári hjá togaraflotanum, og er
ekki ólíklegt að nú sé svo komið,
að togaraflotinn verði að sækja 60
til 70% aflans á fjarlæg mið, Græn-
land og Newfoundland.
Þetta þýðir að sjálfsögðu, að með
því verðlagi sem nú er á fiskinum
til útgerðarinnar verður fjárhags-
tjón hennar mikið, og laun sjó-
mannsins, sem að verulegu leyti
eru miðuð við aflahlut, verða neð-
an við allt sem þekkist í atvinnu-
greinum í landi. Sjómaðurinn, sc-m
kemur heim eftir þriggja vikna út-
hald við Grænland eða Newfound-
land fær raunverulega greitt sitt
vinnustunda framlag með hlutfalls-
legri upphæð við það sem vinna
landmanns er metin til með einnar
viku vinnuframlagi.
Með öðrum orðum, togarasjómað-
urinn leggur að jafnaði fram 330
sólarhringa úthaldstíma til árs-
launa, meðan maðurinn í landi legg-
ur að meðaltali fram innan v'ð 200
sólarhringa til svipaðrar árslauna-
upphæðar.
Fyrir aðeins 10 árum var meðal-
aldur togaraskipverja um 40 til 45
ára, en er nú um 22 til 24 ára.
Þetta þýðir að sjálfsögðu að starfs-
reynsla almennt er margfalt lægri
en áður var, og vegna hinna lálegu
launaskilyrða verður togaravinnan
aðeins ígrip hjá mörgum frá öðrum
betur launuðum atvinnugreinum í
landi.
Sá sem þessar hugleiðingar rc-k-
Guðmundur Pétursson loftskeytamaður,
sem hefur lengstan samfclldan starfstíma
togaraloftskeytamanna að baki sér.
VÍKINGUR
246