Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1994, Page 21

VIKINGUR
fyrir: Það er ekki hægt að koma með
neinar útskýringar eða finna skynsam-
leg rök fyrir þessum hlutum, því það
er engin útskýring til. Það eru allir
með puttana í fiskveiðistjórnuninni.
Flestir hafa ekkert með það að gera að
hafa engan skilning á fiskveiðum
yfirhöfuð. Við skulum líka hafa það í
huga að sjávarútvegur er svo lítið brot
að þjóðarframleiðslu Bandaríkjanna
og þeir geta leikið sér að því að setja
hann á hausinn án þess að það skipli
þá nokkru máli. Það skiptir stjórn-
málamenn og þjóðina sáralitlu hvort
við erum þarna að fiska eða ekki, þótt
það komi náttúrulega illa við menn
eins og mig og fjölda annarra þegar
svona er staðið að fiskveiðistjórnun.
Eg spái því að um ófyrirsjánlega
framtíð verði engar fiskveiðar eins og
við vorum vanir fyrir nokkrum árum.“
Mannslíf metin minna
en líf sels
„Við getum tekið dærni um þá geð-
veiki sem viðgengst í náttúruverndar-
málum í Bandaríkjunum, landinu þar
sem þú getur fengið 25 þúsund dollara
sekt fyrir að trufla síðdegisblund sjáv-
arspendýrs. í Seattle, þar sem ég bjó
um tíma, er stór á sem gengur inn í
borgina og hún var full af laxi. Það er
laxastigi upp ána og það eru bara
nokkur ár síðan maður gat gengið
niður að bakkanum og rennt fyrir fisk.
Seattle-búar voru mjög stoltir af ánni
og höfðu byggt skipastiga með glugg-
um út í hana þar sent skólakrakkar,
ferðamenn og aðrir komu til að horfa
á fiskinn synda og stökkva upp stig-
ann.
Síðan komu nokkrir selir inn í stig-
ann og þeir átu laxagönguna gjörsam-
lega upp, bitu bara kviðinn úr. Það var
í blöðunum núna úti að á þessu ári
hefði einn lax komið upp stigann -
einn einasti lax - og þeir voru þarna í
tugþúsundatali áður. Það mátti ekki
skjóta selina og það mátti ekki styggja
þá. Fiskifræðingar handsömuðu sel-
ina, settu á þá staðsetningarbúnað og
fóru með þá alla leið suður til San
Diego, sem er rétt við landamæri
Mexíkó, - þetta kostaði hálfa milljón
dollara. Það tók selina sex daga að
koma til baka, sem þýðir að þeir syntu
að jafnaði með tíu mílna hraða - þeir
voru fljótari í förum en báturinn
minn! Það fór alla leið fyrir banda-
ríska þingið hvort ekki mætti drepa
selina, en þá var það orðið of seint því
það er enginn lax eftir. Fiskifræðing-
unum sem sáu um flutningana á sel-
unum var hótað lífláti ef það sæi á
einum sel. Svo fólk á Islandi skilji
hugarfarið sem ríkir þarna úti er hægt
að benda á að þegar sel, sem hafði
verið skotinn, rak á fjörur fyrir
skömrnu var átta þúsund dollurum
lofað hverjum þeim sent fyndi „sels-
morðingjann". Sama dag var átján ára
stúlku misþyrmt kynferðislega og hún
hengd úti í garði. Þeim sent gæti bent
á morðingjann var lofað eitt þúsund
dollurunt! Svona er brjálæðið!
Mannslífið er metið minna en selslíf
þarna. Selurinn er búinn að taka yfir
rnargar hafnir og það má ekki anda á
hann. Selurinn er farinn að sjást í ám
allt að 40 sjómílur inni í landi.
Greenpeace heimsótti mig einu
sinni og ég hafði mikla ánægju af því.
Hins vegar var ánægjan öll mín og ég
á ekki von á að sjá þá í bráð - held að
þeir hafi teiknað stóran rauðan hring
utan um hverfið rnitt á kortinu sínu og
korni aldrei aftur! Það bankar einhver
á hurðina hjá mér og fyrir utan stendur
lítill rindill með stóra bók með rnynd
af hvölum á kápunni. Eg vissi nátt-
úrulega hvað klukkan sló svo ég býð
manninum inn og segi: Mikið ertu
með fallegar myndir þarna. Mann-
grýlan óð á súðum um hvalveiðar og
ég stend upp og loka dyrunum fyrir
aftan hann. Eg segi manninum að
hann vanti rnyndir af hvalbátunum
sem sukku í Reykjavíkurhöfn. Já, já
sagði hann og þá lét ég hann hafa það
í eitt skipti fyrir öll. Sagði honum
mína skoðun á hvalveiðum, selveið-
um og sjálfsákvörðunarrétti þjóða og
þeirri hryðjuverkastofnun sem hann
væri í. Síðan sagði ég við hann: Þarna
varð þér á í messunni vinur. Þú ert í
vitlausu húsi á vitlausum tínra og það
veit enginn að þú ert hér. Það er stór
garður á bak við húsið og ég hefði
ekkert á rnóti því að grafa þig þar!
Greyið stóð upp við dyrnar og ég
heyrði hnén á honum skjálfa. En ég
sleppti mannkertinu, opnaði hurðina
og lleygði honum út þannig að hann
rúllaði niður gangstéttina. Þetta er mín
skoðun á þessum samtökum."
Samviskubit
B andaríkj amanna
„Þeir einu sem veiða eitthvað af sel
og hval eru frumbyggjar Alaska. Þeir
eru einu mennirnir í öllum heiminum
sem rnega stunda hvalveiðar á sama
tíma og það er alþjóðlegt hvalveiði-
bann og enginn segir neitt við því.
Þeir nrega veiða 15-30 svokallaða
„hnúðuhvali" á þessu ári, en þeir eru í
útrýmingarhættu og því eru þær
veiðar ekki sambærilegar við hrefnu-
veiðar Islendinga, miðað við vísinda-
legar rannsóknir á stöðu hrefnu-
stofnsins. Þetta verða íslendingar að
vita og við eigum að krefjast þess að
fá að veiða hval í friði fyrir öðrum á
þeinr forsendum að við séunr frum-
byggjar í okkar landi og að veiðarnar
séu menningarleg og efnahagsleg
nauðsyn fyrir þetta frumbyggjaþjóð-
félag. Við höfum borðað lrval og Iifað
á hvalafurðunt í 1.000 ár og við eigurn
að veiða okkar hval áfrarn og éta
hann. Ef Bandaríkjamenn vilja rök-
ræða um þetta þá eigurn við að tala
við þá á þeirn grundvelli að við séurn
frumbyggjar í okkar landi og að við
eigurn okkar rétt. Síðan getum við
neglt það í heimspressunni að Banda-
ríkjamenn sjálfir eru að veiða hvað
sem er í útrýmingarhættu á hverju
einasta ári í Alaska. Við geturn kallað
þetta samviskubit Bandaríkjamanna.
Þeir segja að frumbyggjarnir þurfi á
þessum veiðurn að halda fyrir frum-
byggjasanrfélag sitt. Ég hef horft á þá
akandi á vélsleðum nreð bjórkassa
aftaná á leiðinni á hvalveiðar, og svo
drepa þeir seli, sæljón og rostunga
líka. Bandaríkjamenn setja sjálfum