Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1985, Síða 9

Náttúrufræðingurinn - 1985, Síða 9
2. mynd. Jarðhiti, 80°C í gljúfri Kaldaklifsár. Örin bendir á staðinn. - Tlie Kalda- klifsá canyon. Thermal water 80°C issues at the river (arrow). síst kemur í ljós að það af því, sent örugglega eru forn hraun hefur öfuga segulstefnu, en það þýðir að það er eldra en 0,7 milljón ára. Hversu mikið eldra það svo kann að vera er ekki vitað. Að dæma af þeim fáu athugunum, sem enn liggja fyrir, er svo að sjá sem gangar og innskot séu rétt segul- mögnuð, en talsvert er um örugg inn- skot í þessum fjöllum, bæði Rauðafelli og Steinafjalli. Rauðafell tengist meginfjallinu með mjóum hrygg og norðantil á honum eru leifar hrauna í um 900 m hæð og þar er segulstefna enn öfug og þar rétt fyrir neðan ber talsvert á sprungum fylltum af aragón- íti (CaC03) og talsvert er þar af öðrum holufyllingum. Mikið af berginu er ekki ótvíræð hraunlög, en því meira unt brotaberg, túff, innskot og ganga. Sums staðar er ganganetið svo þétt að áætlað er að um 70% af berginu sé gangar. VIÐ KALDAKLIFSÁ Af háhryggnum hallar bratt austur, niður í dalinn, sem Kaldaklifsá rennur eftir. Langt inn eftir gljúfrinu, sem er ærið hrikalegt rennur áin eftir aurum og hefur náð að skera sig niður gegnum 100—120 m þykk berglög. Kaldaklifsá rennur eftir svo nefndu Hólatungugili og fellur í aðalgljúfrið austan frá í snotrum fossi. Innan við þennan foss virðist gljúfrið nafnlaust, er bara kall- að Gilið. Það er þröngt, geysilega hrikalegt og hverfur efst inn undir jök- ultungu. Vafalaust er það að mestu leyti grafið undir jökli, því undan hon- um kom það fullmótað fyrir nokkrum áratugum. Nokkrum sinnum hef ég heyrt drunur miklar bergmála milli þessara gljúfurveggja þegar ég hef ver- ið þarna á ferð, en ekki get ég sagt hvort það stafaði af berghruni eða ís- hruni í jökultungunni, sem áin kemur undan. Örskammt sunnan við fossinn í 3

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.