Náttúrufræðingurinn - 1949, Blaðsíða 37

GRENJALÍF Á MÝVATNSFJÖLLUM
129
inn, sem ég þóttist vita, að liéldi við læðuna, er ég hafði skotið. En
ég fékk ekkert svar nema bergmál minnar eigin raddar.
Kl. 3 er ég kominn aftur lieim á grenið undir Greniskletti. Þar
hafði ekkert borið til tíðinda. Ég hafði með mér tvo yrðlinga í
þessa ferð. Nú tjóðrum við þá og förum síðan upp á klettinn að
vestan, þar sem skugga bar á. Héðan er gott útsýni. Ég kalla til yrðl-
inganna á máli móðurinnar, og þeir svara strax, fyrst með ýlfri,
síðan með hreinu gaggi, sem heyrist óravegu. Við bíðum um stund
og endurtökum þetta svo nokkrum sinnum. Einnig gagga yrðling-
arnir ótilkvaddir, og þá er raddbiær þeirra laus við allan ótta.
En við fáum ekkert svar, og enginn refur er sýnilegur, hvernig
sem við leitum með sjónaukunum. Sé refurinn mórauður, er sýnið
afar slæmt, sérstaklega á móti birtunni. Ef til vill er hann enn á
veiðum langt í burtu, en meiri h'kur eru þó til þess, að hann liafi
orðið var við okkur, haldi sig því í nokkurri fjarlægð og neyti
þaðan hinna næmu skynfæra í algjörri þögn. Slíkir refir eru verstir
viðureignar. Vera má, að liann láti heyra til sín undir morguninn.
Upjri á greninu austan við liggur læðan nýskotna við háa jnifu.
Þar hafði hún eflaust oft legið áður. Til að sjá virðist hún lifandi,
og lítill vafi er á því, að komi refurinn heim — livort sem er með
bjorg í búið eða alisiaus — þá sér hann læðuna. Og ætla má, að hann
nemi þá staðar, fari svo fast að henni, undrandi yfir þessu háttalagi
hennar — hennar, sem ævinlega Iiafði komið á móti honum.
Kl. 5 gerum við aðra tilraun. Enn er stafalogn. Við förum aftur
upjr í klettinn. Nú krýp ég niður, tek þann yrðlinginn, sem er
grimmari, lield vinstri hendi um háls honum þannig, að hann
liggur á bakinu við framhandlegg og vinstra hné. Þá slæ ég snöggt
með vettlingstotu fram yfir lappirnar og trýnið, án þess að hann nái
að bíta í hana, eða ég læt nægja að blása framan í hann. Hljóðar
Iiann jrá hátt og skerandi í stuttum lotum eins og sá, sem er í liættu
staddur. Þessi aðferð er tíðast höfð til að láta yrðlingana sjálfa kalla
á foreldra sína. Víst er hún ómannúðleg, en ekki fylgja henni líkam-
legar kvalir. Gangi tófa ekki á þessi hljóð, verður hún háfu varari
um sig eftir en áður, en svari hún yrðlingunum, sem hún oftast
gerir, enda þótt hún komi ekki, er það hálfur sigur fyrir refa-
skyttuna.
Með dálitlu millibili endurtek ég þetta þrisvar. Ekkert svar.
,,Hvað er nú þarna?“ spyr Guðmundur og bendir norðvestur á
holtin vestan við jarðfallið, sem er gegnt okkur. „Refurinn?“