Náttúrufræðingurinn - 1957, Blaðsíða 34

190
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
ui' hér að vera um ísóstatískt landsig að ræða, en vart mun það nema
mörgum metrum.
6. mynd. Línurit, er sýnir sjávarstöðubreytiugar á Seltjarnarnesi.
The shore line movement at Seltjarnarnes.
Á 6. mynd hef ég íreistað þess að teikna línurit yfir aistöðubreyt-
ingar láðs og lagar á Seltjarnarnesi eftir að sjór stóð þar hæst. Er það
einkum byggt á ritgerðunr Guðmundar Kjartanssonar unr Rauðhól
og rannsóknununr á Seltjörn, svo og á mælingum á liæstu sjávar-
stöðu á Reykjavíkursvæðinu, en hún er 43 nr y. s. (Þorkelsson 1935).
Punktalínan sýnir afstöðubreytingarnar á þeirri forsendu að sjáv-
arhækkunin við Rauðhól sé eftir síðara holtasóleyjarskeið, strika-
línan á þeirri forsendu, að hún hafi orðið á Alleröd-skeiði. Óneit-
anlega virðist línuritið samkvæmt síðari forsendunni eðlilegra en
hitt. Sú staðreynd, að fjörumór hefur hvergi fundizt með vissu á
verulega meira dýpi en í Seltjörn bendir til þess, að sjávarstaða
liafi aldrei siðustu 15 000 árin eða svo orðið nokkru verulegu lægri
en hún var fyrir um 9000 árum. Þetta línurit er mjög af vanefnum
gert, og ráðið til að bæta það er aðeins eitt: áframhaldandi rann-
sóknir.
Sá lærdómur, sem draga má af ofanrituðu greinarkorni er nefni-
lega fyrst og fremst sá, að mjög er enn ábótavant þekkingu okkar á
afstöðubreytingum láðs og lagar á íslandi síðan ísa síðasta jökul-
skeiðs tók að leysa, og mikil er þörf á auknum, kerfisbundnum rann-
sóknum á þessu sviði. Greininni er og ætlað að vekja athygli á því,
að ekki er rétt, að draga ályktanir af rannsókn á takmörkuðu svæði
án þess að gera sér grein fyrir afleiðingum þeirra ályktana á afstöðu-
breytingarnar í heild. Hér bindur Itvað annað. Vegna legu lands-