Náttúrufræðingurinn - 1968, Blaðsíða 44

34
NÁT T Ú R U F RÆ ÐINGURINN
9. Mökkurinn hækkar stórum. Skaftá tekur að þverra
stórmikið.
10. Skaftá þverr að öllu utan byggðavatna, sem í hana
falla.1) Mökkurinn enn hækkandi. Regn úr mekk-
inum gerir göt á heimulublöð.
11. Mikið austanfjúk með snjóhríð. Snarpir jarðskjálftar.
12. Eldflóðið byltist fram úr Skaftárgljúfri.
13. Hraunrennslið fer að nokkru niður í svelg milli bæj-
anna Skaftárdals og Ár. Gosmökkurinn sést frá Sel-
vogsheiði. Enn sunnanátt.
14. Svo iniklu rignir af fíngerðum hraunþráðum yfir
Síðuna, að þau mynda breiður á jörðinni. Gras er farið
að fölna og fuglar deyja hópum saman.
15. Miklar jarðhræringar og eldskruðningar fram Skaftár-
gljúfur.
16. Ógnarlegur eldgangur fram úr Skaftárgjúfri. Hraunið
eyðileggur jarðirnar Á á Síðu og Nes í Skaftártungu,
fer yfir skóglendið Brandaland vestansuðvestan Skálar-
stapa og tekur af Skálar- og Holtsgarða.2). 22 eldstrók-
ar sjást rísa upp í röð í Ulfarsdal.3)
17. Fólk flýr úr seli á Geirlandsheiði.
18. Nýtt ógnarlegt eldflóð fram úr Skaftárgljúfri. Fólkið
í Skaftárdal yfirgefur bæ sinn.
19. Hraunið stefnir á Meðalland um farveg Melkvíslar.
Önnur kvísl stefnir austur og kemst næstum að Skálar-
kirkju.
21. Hraunkvíslin, sem stefndi til suðurs, fer fram yfir Mel-
kvíslarfossa, hleypur með flugrás yfir Steinsmýrar-
fljót og nær Stekkatúninu lyrir ofan Hólmasel. Sand-
regn á Síðu.
22. Aðfaranótt þessa dags brennur Hólmaselskirkja og bær
og bærinn Hólmur. Um daginn brennir hraunið
bæina Elri- og Syðri Fljóta.
23. Hraunið staðnar um 80 faðma frá túninu á Efri-
Steinsmýri.
t) í B. er þetta sagt hafa gerzt 11. júní.
2) Skv. B. hófst þetta eldflóð aðfaranótt 15.
3) Skv. B. var þetta þ. 13. og eldstrókarnir 20 í Úllarsdal og 7 norðar.