Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1968, Blaðsíða 70

Náttúrufræðingurinn - 1968, Blaðsíða 70
56 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN The average production of lava from Lakagígar during the first 50 days of the eruption (June 8 to July 29), when only the fissure SW of Laki was active, was about 2200 m3/sec of solidified lava, bulkweight about 2.4, corresponding to a ílow of about 5000 m3/sec from the fissure. The maximum rate of ílow was in all probability many times greater. Compared with such enormous lava beds as the biggest Tertiary ones in the Washington plateau the Lakagígar lava flow is not very big, yet the productivity of the Lakagígar eruption during its first days was probably large enough to form a lava bed the size og the Rosa flow in two to three years. The thermal energy released by the Lakagígar eruption is about 3xl0-7 erg. The chemical composition of the Lakagígar tephra and lava is shown in table 2. The lava is tholeiitic, poor in olivine, witli approximately equal amounts of plagioclase (Anoo—Anor in groundmass) and clinopyroxene. I he length of the Lakagígar crater row proper, viz. the crater row built up by the 1783 eruption, is about 25 km. Further northeast, nearly on the same Iine, is an older crater row, and it has not been decided with certainty where the Lakagígar proper ends and the older crater row begins. There is some support for the assumption that the older crater row erupted in the last half of the 13th century, thereby changing the water divide bctween the source rivers of the Skaftá and Flverfisfljót rivers and increasing greatly the discharge of Hverfisfljót. The mountain Laki divides the Lakagigar crater row in two parts. The SW on is 0.4 km shorter. The number of individual craters in Lakagígar cannot be given with any exactness as the craters merge and cut into each other in such a way that it is really impossible to tell what is an individual crater. The vents visible on aerial photos are about 115 and some of them are real miniature ones, whereas the highest crater in the row (B on Fig. 5) is about 90 m high, and many craters are 40 to 70 m high. The crater row is a mixed one and the diversity of the crat- ers is striking. Some of the craters are built up entirely of lava lumps (Schweiss- shlacken), otliers are fountain traters and at least two are built up of well stratilied tephra (cf. crater G on Figs. 5 and V a ancl b), and probable the result of a phreatic explosive activity. The Lakagígar crater row is, at least partly, within a narrow graben, formcd in all probability during the eruption. The fault-scarps show a maximum down- throw of 6 to 8 metres. They cut through the móberg mountain Laki, but that mountain was not quite split by the eruption fissure itself. The fissure cuts into its SW and NE flanks (cf. III a and III b), but only a small amount of lava has been extruded from small vents on its NW slope. Gonsequently the name Laki eruption, often used for the 1783 eruption, is somewliat misleading and Lakagígar eruption is a more adequate name. RITSKRÁ (REFERENCES) Anderson, T. 1903. Volcanic Studies in Many Lands. Lonclon. Briern, 0. 1959. Utilegumenn og auðar tóftir. Reykjavík.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.