Náttúrufræðingurinn - 1970, Qupperneq 40

34
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
án dúns. í þeim tilvikum hefur sennilega verið um endurvarp að
ræða. Fyrir kom, að vatn flæddi í hreiðrin eða hreiðurefnin blotn-
uðu um of. Bar mest á þessu árið 1967, enda mikill vöxtur í
Héraðsvötnum það vor. Yfirleitt reyndist fremur auðvelt að finna
grágæsarhreiðrin, a. m. k. þau, sem voru í hrísrunnum, því dúnninn,
sem er mjög ljós, festist í hrísinu og olli því, að hreiðrið sást úr
nokkurri fjarlægð. I kringum lágu hólana voru gjarnan hærri þúfur
og stærri en annars staðar og því dýpri lægðir á milli þeirra, en í
þeim voru flest þau hreiður, sem voru á slíkum stöðum. Þessi
hreiður sáust aftur á móti ekki fyrr en alveg var komið að þeim.
Eins og fyrr segir fundust 273 grágæsarhreiður, flest árið 1967,
88 talsins. Hjá 140 fullorpnum fuglum var þessi eggjafjöldi: 1 egg
í 6 hreiðrum, 2 egg í 26 hreiðrum, 3 egg í 29 hreiðrum, 4 egg í 19
hreiðrum, 5 egg í 36 hreiðrum, 6 egg í 16 hreiðrum, 7 egg í 4
hreiðrum, 8 egg í 1 hreiðri og 9 egg í 1 hreiðri. Meðaleggjafjöldi
í hreiðri var 4,0 egg. Eins og taflan sýnir var mesti eggjafjöldi í
hreiðri 9 egg. Þar hafa sennilega tveir fuglar orpið í sama hreiðrið.
Grágæsirnar voru flestar fremur styggar við hreiðrið, flestar flugu
snemma af, en sumar kúrðu sig þó niður og biðu í lengstu lög.
Meðan gæsin lá á hreiðrinu sóttu karlfuglarnir mest á mýrarnar
og héldu sig þar í hópum, en einnig sáust grágæsir á Miklavatni
og á Héraðsvötnum.
Heiðagæs (Anser brachyrhynchns). Einu sinni varð þessarar
tegundar vart í Skógum. Aðfaranótt 10. júní 1966 sást stakur fugl
í grágæsahópi á mýrunum í miðhólfinu. Stuttu seinna flaug hann
brott og hvarf úr augsýn.
Stokkönd (Anas plalyrhynchos). Stokköndin var í meðallagi al-
geng í Skógum. Ætla ég, að árlegur fjöldi varppara hafi verið um
15. Alls fundust 34 hreiður, flest árið 1967 eða 11, og næstflest
árið 1966 eða 9. Hjá 17 fullorpnum fuglum var eggjafjöldinn
þessi: 5 egg í 1 hreiðri, 7 egg í 1 hreiðri, 8 egg í 3 hreiðrum, 9 egg
í 7 hreiðrum og 10 egg í 5 hreiðrum. Meðaleggjafjöldi í hreiðri
verður 8,8 egg og er það meiri eggjafjöldi en hjá nokkurri annarri
buslönd á Skógasvæðinu, sem hæfar voru til samanburðar.
Rauðhöfðaönd (Anas penelope). Rauðhöfðaöndin var algeng-
asta varpöndin á svæðinu. Árlegur varpparafjöldi var 35 til 40.
Alls fundust 114 hreiður á athuganaárunum, flest árið 1966 eða 37.
Hjá 42 fullorpnum fuglum var eggjafjöldinn þessi: 6 egg í 3 hreiðr-