Náttúrufræðingurinn - 1974, Page 108

102
N ÁTTÚRU FRÆÐIN GURINN
hann og sömuleiðis eitthvað úr eggjunum. Það leynir sér ekki,
hver þar er að verki. Vorið 1968 voru á sjötta hundrað hreiður á
Flæðunum fyrrnefndu. í vor (1970) voru þau komin niður í tvö
hundruð og þrjátíu.“
„Þetta er meiri sorgarsagan. En segðu mér annað, hefur ekki
minkurinn gert usla í varpinu og fælt æðurnar af vissum svæðum?"
„Jú. Hann hefur alveg fælt þær úr einum hólmanum lijá mér.
Sá hólmi er talsvert langur og sporöskjulagður hraunhóll, og eftir
honum liggja þrjár gjár. Svo koma tvær sprungur, Jivert á J^essar
gjár, önnur norðarlega en hin að sunnan og austan. 1 Jreim hafa
minkarnir upplagða varnarstaði."
„En liefur Jxi ekki getað náð þeim þarna í boga?“
„Jú, stundum. í sumar náði ég þarna tveimur hvolpum. Bogana
geta þeir ekki varast, ef vandlega er frá þeim gengið. En minkur-
inn hefur ekki drepið margar kollur. Það eru svona tvær og þrjár,
sem ég hef fundið á ári, og mest fimm, en enga þetta árið. Hann
bítur þær alltaf aftan við hnakkann, og tekur stundum höfuðið
af þeim.
Til viðbótar Jæssu spjalli okkar Guðmundar, vil ég bæta við því,
er hann segir í Hréfi fyrir fátim dögum, eða nánar tiltekið frá 18.
mars 1974, Jiar sem hann segir:
„Ekki minnist ég J^ess að hafa fundið nema einn fugl á lífi, eftir
að skúmur var byrjaður á að éta hann. Það var hálfvaxinn æðar-
ungi. Skúmurinn flaug upp úr fjörunni, Jiegar mig bar að. Sam-
tímis barst að eyrum mínum einkennilegt eymdarhljóð, sem ég
áttaði mig ekki l'yrst á. Fyrir það fann ég ungann. Skúmurinn hafði
rifið haminn af honum, fremst á brjóstinu, og var byrjaður að éta
af skipinu, öðrum megin.
Síðustu sumur hefur ásókn af skúmum minnkað mikið. Varpið
hefur líka minnkað, svo nú er af minna að taka. Á Elæðunum fyrr-
nefndu, voru aðeins hundrað og fimmtíu hreiður s.l. vor. En Hólm-
arnir hafa alltaf verið látnir í lriði, nema sá, er ég hef áður sagt
þér frá.“
Þessi frásögn Guðmundar sannar, hvað skúmar geta stundum
orðið alvarlegir vágestir í fuglah jörðum, Jtegar eríitt reynist fyrir
þá að ná úr sjónum þeirra eðlilegu fæðu. Þá beita Jteir ýmsum
brögðum, eins og flestir, til að bjarga sér.
Þegar ég las í þessu síðasta bréfi frá Guðmundi um hina gífur-