Fréttablaðið - 18.06.2009, Blaðsíða 20
20 18. júní 2009 FIMMTUDAGUR
UMRÆÐAN
Jórunn Frímannsdóttir
skrifar um nýja stefnu-
mótun Strætó bs.
Stjórn og stjórnendur Strætó bs. hafa undan-
farna mánuði unnið að
mótun stefnu og framtíðar-
sýnar fyrir fyrirtækið
ásamt því að endurskilgreina hlut-
verk þess sem þjónustufyrirtækis.
Stefnumótunin hefur, eðli máls
samkvæmt, verið undir áhrifum
af þeim efnahagslegu þrenging-
um sem við búum við um þessar
mundir. Fjármagn er af skornum
skammti og sterk krafa er um það
í samfélaginu að vel sé farið með
almannafé um leið og leitast er
við að veita góða og styrka þjón-
ustu.
Markmið Strætó
Höfuðmarkmið Strætó
bs. er að strætósamgöng-
ur á höfuðborgarsvæð-
inu séu góður og öruggur
kostur í samanburði við
aðra ferðamáta og stuðli
að því að draga úr aukn-
ingu bílaumferðar og
þeim vandamálum sem
henni fylgja. Framtíðar-
sýn stjórnar Strætó bs. er
að í árslok 2014 verði Strætó þekkt
sem fyrirmyndarfyrirtæki á sviði
umhverfisvænna og skilvirkra
strætósamgangna. Þjónusta
fyrirtækisins verði framúrskar-
andi og svari þörfum mikilvæg-
ustu markhópa þess.
Leiðakerfið verði skilvirkt og
hagkvæmt og starfsfólk ánægt
og stolt af sínum störfum. Ímynd
fyrirtækisins skal einkennast
af virðingu, þjónustulund og
vingjarnlegu viðmóti gagnvart
notendum. Þá er stefnt að því að
nýting fjármagns sem bundið er
í rekstrinum verði með því besta
sem þekkist og eigendur þess
verði ánægðir með samfélagslegt
virði þjónustunnar.
Þjónustustefna til framtíðar
Stjórn Strætó bs. hefur skilgreint
ítarlega þjónustustefnu í þeirri
viðleitni að gera framtíðarsýn
sína að veruleika. Hana má nálg-
ast í heild sinni á www.straeto.is.
Meðal helstu lykilmarkmiða er
að leiðakerfið skuli vera auðskilið
og taki mið af almennum ferða-
þörfum. Áhersla verður lögð á
þjónustu á annatíma og hún efld
eftir þörfum þannig að vagnar á
stofnleiðum og öðrum helstu leið-
um aki með að minnsta kosti 15
mínútna tíðni. Á öðrum tímum sé
þjónustan löguð að eftirspurn og
haldið innan eðlilegra kostnaðar-
marka. Á minna notuðum leiðum
getur tíðnin verið breytileg og í
samræmi við notkun. Almennt
er stefnt að því að lækka með-
alkostnað hverrar ferðar í leiða-
kerfinu í heild.
Mikilvægt er að hafa í huga að
akstursleiðir geta breyst sam-
fara fjölgun eða fækkun farþega.
Til grundvallar verða þá hafðar
nákvæmar reglubundnar talning-
ar ásamt kostnaðarmati.
Í þjónustustefnunni er mikil
áhersla á áreiðanleika, stundvísi
og þægindi og í því sambandi
verður unnið að því með sveitar-
félögunum að strætisvagnar fái
aukinn forgang í umferðinni
og þeir losaðir eftir megni við
umferðartafir.
Lögð verður aukin áhersla á
innkaup og notkun umhverfis -
vænna vagna og nýtingu á
umverfis vænum og innlendum
orkugjöfum. Þá verða gerðar
auknar kröfur til gæða og útbún-
aðar í vögnum til að auka þægindi
og öryggi.
Almenna markmiðið er að hlut-
fall þeirra sem nota strætókerfið
verði aukið innan næstu fimm
ára. Í því sambandi verða mark-
aðs- og kynningarmál efld og m.a.
leitast við að kynna almennings-
samgöngur sérstaklega í skólum.
Almenningssamgöngur hafa
sjaldan verið mikilvægari en ein-
mitt nú. Með stefnumótun Strætó
bs. sýna stjórn samlagsins og
aðildarsveitarfélög einbeittan
vilja sinn til að standa vörð um
þjónustuna þannig að hún nýtist
sem flestum á eins hagkvæman
hátt og kostur er.
Höfundur er stjórnarformður
Strætó bs.
JÓRUNN
FRÍMANNSDÓTTIR
Vörður staðinn um Strætó
Tökum skref í átt til jafnréttis
UMRÆÐAN
Steinunn Rögnvalds-
dóttir skrifar um jafn-
réttismál
Þann 19. júní 1915 fengu íslenskar
konur fjörutíu ára og
eldri kosningarétt og
kjörgengi til Alþing-
is. Við minnumst þess í dag
og fögnum þeim skrefum sem
hafa verið tekin áfram á veg-
inum til samfélags þar sem
konur standa jafnfætis körl-
um. Sú spurning kemur eðlilega
upp í hugann hvað séu brýnustu
verkefnin sem þarf að leysa nú
á krepputímum til að jafnrétti
megi ríkja í samfélaginu.
Þegar kreppan skall á varð
samdráttur í mörgum greinum
þar sem karlar eru í meiri-
hluta, svo sem byggingar-
iðnaði. Í samstarfsyfirlýs-
ingu ríkis stjórnarinnar kemur
fram að ríkið ætli að forgangs-
raða verkefnum í þágu mann-
aflsfrekra framkvæmda til
að sporna við atvinnuleysi. Í
yfirlýsingunni stendur enn
fremur að standa eigi vörð
um opinber störf, „ekki síst í
velferðarþjónustu og
menntastofnunum“.
Konur eru stór hluti
þeirra sem gegna opin-
berum störfum, sér í
lagi störfum í velferðar-
þjónustu og mennta-
kerfinu. Það á sem sé að
forgangsraða þannig að
fjölga störfum þar sem
karlar eru í meirihluta,
en standa vörð um störf
þar sem konur eru fjölmenn-
ari.
Enn eru fleiri karlar án
atvinnu en konur, atvinnuleysi
er 9,7% meðal karla og 7,4%
meðal kvenna. Það er þó mikil-
vægt að sjá hvert við stefnum
og þróunin er uggvænleg því að
í maískýrslu Vinnumálastofn-
unar um stöðu á vinnumarkaði
segir að atvinnuleysi minnki um
3,8% meðal karla en aukist um
2,9% á meðal kvenna. Það virð-
ist því ganga ágætlega að fjölga
karlastörfum en verr að standa
vörð um kvenna störfin. Þetta er
ekki síst alvarlegt þegar litið er
til þess að konur hafa almennt
minni tekjur en karlar og kyn-
bundinn launamunur er viðvar-
andi vandamál hérlendis.
Jafnréttisnefnd BSRB hefur
sent frá sér yfirlýsingu þar
sem lögð er áhersla á að stjórn-
völd grípi til atvinnuskapandi
aðgerða sem gagnast báðum
kynjum og án þess að slík
atvinnusköpun verði á kostn-
að mikilvægrar starfsemi vel-
ferðarkerfisins. Í yfirlýsing-
unni segir m.a.: „Atburðarásin
má hins vegar ekki verða sú
að kvennastéttum sé ýtt út af
vinnumarkaði við fjármögnun
verkefna til að skapa ný störf
fyrir karla. Reynslan kennir
að allt of oft hefur raunin orðið
sú á samdráttartímum. Þannig
hefur beinlínis verið ráð-
ist í atvinnusköpun á kostnað
kvenna“.
Til þess eru vítin að varast
þau. Nú er stórhættulegt að
sofna á verðinum, því ef það
gerist þá getum við endað með
að ganga aftur á bak í stað þess
að fara áfram á veginum til
jafnréttis. Það er skref áfram
að verja velferðarkerfið og
störf þeirra sem sinna grunn-
velferðarþjónustu fyrir þjóðina,
og það er skref áfram að leggja
áherslu á atvinnusköpun fyrir
bæði kynin. Tökum þetta skref.
Til hamingju með daginn.
Höfundur er formaður Ungra
vinstri grænna.
STEINUNN RÖGN-
VALDSDÓTTIR
Pantaðu
í síma
565 600
0
eða á w
ww.som
i.is
Frí heim
sending
*
FERSKT & ÞÆGILEGT
TORTILLA
VEISLUBAKKI
EÐALBAKKI
LÚXUSBAKKI
DESERTBAKKI
GAMLI GÓÐI
TORTILLA OSTABAKKI
30 bitar
30 bitar
20 bitar
20 bitar
20 bitar
50 bitar
Fyrir 10 manns
ÁVAXTABAKKI
Hver samlokubakki er hæfilegur fyrir fjóra eða fimm.
*Frí heimsending gildir aðeins ef pantaðir eru 4 eða fleiri bakkar.
Auglýsingasími
– Mest lesið
UMRÆÐAN
Aðalbjörg Ósk Gunnarsdóttir skrifar
um gjaldskyld bílastæði við HÍ
Nokkur umræða hefur skapast að undan förnu um þá ákvörðun háskóla-
ráðs að taka upp gjaldskyld bílastæði
við Háskóla Íslands. Hefur umræðan
gjarnan farið fram á röngum forsend-
um og jafnvel farið út í ærumeiðingar og
persónulegar árásir af hálfu þeirra sem
hlynntir eru gjaldskyldunni.
Mikilvægt er að skoða nokkrar staðreyndir
málsins. Í fyrsta lagi liggur það fyrir með skýr-
um hætti af hálfu Stúdentaráðs HÍ að allir
fulltrúar þess eru mótfallnir því að taka upp
gjaldskyldu í bílastæði við skólann. Oddviti
minnihlutans í Röskvu ítrekaði þessi sjónarmið
í grein sinni í Fréttablaðinu á dögunum, þótt
hún tæki í leiðinni fram að minnihlutinn teldi
að þetta tiltekna baráttumál ætti ekki að njóta
forgangs á vettvangi ráðsins. Í öðru lagi liggur
fyrir að töluverður kostnaður leggst á stúdenta
við Háskóla Íslands í kjölfar þess að bílastæða-
gjöld verða tekin upp, skoðum það nánar.
Sé miðað við að gjaldskyldan falli undir það
sem skilgreint er sem „gjaldsvæði 4“ þá kostar
klukkutíminn 80 krónur. Þetta gerir það að verk-
um að heill vinnudagur frá kl. 8.00-16.00 kost-
ar 640 krónur. Fimm daga vinnuvika mun því
kosta stúdent 3.200 krónur, sé miðað við fulla
nýtingu. Ef allt er talið með, þ.e. allar kennslu-
vikur auk tæplega þriggja vikna prófatarna mun
gjaldskyldan kosta 51.200 krónur á önn, sem
gera 102.400 krónur á ári! Þess ber þó að geta að
bílastæðasjóður býður upp á mánaðarkort, sem
kostar um 4.000 krónur samkvæmt www.rvk.
is. Fjárfesti stúdent í slíku korti alla níu skóla-
mánuði ársins gera það 36.000 kr. Það skal tekið
fram að innritunargjöldin við HÍ nema
um 45.000 þúsund krónum á ári svo
saman lagður kostnaður við bílastæði og
innritun í skólann væri 81.000 þúsund
krónur árlega. Nú þegar stúdentar til-
heyra í mörgum tilfellum tekjulægsta
hópi samfélagsins er alveg ljóst að gjöld
sem þessi eru þeim afar þungbær.
Nýlega kom í ljós að um 50% af ágóða
gjaldskyldunnar færu í vasa Háskólans
en hinn helmingurinn til Bílastæða-
sjóðs. Þessi ágóði mun þó ekki renna til
viðhalds á bílastæðum skólans. Það er því eðli-
legt að hinn almenni stúdent spyrji sig hvort
háskólaráð sé hér í raun að leggja dulbúin skóla-
gjöld á nemendur? Með gjaldskyldum bílastæð-
um hyggst Háskóli Íslands annars vegar auð-
velda aðgengi þeirra fjölmörgu gesta sem koma
á háskólasvæðið á degi hverjum en hins vegar
framfylgja umhverfisstefnu skólans. Þessi rök
vega ekki nægilega þungt til að réttlæta gjald-
tökuna þar sem gestir og viðskiptavinir Háskól-
ans ættu ekki að fá forgang í bílastæði á kostn-
að nemenda, enda er Háskóli Íslands fyrst og
fremst menntastofnun en ekki verslunarmiðstöð.
Því má bæta við að óeðlilegt er að umhverfis-
stefna Háskóla Íslands skuli bitna fjárhagslega á
nemendum skólans.
Þegar öllu er á botninn hvolft hefur Vaka, sem
stýrir nú starfi Stúdentaráðs, þá skýru afstöðu
að berjast gegn fyrirhuguðum gjaldskyldum
bílastæðum við HÍ. Það er ljóst að stúdentar
geta einfaldlega ekki staðið straum af þessum
kostnaði, sérstaklega í því árferði sem nú hrekur
landann. Meirihluti Stúdentaráðs Háskóla
Íslands skorar því hér með á háskólaráð að aftur-
kalla ákvörðun sína um gjaldskyld bílastæði við
Háskóla Íslands.
Höfundur situr í Stúdentaráði fyrir hönd Vöku.
Dulbúin skólagjöld?
AÐALBJÖRG ÓSK
GUNNARSDÓTTIR