Samvinnan - 01.01.1944, Page 33

1. HEFTI
SAMVINNAN
sveitalífinu og að vissu leyti líf-
taug þess í meira en þúsund ár.
Svo komu bílarnir. Vegakerfið
þandist yfir landið. Að lokum
komu orlofslögin, sem gerðu ráð
fyrir, að þúsundir manna úr þétt-
býlinu við sjóinn yrðu að ferðast
um landið á sumrin. Um sama leyti
stórfækkaði fólki á sveitaheimil-
um fyrir áhrif stéttaliðsmunar í
landinu. Þörfin fyrir gistingu í
sveitum var margfölduð. Aðstað-
an til að taka á móti gestum á
sveitaheimilum var orðin svo tak-
mörkuð, sem mest mátti verða. Fyrr
gátu sveitaheimili tekið á móti
gestum, sem komu fáir saman og
oft með löngu milibili. Þá var
gestamóttakan oft engu síður kær-
komin heimafólkinu en gestunum.
En hvernig eiga einyrkjaheimili
að taka á móti einni eða jafnvel
mörgum bifreiðum, fullum af
fólki?
Úr þessu verður ekki bætt nema
á einn veg. Heimili í sveitum og
bæjum hætta að vera gististaðir
ókunnugra manna. í stað þess
verða að koma almennir gististað-
ir og helzt með föstu skipulagi,
sem nær yfir landið allt.
* * *
Kaupfélag Eyfirðinga er nú að
ljúka við stækkun á gildaskála
sínum. Er þar bætt við mörgum
gestaherbergjum. Þetta er stórt
spor í rétta átt. Félagsmenn í
þessu stóra kaupfélagi eiga stöð-
ugt erindi til Akureyrar, einir eða
með sínu fólki. Kaupfélagið hefur
bætt við nýjum starfsgreinum með
ári hverju, ætíð með það fyrir aug-
um að bæta úr þörfum félags-
manna. Hér er bætt úr brýnni þörf
Eyfirðinga. En hér þarf meira með.
Akureyri er höfuðstaður Norður-
lands. Þangað koma margir lang-
ferðamenn. KEA er stærsta fjár-
málafyrirtæki í bænum. Með gisti-
húsbyggingu sinni leysir það í einu
á myndarlegan hátt úr vandamáli
félagsins og Akureyrarbæjar.
En það sem KEA gerir á Akur-
eyri, verða önnur kaupfélög að
gera víða annars staðar á landinu.
Það er að bæta úr gistihúsþörf
félagsmanna í verzlunarstöðunum.
Þetta geta félögin gert smátt og
smátt. Þau hafa leyst úr meiri
vanda. Félagsmenn þurfa að finna,
að þeir eiga ekki einungis sína
verzlun, heldur líka sitt sameigin-
lega heimili í kaupstaðnum. En
verkamannasambandið verður að
gæta þess, að það er ekki nóg að
samþykkja, að allir félagsmenn
þess séu skyldir til að ferðast. Þeir
verða að hjálpa til að skapa sér
og sínum viðunanlega gististaði,
hvarvetna um land, þar sem þess er
þörf.
En að lokum koma erlendir
ferðamenn eftir stríðið. Með bætt-
um samgöngum á sjó og í lofti
munu slíkar heimsóknir mjög fara
vaxandi. Það er ekki hægt að
mæta þeim heimsóknum með al-
gerðu hirðuleysi. Þar liggur sæmd
þjóðarinnar við.
Ég hefi orðið var við, að mnnn
í núverandi ríkisstjórn og sumir
af ráðunautum þeirra hafa látið
sér koma í hug, að efna til sjóð-
stofnunar í sambandi við hinar
miklu byggingarþarfir í sambandi
við gistihússkortinn. Hefir verið
talað um að afla þeim sjóði tekna
með föstum veitingaskatti og
ferðastofugjaldinu, en nota tekjur
sjóðsins síðan á ýmsan hátt til að
greiða fyrir skipulegu gistihúss-
haldi í landinu.
Á sumarþinginu 1913 var borið
fram frumvarp til laga um girðing-
ar. Komu fram margar breytinga-
tillögur og varð mikið þóf um af-
greiðslu málsins. Greinir þessi vísa
frá þeim vandkvæðum:
Fáum er nú gata greið
gerð í þingsölunum,
— þeim er orðin erfið leið
út úr girðingunum.
M etf é
Svo bar við á Finnsstöðum í
Ljósavatnshreppi, að tvævetur ær
eignaðist 4 lömb síðastliðið vor.
Burðinn bar að með nokkuð sér-
stökum hætti. Fyrst fæddust tveir
hrútar á eðlilegan hátt með eðli-
legu millibili. Lömbum þessum
heilsaðist vel fyrst, og komust þau
á spena, og datt engum í hug, að
ærin mundi eignast fleiri lömb,
enda þykir gott að fá tvö lömb
eftir tvævetlu. En fullum 36 stund-
um síðar fóru að sjást þess merki,
að ærin ætlaði ekki að láta við
svo búið standa, og bar hún þá
tveimur lömbum í viðbót, hrúti og
gimbur, einnig með eðlilegu milli-
bili, eins og um tvílembinga væri
að ræða. Síðasta lambið (hrútur),
var nokkru minna en hin, en þau
voru svipuð frekar smáum tví-
lembingum að stærð.
Eftir tvo daga dó þó einn hrút-
urinn, annar sá, sem fyrr fæddist.
en hin lömbin lifðu öll og gengu
undir ánni í sumar. Einu þeirra var
þó gefin mjólk úr pela fyrst fram-
an af, þangað til að það var far-
ið að geta kroppað.
Lömbunum var öllum fargað í
haust, og gerðu þau til samans 34
kg. kjöts. Eitt 12 y2 kg., annað 11
kg. og hið þriðja 10y2kg. Ærin sjálf
var mjög þokkaleg útlits.
29