Samvinnan - 01.09.1950, Qupperneq 17
kistur, sem minna á grafármenningu
hinna fornu Austurlandaþjóða, en
minningarspjöld og ættartölur má
finna á veggjunum í kring. Var talið
að í upphafi hafi nokkur hluti þessar-
ar miklu byggingar verið klaustur,
reist að nokkru leyti til minningar um
þá sem fórust í krossferðunum. í eig-
inlegum skilningi er Camposanto því
ekki venjulegur kirkjugarður, og eng-
inn Písabúi fær þar legstað nú á tím-
um.
Framlag Písameistaranna til
jegurðarinnar.
Fyrr á tímum voru þessar lielgu
byggingar lilaðnar stórbrotnum lista-
verkum písönsku meistaranna, sem
voru eins konar blysberar endurreisn-
arinnar, sem talið er að hafi hafizt frá
Flórenz nokkrum öldum síðar. Nicola
Písano og sonur hans Giovanni Písano
sköpuðu höggmyndastíl, sem ruddi
sér til rúms um alla Italíu á þrettándu
og fjórtándu öld. Prédinkunarstólar
þeirra úr höggnum marmara í dóm-
kirkjunni og hringkirkjunni eru ein-
stæð listaverk að fegurð og tign. Sumt
af liinum dýrmætu listaverkum er bú-
ið að fjarlægja úr kirkjunum, nokkur
þeirra eru geymd í borgarsafninu í
Písa. Þeim, sem frá upphafi hafa hugs-
að sér þau í marmaramusterunum,
finnst þau ekki eigi heima á safn-
inu, og víst er um það, að ekki miðað-
ist handbragð meistaranna við það. að
það sem kirkjunni var ætlað til skrauts
geymdist á öðrum stöðum.
Svipur hversdagsleikans á götunni.
En tímarnir breytast og mennirnir
með. Dveljir þú í Písaborg á laugar-
dagskvöldi og veljir þér afvikið horn
í litlum gagngstéttarveitingarstað,
þar sem óhreinn strákur um
fermingu, með svuntu niður á tær,
sem einhvern tíma hefur verið hvít,
ber þér súkkulaði, eða kaffikorg, þá er
fróðlegt að fylgjast með því sem fram
fer í þessari fornu borg frægðar og
menningar. Gatan lokast af kirkju-
blettinum og skakki turninn hallast
fram fyrir yzta húsið við götuna.
Gatan logar af ofsafengnum um-
ræðum og allir virðast vera að tala um
það sama. Norðurlandabúar myndu
halda að umræðuefnið væri stjórnmál.
Þeir, sem yndi hafa af sögu, gætu verið
svo fáfengilegir að halda að umræðu-
efnið væri liðnar styrjaldir og ósvífni
flórenzka sendiherrans í að halda því
fram að hans hundur væri betri en
hundur písanska sendiherrans. En
ekkert af þessu er umræðuefnið á
laugardagskvöldum í Písa á hinu
heilaga ári 1950. Það er knattspyrnan
sem tekur hug fjöldans. Veðmálin eru
í fullum gangi. Skyldi Torínó vinna
Mílanó, eða Písa Flórenz, og svo er
veðjað og rifist um líkurnar. Kapp-
leikirnir fara fram hvern sunnudag.
Þar sem arían er sungin til enda.
En þeir sem elska sönglistina, sem
hvergi er eins falleg og einlæg, og
livergi hljómar eins vel og í hinum
fögru byggðum hinnar glaðværu
ítölsku þjóðar, geta sér til mikillar
ánægju hlustað eftir því, að lagbrotið,
sem óhreini frammistöðupilturinn
raular fyrir rnunni sér, um leið og
hann þurrkar rykfallna undirskálina
upp við afgreiðsluborðið, er ekki eft-
iröpun frá hljóðum frumstæðra villi-
manna, heldur stúfur úr óperu eftir
Verdi. Og ef fámennt er á gangstétta-
stólunum hans geturðu fengið liann
til að grípa gítarinn sinn og setjast við
hliðina á þér og syngja aríuna til enda.
Eg efast ekki um að þið verðið vinir
og þú lítur inn til hans næst þegar þú
átt leið fram hjá, niður að marmara-
musterunum, þar sem Galilei er loks-
ins búinn að sigra. En í musteri guðs í
marmarakirkjunni miklu lýsir nú fag-
ur lampi, eins og eins konar yfirbót
fyrir ofsóknir kaþólska kirkjuvaldsins
gegn þessuni mikla og virðulega hugs-
uði miðaldanna, sem lét líf sitt, fyrir
að halda því fram, að jörðin snerist
um sjálfa sig. Þetta er ljós sannleikans,
sem lýsa á komandi kvnslóðum og
minna umheiminn á það, að Galileo
Galilei fæddist í Písa. Ef til vill hefur
hann líka gert sínar fyrstu stjörnuat-
huganir þar úr skakka marmaraturn-
inum á leirbökkunum við Arnó.
Séð yfir kirkjurnar úr skakka turninum. Musteri guðs á grasflötinni i Písa.
17