Samvinnan - 01.08.1960, Side 7

Skúli H. Norðdal:
PIER
LUIGI NERVI
Þættir um hús og húsbúnað leita
oft í þá áttina að fjalla eingöngu um
íbúðarhús og innri búnað þeirra. Við
skulum samt líta víðar og leiða hug-
ann að'öðru.
Hið alþjóðlega orð arkitektúr hefur
verið þýtt á íslenzku með orðunum
húsagerðarlist eða byggingarfist, sem
liefur víðari merkingu. Merkingamun-
ur þessara orða beindi huga mínum að
ítölskum verkfræðingi og bygginga-
meistara að nafni Pier Luigi Nervi.
Hann er í fremstu röð færustu starfs-
bræðra sinna í heiminum í dag og hef-
ur auk verkfræðistarfa og tilrauna
sinna skrifað bækur um viðhorf sín til
byggingarlistar, menntun þeirra er við
slíkt fást og um reynzlu sína og til-
raunir með það sem hann nefnir
Ferro-cemento.
Hann skrifaði 1945 bók, er heitir á
frummálinu Scienzt o arte del
costruire?, sem mér skilst að þýði á
íslenzku: Eru það vísindi eða list að
byggja? í bók þeirri skýrir hann það,
að með hugtakinu list á hann ekki að-
eins við hið fagurfræðilega mat á
mannvirkjum, heldur það, sem liggur
að baki og utan við hina ópersónu-
«►4
HiS 32 hæða háa hús Pirelli í Milano er borið
uppi af tveim súlnapörum, sem grennast eftir
því sem ofar dregur og þunginn minnkar. Má
sjá hvar súlur þessar eru eins og lóðrétt bönd
upp eftir húshliðinni. Jafnframt eru stefnfs-
laga stafnar hússins notaðir til að gera húsið
stöðugt. Á húsi þessu er um 2—300 ferm. gólf-
flötur án nokkurrar súlu, svo að mjög auðvelt
er að skipta húsnæðinu í smærri skrifstofur eða
stóra súlulausa sali. Arkitekt: G. Ponti. Verk-
fræðingur: P. L. Nervi.
legu stærðfræðilegu lausn, sem fæst
við nákvæma hagnýtingu burðarþols-
fræðinnar. Að óathuguðu máli virðist
það þó vera nóg til að leysa rétt úr
byggingartæknilegum vandamálum.
Burðarþolsfræðin er ekki alfull-
komnuð vísindi og margar kenningar
hennar og reglur eru ennþá mjög var-
færnislega aðhæfðar hinum raunveru-
legu eðliseiginleikum efnanna, sem við
byggjum úr. Af þeim sökum verður
að fullkomna hinar stærðfræðilegu að-
ferðir til að ákvarða burðarþol og
aðra eiginleika byggingarhlutanna.
Með tilraunum og athugunum á
eiginleikum (breytingum) hinna ýmsu
hluta bygginganna verður að ávinna
sér skilning á fyrirbærunum til að geta
í hugarsýn gert sér grein fyrir burðar-
þolsfræðilegum eiginleikum viðfangs-
efnisins. Þetta verður þó ekki gert
nema með mjög staðgóðri þekkingu í
stærðfræði, burðarþolsfræði, eðlis- og
efnafræði og jafnvel fleiri greinum
náttúruvísinda. Til þess að ná reglu-
lega góðum árangri þarf að auki þá
reynzlu senr leysir verkfræðinginn
undan oki stærðfræðireglanna.
í bók, er liann skrifaði 1955 og
heitir Costruire Correttamente (Að
byggja rétt), í enskri þýðingu Structur-
es, segir hann um þessa hluti:
Teikning þessi sýnir samkeppnisuppdrátt eftir Nervi í samkeppninni um „Wiener Stadthalle", sem var þó ekki byggð eftir uppdrætti Nervis. Teikn-
ingin varð þó undanfari þess að Vitelozzi og Nervi' teiknuðu saman og Nervi byggði íþróttahöll fyrir olympfuleikana í Róm.
SAMVINNAN 7