Samvinnan - 01.08.1960, Side 29

Ólína hafði næstum misst hana á
gólfið, en tókst á síðustu stundu að
halda jafnvæginu og bar hana að rúm-
inu.
— Guð minn almáttugur, hún hef-
ur fengið slag!
Á næstu mínútum varð húsið allt
í uppnámi. Það var hringt til læknis,
síðan til bræðranna, sem voru önn-
um kafnir, hvor á sinni kosningar-
skrifstofu. Læknirinn gaf úrskurð sinn
eftir stutta stund. Gamla konan hafði
fengið slag og var dáin.
Á kosningaskrifstofu flokkanna varð
því meira um að vera sem lengra leið
á daginn.
— Halló! svaraði liðsmaður á skrif-
stofu Innangarðsmanna. — Hvað seg-
irðu? Er hún dáin?------Nú ég man
ekki betur en Ari segði, að hún hefði
verið sprellfrísk í morgun.---Mikils
fjárans vandræði, að hún skyldi ekki
vera búin að kjósa. Ég skil ekkert í
honum Ara að láta hana ekki kjósa
strax í morgun. Og svo kemur hann
kannske ekki meir að kosningunum í
dag--------
Á kosningaskrifstofu Utangarðs-
manna sögðu þeir, þegar fregnin barst
um lát hinnar öldruðu konu:
— Aha, þar misstu þeir eitt atkvæði,
því að hún var ekki búin að kjósa.
Já, það hefði vafalaust orðið þeirra
atkvæði. Verst ef við höfum ekkert
meira gagn af honum Bjarna í dag.----
Og símarnir gullu án afláts á skrif-
stofum beggja flokkanna, enda sögðu
jafnt frambjóðendur sem kosninga-
smalar, að sjaldan eða aldrei hefðu
farið fram jafn mikilvægar kosningar.
Bræðurnir, Ari og Bjarni, stóðu and-
spænis hvor öðrum yfir líki móður
sinnar, tveir fullorðnir menn, og tók-
ust í hendur. Á þessu andartaki höfðu
þeir gleymt fyrri væringum, pólitísk-
um þrætum og illdeilum ög það mis-
jafna, sem þeir höfðu smátt og smátt
á mörgum árum verið að telja sér
trú um, að byggi með hinum, var
liorfið úr vitund þeirra um stund. Þeir
voru aðeins bræður, synir hinnar dánu
konu.. Trúlega yrðu þeir aldrei að
fullu sáttir, en þeir höfðu aldrei verið
nær því en nú, því að þannig er dauð-
inn, jafnvel dauði níræðs gamalmenn-
is er þess umkominn að flytja frið og
sættir milli þeirra, sem lifa. Og hljóð-
látur friður hvíldi yfir húsinu, þar
sem hin gamla kona hafði endað ævi
sína.
Kína
Frh. af bls. 17.
Óáreittir fengu Kínverjar þó ekki
ætíð að stunda þessa útbreiðslustarf-
semi sína. Norðan við landamæri
þeirra, í Mansjúríu, Mongólíu og
Sinkiang, bjuggu norður-morigólskar
og tyrkneskar þjóðir, sem í her-
mennsku báru eins mikið af Kínverj-
um og þeir sjálfir af frændum sínum
í Suður-Kína. Oft tókst tiltölulega fá-
mennum hirðingjaþjóðflokkum að
undiroka stærri eða smærri hluta hins
mikla milljónaveldis um lengri eða
skemmri tíma. Hina síðustu og fræg-
ustu þessara innrása að norðan gerðu
Mansjúar á miðri 17. öld, og sat keis-
araætt þeirra að völdum í Kína allt
fram til 1912. Þá 'tóku og evrópsku
stórevldin, ásamt Bandaríkjamönnum
og Japönum, að leita á Kína, og höfðu
þar í flestu tögl og hagldir á síðari hluta
nítjándu aldar og framan af þeirri
tuttugustu.
Meðan Kínverjar voru þannig fóta-
þurrkur erlendra „djöfla", gafst þeim
eðlilega lítið tóm til áleitni við ná-
búa sína. Mátti segja að það ástand
héldist, unz hersveitir Maós flæmdu
rytjurnar af liði Sjangs út á Formósu.
Því verður ekki neitað, að síðan
hefur Kínaveldi sótt fram á við með
risaskrefum. Stórfelldum' framkvæmd-
um hefur verið hleypt af stað til efling-
ar landbúnaðinum, og enn stórfelldari
aðgerðir eru um hönd hafðar til að
koma fótum undir stóriðnað í land
inu. Herinn hefur verið efldur og lát-
inn fylgjast vel með tízkunni í vopna-
búnaði. Og — síðast en ekki síst —
hin mörgþúsundáragamla útþenslu-
stefna hefur verið endurvakin á nýj-
an leik, með lítt breyttum aðferðum,
nema hvað nú eru vélbyssur og
sprengjur notaðar í stað spjóts og
boga. Sem dæmi frá síðustu árum má
nefna örlög Kasakka og Tíbetbúa.
Kasakkar eru tyrkneskur þjóðflokk-
ur, er einkum býr á gresjunum í suð-
urhluta Rússaveldis, þar sem sovétlýð-
veldið Kasakstan ber nafn þeirra, en
einnig hafa þeir frá fornu fari búið
í Sinkiang. Þeir eru hirðingjar, hraust-
ir menn og frjálshuga, og líkjast íbú-
um Evrópu og Vestur-Asíu í flestu
meir en Kínverjum. Eftir að kommún-
istar náðu völdum í Kína, lentu þeir
fljótlega í deilum við Kasakka, er lauk
með því, að hinir síðarnefndu voru
þúsundum saman brytjaðir niður með
skriðdrekum og stórskotaliði eða
flæmdir upp á tíbetsku hásléttuna, þar
sem þeir fórust hrönnum saman úr
hungri og kulda. í stað þeirra flytjast
svo inn kínverskir bændur.
Þá er nú kunnugt orðið af frásögn-
um flóttamanna og skýrslum alþjóð-
legra rannsóknarnefnda, að markvisst
er unnið að útrýmingu Tíbetbúa. Er
vart ástæða til að ætla annað en þessi
merka og sérstæða menningarþjóð
verði horfin af yfirborði jarðar eftir
tiltölulega fá ár. í sambandi við þessar
aðgerðir hafa svo Kínverjar tekið að
færa sig upp á skaftið gagnvart ná-
grönnum sínum sunnan Himalaja.
Ef litið er til framtíðarinnar, verð-
ur ekki sagt, að hún gefi glæstar von-
ir í þessu efni. Kínverska þjóðin telur
nú um 650 milljónir, og fólksfjölgun-
in er gífurleg, sennilega allt að 12—15
milljónum á ári. Á aðeins þremur
árum bætir Kína þannig við sig jafn-
mörgu fólki og öllum íbúum Frakk-
lands. Beztu hlutar landsins eru þegar
of þéttbýlir, og því nær óhugsandi er,

| ^ Ferpson léttir bústörfin allt árið i
i i
i 1
Is-5£E---555-------------------—---------------
SAMVINNAN 29