Samvinnan - 01.12.1965, Side 15
með allsherjar sameiningu
félaganna, megi að talsverðu
leyti ná hér með aukinni og
náinni samvinnu milli félag-
anna, þannig að þau geti tek-
ið upp sameiginlegan rekstur
á vissum sviðum eftir því sem
henta kann á hverjum stað
og hverjum tíma.
Nefndin heldur áfram störf-
um sínum, en í samræmi við
þá skoðun, sem hér var lýst,
lagði hún fram tillögu á síð-
asta aðalfundi Saimbandsins
um það, að efnt skyldi til víð-
tæks samstarfs úti í héruðun-
um um málefni samvinnu-
hreyfingarinnar.
Var tillagan samþykkt og
svohljóðandi ályktun gerð:
„Með tilliti til sívaxandi
þarfar fyrir margvíslega þjón-
ustu við félagsmenn kaupfé-
laganna, sem hagkvæmt myndi
vera fyrir kaupfélögin að
vinna að fleiri en eitt í sam-
einingu, svo og til að auka
samstöðu félaganna um sam-
eiginleg aðkallandi verkefni,
ályktar aðalfundur Sambands
ísl. samvinnufélaga 1965 að
skora á sambandsfélögin að
mynda samstarfsnefndir í
landshlutunum, sem hefðu það
hlutverk að kanna öll starfs-
svið, sem félögin gætu unnið
sameiginlega að.
Meðal verkefna þessara má
nefna:
a) að kanna á hvaða sviðum
verzlunar félögin gætu haft
hag af náinni samvinnu eða
jafnvel sameiginlegum átök-
um og gera tillögur um það til
félaga sinna-
b) að athuga grundvöll fyrir
verkaskiptingu milli kaupfé-
laganna um ýmiskonar þjón-
ustuiðnað í byggðarlögunum
(verkstæðisþjónustu, bygginga-
þjónustu etc.) eða sameigin-
legum rekstri slíks iðnaðar og
gera tillögur um það til fé-
laganna.
c) að rannsaka flutninga-
vandamál héraðanna og hvort
ekki mætti koma þeim í betra
horf með samstarfi milli fé-
laganna á svæðinu og gera um
það tillögur til félaganna.
d) að vinna í samráði við
kaupfélagsstjórana og félags-
málafulltrúa að eflingu félags-
legs áhuga í samvinnuhreyf-
ingunni og gera tillögur um á
hvern hátt mætti auka hverja
þá starfssemi sem líkleg er til
að skapa þörf og eðlileg við-
fangsefni fyrir félagslega
starfslöngun unga fólksins.
Aðalfundurinn mælir með
því að í nefndunum sitji kaup-
félagsstjóri og tveir fulltrúar
aðrir frá hverju kaupfélagi á
svæðinu. Rétt þykir að stjórn-
ir félaganna tilnefni í nefnd-
irnar fyrir lok júlímánaðar n.
k., en síðan verði þær kosnar
árlega á aðalfundum félag-
anna.
Svæðaskiptingin skal ákveð-
in af Sambandsstjórn í sam-
ráði við félögin."
f samræmi við þessa álykt-
un hafa svo kaupfélögin nú í
sumar komið þessum nefnd-
um á laggirnar og fundir hafa
verið haldnir víða um land,
þar sem sameiginleg áhugamál
og viðfangsefni kaupfélaganna
hafa verið tekin til umræðu og
kannað á hvaða sviðum þau
gætu náð auknum árangri með
nánara samstarfi sín í milli.
Á þessum fundum hefur
komið berlega í ljós, að það er
mjög almennur skilningur á
því að samvinnuhreyfingin
verði einnig hér á landi að laga
sig að breyttum aðstæðum. Það
hefur komið ljóslega fram að
því fer fjarri, að íslenzkir
samvinnumenn séu staðnaðir
í gömlum formum.
Sumsstaðar á landinu eru
kaupfélögin of klofin og sýni-
legt að sameining þeirra á
rétt á sér. Merkilegt skref á
þessari braut var stigið um
s.l. áramót með sameiningu
Kaupfélags Hellissands og
Kaupfélags Ólafsvíkur. Veg-
urinn fyrir Ólafsvíkurenni hef-
ur breytt svo samgönguháttum
á þessu svæði að ástæðulaust
er með öllu að dreifa þar kröft-
unum með því að reka þar tvö
kaupfélög.
En það er miklu víðar sem
aðstæður hafa breytzt þannig,
að sameining er eðlileg og
verður nú víða vart skilnings
og áhuga á því, að slíkum
sameiningum muni fylgja
lækkaður reksturskostnaður
vegna ódýrari yfirsjónar,
minnkaðra vörubirgða og hag-
kvæmari vinnubragða á ýms-
an hátt. Á þessu kom fram
ríkur skilningur á fundunum
en jafnframt gerðu menn sér
ljóst, að æskilegt er, að frum-
kvæði í þessu efni komi frá
þeim sjálfum sem hlut eiga
að máli.
Umræður hafa þó meira
snúist um það, hvernig auka
mætti samstarf og verkaskipt-
ingu félaganna í land&hlutun-
um og raunar einnig á vett-
vangi heildarsamtakanna.
Enginn vafi er á því, að far-
ið var inn á rétta braut með
stofnun birgðastöðvarinnar í
fyrravetur. í henni er ákveð-
ið úrval matvara og annarra
neyzluvara alltaf til. Kaup-
félögin geta gengið að því vísu
og þurfa því ekki að birgja
sig upp, kaupa minna magn í
einu. Af þessu leiðir aukinn
veltuhraða birgðanna bæði í
heildsölunni og smásölunni og
þar með minni fjárbindingu,
meiri verzlun með sama veltu-
fé. Sú stöðlun birgðanna, sem
með þessum hætti á sér stað
við ákveðin vörumerki, hnígur
einnig í sömu átt, en slík stöðl-
un er enda hin mesta nauðsyn
nú á tímum, þegar þeim
vörumerkjum sem daglegar
nauðsynjar eru seldar undir,
pakkaðar í neytendaumbúðir,
fjölgar dag frá degi.
Sú skoðun ryður sér til rúms
að miklum árangri megi ná
með því að koma einnig dreif-
ingu vefnaðarvara og búsá-
halda undir þetta kerfi. f þess-
um vöruflokkum, sérstaklega
þeim fyrrnefnda, er mikið um
tízkuvörur, sem umsetja verð-
ur fljótt, ef vel á að vera.
Þess vegna er í þessum vöru-
flokkum sérstök nauðsyn á
hröðum og fljótvirkum dreif-
ingaraðferðum. Að vísu er
talsvert erfiðara að staðla
vörubirgðirnar í þessum vör-
um og vörubirgðalistarnir
hljóta að breytast ört með
breyttri tízku og smekk, en
þó engan veginn svo ört að
Framh. á bls. 30.
Stofnun Birgðastöffvar SÍS í fyrravetur var mikilvægt spor í rétta átt.
SAMVINNAN 15