Spegillinn - 01.01.1954, Side 20
14
SPEGILLINN
Bréf frá Ameríku II
Mín kæra Miss Jökuls, —
Ég exkjúsa mig ekki att ol fyrir að addressa þig só.
Eg hef fundið út, að þú kant erisku og þá ert þu Miss til
mín, og ég þekki þig olredí í gegnum mína ömmu, og fíla
það nöff ríson fyrir þetta bréf. Júsí, ég hef bræt ædíu
í hausnum, sem er nýtt mál, bött hef ekki dísædað nafn
á það. — meibí það skal heita vesturheimska, meibí kan-
verska; og mig vantar að spreda það út — hér og á ykkar
landi. Yið tölum það hér olletæm, og allir emigrantar starta
strax á að mixa málið, só, ríl íslenzka er ekki heyrð hjá
kommon pípul í Ameriku, bött það hefur aldrei verið
sett á pappírinn, og mig vantar það krystalæsað á prenti,
eins og kanar hafa trítað sínu máli. Henry Mencken er
fjarski feimus litterarí Kani og skrifaði páerfúla bók,
sem heitir The American Language. Henry meinteinar í bók-
inni að Kana-enska er ekki ríl enska, bött alveg spesíal
mál lillebitt læk inglis og spellað eins. Ná, mig vantar so-
leiðis mál fyrir okkur með okkar spellingu líkatú. Mín
amma segir, að það sé olkænds af spelling á íslenzku
eins og mann plísar, en olveis bæ fonisk nema í Heims-
kringlu, bött bleimar það á prentara og editorinn og meikar
bara fönn að því everí tæm.
Yæ sjúr! Það verður voða mixupp á startinu. Bött mín
amma segir, að það er voða mixöpp í allri íslenzkri
spellingu, enivei, og mín ædía verí handí fyrir okkar
Winnipeg-blöð, bíkos nóbodí rekkognæsaði prentvill-urn-
ar. Túbad að govermentið ykkar dekkoreitaði ritstjórana
að plokka hann um framlag í einhverja koparstyttu eða
beinakellingu. — Nei, sagði hann stuttlega.
— Gúðtemplarareglan, sagði Hallbjörg og brosti.
Hálfdáni létti. — Hún segir þá væntanlega af sér og
ekki skal ég telja eftirlaunin eftir, énda gefur dansinn
ekki mikið í aðra-hönd, þegar búið er að borga músikina
og halda húsunum í brúklegu standi.
En þetta var bara forspjall hjá Hallbjörgu, því nú bar
hún fram næstu fyrirspurn, sem henni þótti meira um
vert. — Veiztu hver á tuttugu og fimm ára afmæli í kvöld?
Hálfdán hristi höfuðið og tók til við bjórinn. Hann ætlaði
ekki að láta narra sig út í neinn Hverveitleik.
— Listamannabandalagið, sagði frúin með áherzlu. —-
Og innan stundar hefst í útvarpinu kvöldvaka þess, með
því, að þeir Dr. Páll og Jón Leifs ávarpa þjóðina, þó ekki
sameiginlega, hinn síðar nefndi eftir 15 ára þögn í ljósvak-
anura, en hinn eftir skemmri tíma. Og svo verða kaflar
úr kantötu, ágætu tónverki, sem verkar styrkjandi á skap-
festuna.
hér fyrir þjóðrækni í ykkar máli; só, meibí þeir eru skerd,
að gefa það upp, nema expekta liærri orðu. Bött er ekki
lotsanlots af stórum krossum í söpplæ á alþinginu! Okkar
editorar sjúddbí happí, að ridda blöðin af gamla málinu
venn þessir óldtæmers eru gonners, enivei og unga
fólkið gefur ekki dem fyrir það, og lots af ensku í þeim.
Spíkarar hafa langar ræður á kanamáli íven yfir monú-
mentum pæoníranna. Nó sör! Prittí súr er ríl íslenzka
hér olgonntúliell er allir júsa pjúr Kanamál ef mín ædía
er ekki axeftuð, og okkar þjóðerni nójús fyrir okkur öll.
Eg vil ekki tæra þig út, við langt bréf djöstná, vantaði
bara að hinta að ædíunni, bött er interestaður til að vita
þína ópinjon, og ef þið í gamla landinu viljið djoina okkur
í einu kompaníi, að konströkta úr vesturheimsku (eða
kanversku) þessa brú, sem mín amma mensjónaði til þín,
Hún sendir þér hennar lovv, og ég segi
Gúddbæ forná,
Billi.
P.S.
Á dauða mínum átti ég von, en ekki hinu, að ég gæti
ekið honum Billa mínum til að skrifa þér — ekki líflegar
en hann tók undir það fyrst. En hann leynir á sér drengur-
inn. Ég vona nú bara, að þér takist að halda honum við
efnið. Það er hér ein pólsk í nágrenninu, sem ég er ekkert
áfram um að fá inn í fjölskylduna.
Þín Sally gamla.
Nú krossbrá Hálfdáni. Þetta átti sú gamla þá eftir í
pokahorninu. Það var eins og þessi menningarmál væru
óþrjótandi. Nei, út vil ek, hugsaði hann með sjálfum sér,
en svo fóru leikar, að hann varð að sitja kyrr undir ávörp-
unum og öllu hinu.
— Þarna geturðu fengið tækifæri til að slá nafni þínu
varanlega föstu í menningarsögu þjóðarinnar, sagði Hall-
björg. — Nú ættir þú að leggja fram ríflega fúlgu til upp-
fyllingar á afmælisóskinni hans Jóns míns. Hvað ætli þig
muni um að koma upp einu listamannahæli, þar sem þeir
beztu geta dvalið í ró og næði við að skapa andleg verð-
mæti fyrir þjóðiria og jafnvel hagnýta valútu fyrir flutning
á erlendum vettvangi, sem systurstefin innlieimta fyrir okk-
ur, ef þú skilur þá hliðina betur en hina.
Hálfdán var orðinn daufur í dálkinn. Eg hafði hugsað
mér dálítið framlag til fyrirhugaðs hælis fyrir vanheila
heildsala, sagði hann og andvarpaði.
— Þeir geta farið á Klepp, því þar verða þeir ekki fyrir
rafmagnstruflunum, sagði Hallbjörg einbeitt. — Þessi hæli