Fréttablaðið - 03.10.2009, Page 73

fjölskyldan 7
heilsa
góð er gulli betri...
Sé fólk spurt hvað það telji mikilvægast í lífinu svar-ar það venjulega; heilsan og fjölskyldan. Yrði foreldri
spurt hvort það væri tilbúið að
leggja á sig erfiði svo koma mætti
í veg fyrir þjáningar barns síns er
nær öruggt að því yrði svarað ját-
andi. Með þetta í huga er furðulegt
hve margir eru tregir til að takast
á við og koma í veg fyrir að barn
þess verði of þungt, en með því
mætti koma í veg fyrir ómældan
sársauka og vandamál.
Sólfríður Guðmundsdóttir,
hjúkrunarfræðingur og doktor í
lýðheilsufræðum, segir nær alla
foreldra vilja hjálpa börnum sínum
en margir viti ekki hvernig eigi
að takast á við vandamálið eða líti
framhjá hættumerkjunum. Hún
hefur sett saman námskeið sem
styður fólk í átt að heilbrigðari
lifnaðarháttum og er það byggt
á aðferðum sem þykja hafa gefið
góða raun í Bandaríkjunum.
Námskeiðið er ætlað fjölskyldum
sem vilja læra saman heilbrigða
lifnaðarhætti og þeim sem vilja
grípa í taumana áður en í óefni er
komið og komast út úr vítahring.
Mikilvægt er að koma of þung-
um börnum til aðstoðar áður en
þau komast á kynþroskaaldurinn
og nýta svokallaðar vaxtarskorp-
ur til að hjálpa þeim. Rannsókn-
ir sem hægt er að fræðast um
hjá Landlæknisembættinu sýna
að offita á unglingsárum leiðir
oftast til offitu á fullorðinsaldri.
Offitan leiðir svo oft til alvarlegra
vandamála og sjúkdóma, svo sem
háþrýstings, sykursýki, álags á
bein og liðamót, þunglyndis, ein-
eltis, hjartasjúkdóma og félags-
legra vandamála.
„Oft þarf ekki að breyta miklu
til að mikill og góður árangur
náist, stundum þarf fólk jafnvel
bara að hætta að kaupa gos, en það
þarf að rífa sig upp úr vananum,“
segir hún. Slæmar lífsvenjur séu
oft orðnar eins konar fjölskyldu-
sjúkdómur og eigi að aðstoða einn
fjölskyldumeðlim verði allir að
taka sig saman.
Sólfríður hefur útbúið tvískipt
námskeið; annað er ætlað einstakl-
ingum sem vilja bæta líðan sína
en hitt er ætlað fjölskyldum. Ætl-
unin er að foreldrar sitji bóklega
tíma en börnum sé kennt á meðan
í gegnum leik og hreyfingu. Aðrar
stundir vinni fjölskyldan saman í
tímum. Reynt er að sjá til þess að
allir í fjölskyldunni hafi gaman
að því, enda til mikils að vinna
svo ekki sé meira sagt. Nánar má
fræðast um námskeiðin á síðunni
hem.is. - kdk
Heilbrigði og hamingja
Koma má í veg fyrir miklar þjáningar barna með því að sjá til þess að þau tileinki sér heilbrigðar lífsvenjur. Þetta segir
Sólfríður Guðmundsdóttir, hjúkrunarfræðingur og doktor í lýðheilsufræðum, sem gefur lesendum góð ráð.
1. Þróun heilbrigðs fjölskyldu-
lífsstíls
• Mikilvægi foreldra sem
fyrirmynda og heilsueflingu
fyrir lífstíð
2. Aðferðir til að auka hreyf-
ingu fjölskyldunnar
• Nýjar leiðbeiningar til að
draga úr sjúkdómaáhættu
3. Hollt fæðuval, fjölskylduna
við matarborðið
• Hugsa um innkaup, hráefni,
matargerð og matarvenjur
• Auka neyslu grófmetis,
ávaxta og grænmetis
4. Aðferðir til að ná/halda
kjörþyngd
• Ákvörðun heilsusamlegs
þyngdarstuðuls
• Leiðir til að léttast saman
5. Tengingu huga og líkama
• Þróa stuðningskerfi allra
fjölskyldumeðlima
6. Streitu og forvarnir
• Aðferðir til að vinna með
streitu
7. Foreldrahlutverkið og ábyrgð
• Foreldrar og forvarnir
• Samfélagsáhrif á heilsuupp-
eldi
8. Umhverfi og fjölskylduheilsu
Sólfríður leggur
áherslu á
ÁVEXTIR Gott er að eiga alltaf ávexti
í ísskápnum því ef hungrið sverfur að
eru þeir hollur biti. Einnig eru þeir
tilvalinn eftirréttur bæði hversdags og spari.
Sólfríður Guðmundsdóttir leiðbeinir fjölskyldum í átt að heilbrigði
Óheilbrigðar lífsvenjur geta ekki aðeins skaðað þann sem temur sér slíka
lifnaðarhætti heldur líka börn viðkomandi. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
POPP Kósíkvöld á föstudögum eru fastur liður
hjá mörgum. Popp er tilvalið með læti með
eftirlætismyndunum. Galdurinn er að nota olíu og
salt í hófi og þá er ekki um óhollt snakk að ræða.