Tímarit iðnaðarmanna - 01.12.1967, Page 32

leysistímabil og verkefnaskortur hjá
þessum stöðvum getur valdið at-
vinnuleysi mikils fjölda járniðnaðar-
manna. Nauðsynlegt er því að gera
ráðstafanir til þess að samfelld og
áframhaldandi skipasmíði geti farið
fram hjá þessum stöðvum. Hinn
minnkandi afli á undanförnum ver-
tíðum hefur dregið verulega úr á-
huga útgerðarmanna á kaupum
nýrra fiskiskipa, og hafa margir
þeirra kippt að sér hendinni og sleg-
ið á frest fyrirætlunum um skipa-
kaup. Á hinn bóginn er ljóst af
reynslu síðustu ára, að þörf er fyrir
stór fiskiskip til síldveiða á fjarlæg-
um miðum. Endurnýjun hinna minni
stærðarflokka fiskiskipa hefur um
langt skeið legið niðri enda þótt
stór skörð hafa verið höggvin í þann
flota á undanförnum árum, m. a. af
völdum bráðafúa.
Á s.l. vori fór Félag íslenzkra
dráttarbrautareigenda þess á leit við
sjávarútvegsmálaráðherra og iðnað-
armálaráðherra að kannað yrði
hvaða stærð fiskiskipa mundi henta
við öflun hráefnis fyrir fiskiðnað-
inn í framtíðinni og hvernig tækni-
búnaði þeirra þyrfti að vera hagað.
Síðan yrði gerð áætlun um smíði
slíkra skipa í íslenzkum skipasmíða-
stöðvum og fjármagn tryggt til smíð-
anna. Ríkisstjórnin skipaði sérstaka
nefnd til þess að kanna þetta mál og
eru í henni fulltrúar frá Fiskveiða-
sjóði, Fiskifélagi Islands, Landssam-
bandi skipasmíðastöðva, Landssam-
bandi íslenzkra útvegsmanna og
ráðuneytunum. Nefndin hefur hald-
ið allmarga fundi og er þess að
vænta ,að einhverjar niðurstöður
liggi fyrir frá nefndinni á þessu
hausti. Þess má geta að nefndin vinn-
ur að athugun á því meðal útgerð-
armanna hvaða fyrirætlanir þeir
hafa um kaup fiskiskipa í náinni
framtíð og hvernig stærð og tækni-
búnaði þessara skipa á að vera hátt-
að.
Við útboð meðal íslenzkra og er-
lendra skipasmíðastöðva á s.l. vori,
um smíði á ca. 30 tn. trébát, kom í
ljós, að verðtilboð íslenzku stöðv-
anna voru töluvert hærri en ýmis er-
lend tilboð, t. d. frá norskum stöðv-
um. Til þessa mismunar liggja ýmsar
orsakir, en meginástæðan er sú, að
verðlag hér á landi er hærra en í
Noregi. Finna verður leiðir til þess
að brúa þetta bil og gera þarf inn-
lendum skipasmíðastöðvum kleyft
að smíða fiskiskip á samkeppnis-
færu verði. Það ástand má ekki
skapast í landinu, að fiskiskip fyrir
íslenzka útgeðarmenn séu byggð er-
lendis á sama tíma og verkefna-
skortur og atvinnuleysi hrjá ís-
lenzka skipasmiði og járniðnaðar-
menn. Nauðsynlegt er, að ríkisvald-
ið geri ráðstafanir til þess að að-
stoða skipasmíðastöðvarnar við rað-
framleiðslu á fiskiskipum, en með
því móti mætti ná nokkurri lækkun
framleiðslukostnaðar. Á meðan á-
hugi útgerðarmanna á fiskiskipa-
kaupum er í lágmarki þarf að gera
ráðstafanir til þess að stuðla að
auknum kaupum af þeirra hálfu og
kemur þá m. a. til greina aukin og
betri lánafyrirgreiðsla, t. d. með
hærra lánahlutfalli, lægri vöxtum og
lengri lánstíma, ef skipin eru smíðuð
hér á landi.
EINSTAKIR MALAFLOKKAR
Iðniræðslumál.
Frá því að hin nýja iðnfræðslu-
löggjöf tók gildi á s.l. ári hefur iðn-
fræðsluráð unnið að samningu regiu-
gerðar um iðnfræðslu og er því
verki nú lokið þótt hún hafi enn
ekki verið gefin út og birt opinber-
lega. Er þess þó að vænta, að það
gerist mjög bráðlega.
Iðnfræðsluráð hefur skipað
fræðslunefndir fyrir allflestar iðn-
greinar og er hlutverk þeirra að vera
stjórnvöldum og öðrum til ráðuneyt-
is og gera tillögur um nám og
kennsluháttu í iðngreinunum.
I sérhverri þessara nefnda eiga 3
fulltrúar sæti, einn tilnefndur af
sveinum, annar af meisturum og
hinn þriðji af Sambandi iðnskóla á
íslandi og skal hann vera iðnskóla-
kennari í viðeigandi iðngrein. Sumar
þessara nefnda hafa þegar hafið
störf og jafnvel skilað einhverjum
tillögum um kennsluhætti og náms-
efni í iðngreininni í framtíð-
inni.
Fjárveitingar til nýbygginga iðn-
skóla námu samtals 5,2 millj. kr.
á fjárlögum yfirstandandi árs og til
reksturs iðnskólanna eru veittar 11,9
millj. kr.
ISnlánasjóður.
Á árinu 1966 veitti Iðnlánasjóður
vélalán að uphæð kr. 29,9 millj. og
byggingalán að upphæð kr. 36 millj.
Ennfremur veitti sjóðurinn hagræð-
ingarlán að upphæð kr. 4 millj. og
yfirtók lausaskuldir iðnfyrirtækja
skv. sérstökum lögum að uphæð um
kr. 6,7 millj.
Að frátöldum lánum vegna breyt-
inga á lausaskuldum námu heildar-
lánveitingar sjóðsins á síðasta ári
um kr. 70 millj. og höfðu aukizt um
kr. 11,5 millj. frá árinu áður. Heildar-
útlán Iðnlánasjóðs í árslok 1966
námu alls kr. 195 millj.
Helztu tekjur Iðnlánasjóðs á ár-
inu voru af iðnlánasjóðsgjaldinu,
kr. 21 millj., vextir um kr. 8,5 millj.
og framlag úr ríkissjóði kr. 2 millj.
Ennfremur fékk sjóðurinn til ráð-
stöfunar lánsfé til endurlána, er nam
kr. 27 millj.
Höfuðstóll sjóðsins í árslok nam
kr. 102.671.480,79.
Reglugerð um hagræðingarlán
Iðnlánasjóðs var gefin út í júlí-mán-
uði 1966 en með lögum, sem áður
höfðu verið samþykkt á Alþingi,
hafði sjóðnum verið veitt heimild til
þess að taka allt að 100 millj. króna
lán til þess að mynda nýjan lána-
flokk fyrir hagræðingarlán.
Hagræðingarlán skulu veitt í þeim
tilgangi að auka framleiðni og bæta
aðstöðu iðnfyrirtækja til þess að að-
laga sig nýjum viðhorfum vegna
136
TlMARIT IÐNAÐARMANNA