Vikan - 24.09.1959, Blaðsíða 11

!
I
— Málið hefst ekki hérna i réttinum,
segir gjaldkerinn, sem stendur í vitna-
stúkunni, snyrtilega klæddur, í grá-
um, silfurfléttum fötum. Hann er tal-
inn eiga sök á 100.000 króna halla.
— Þetta helst í ágætu sumargisti-
húsi fyrir hálfum mánuði, en Þá kom
ung stúlka með koparrautt hár í
smaragðsgrænum kjól út úr áætlun-
arvagninum og gekk upp að gistihús-
inu og skaut okkur hvað eftir annað
skelk í bringu. Þegar sömu nótt hófst
hún handa. Við vöknuðum við brak
og bresti í stiganum, og ég heyrði ein-
lega þegar gestirnir meta svefnfriðinn
svona mikils.
Næsta áfall kom, meðan við sátum
i garðstólunum og hlustuðum á sunnu-
dagsguðsþjónustu i útvarpinu svo sem
tveimur klukkustundum síðar.
— Halló! sagði hún, þegar hún kom
niður í garðinn, og allir sneru sér við
og sáu, að hún var í svo flegnum sum-
arkjól, að Andersson-systurnar tóku
þegar að hneykslast á framkomu
stúlkunnar. Hún fór beint að útvarp-
inu og stillti það á stuttbylgjur, þar
sem hún fann létta tónlist frá Luxem-
hún vaggaði niður að ströndinni, og
níu heilar kváðu upp sama úrskurð:
Hún hefur engin sundföt. Hún hvarf
oak við klett, og andartaki síðar
neyrðum við hana busla í sjónum.
— Ég hef aldrei vitað annað eins,
sögðu Andersson-systurnar einum
munni og héldu upp á lierbergið sitt.
En það átti eftir að versna.
Hún kom ekki að borða, hvorki um
nádegið né kvöldið. Allir veltu því
fyrir sér, hvar hún væri niður komin,
en enginn nefndi nafn hennar. Við
sátum í garðinum yfir kaffibolla, þeg-
ar seglbátur leið fyrir nesið fyrir neð-
an gistihúsið.
— Hvaða fáviti stýrir nú þessum
bát, hann siglir beint upp á land, hróp-
aði einn gestanna. Við stóðum upp.
Öldungis rétt, — báturinn sigldi með
braki og brestum inn í klettinn, og
stjórnandinn stakkst á höfuðið I sjó-
inn. Þetta var ungfrú Aníta Nýberg.
— Við vorum dálítið óheppin, sagði
hún, þegar hún steig á land, og kjóll
hennar límdist bókstaflega við líkama
hennar. — Við vorum að leika okkur
í seglbátnum, en þá varð mér á sú
skyssa að henda stýrimanninum út-
byrðis. En ég hef aldrei stjórnað segl-
bát, svo að þetta hlaut að enda með
skelfingu.
— En stýrimaðurinn?
— Hann er á leiðinni þarna. Hann
féll útbyrðis við hólmann.
Maður kom syndandi að flakinu af
Framh. á bls. 26.
á sumargistihúsi
hvern gefa frá sér vein. Þegar ég paut
út á ganginn, stóð hún þarna í miðj-
um hópi ungmenna, sem einhvern veg-
inn höfðu komizt inn í gistihúsið frá
tjaldbúðunum í nágrenni þess.
— Eg var svo óheppin, sagði hún, —
Smásaga eftir Egil Lian
að stinga upp á nokkrum samkvæmis-
leikjum, og svo datt þessi ungi maður
endilangur niður stigann.
Hótelstýran rak þá, sem komnir
voru frá tjaldbúðunum, út eins og
flugur. Maðurinn, sem hafði gefið frá
sér veinið, hafði til allrar hamingju
aðeins snúið á sér fótinn, og daginn
eftir fór hann heim til sin.
Annað eins hafði aldrei komið fyrir
i sögu staðarins. Andersson-systurnar,
sem höfðu dvalizt þarna á hverju
sumri, sögðu við morgunverðarborð-
ið:
— Enginn hefur til þessa vogað sér
að stofna til óspekta hérna, einkan-
burg. Gestirnir vissu ekki, hvaðan á
sig stóð veðrið, og það varð dauða-
þögn í nokkrar sekúndur. Síðan reis
Immerslund bakari á fætur með
erfiðismunum og gekk að útvarpinu.
Unga stúlkan yppti öxlum og settist
hjá mér og heilsaði mér. Hún hét
Aníta Nyberg. 1 miðri prédikuninni
sagði hún stundarhátt:
— Nú hefði verið gaman að fá eitt-
hvað að drekka svona fyrir matinn.
Viljið þér fá eitthvað að drekka?
Eg var alls ekki frá því, háttvirti
dómari, en ég hafði ekki kjark í mér
til þess að segja já.
— Vill enginn fá sér drykk fyrir
matinn? sagði hún og starði á bakar-
ann og Andersson-systurnar. ær sátu
með fýlusvip og horfðu í gaupnir sér.
Hún yppti öxlum aftur og hvarí upp
á herbergið sitt, og eftir stundarkorn
kom hún dansandi aftur með flösku
og glas. Hún drakk svo í einrúmi.
— Off, hvað það er heitt hérna, ég
verða að dýfa mér í hvelli.
Átján augu horfðu á hana, þar sem
Átján augu horfðu á hana þar sem hún vagaði niður að ströndinni og
nfu kváðu upp sama úrskurð: — HÚN HEFUR ENGIN SUNDFÖT! —
Andartaki síðar heyrðum við hana busla í sjónum.

að setja ætti gamlan bíl í bílakirkjugarð. Við
ákváðum að „konkúerera“ við garðinn og kaupa
bílinn af uppgefnum eigandanum. Bíllinn var 26
ára gamall, en verðinu líka í hóf stilt eftir því.
Við fengum að skjótast með bílinn í annan bíla-
kirkjugarð um eina helgi, og með því að rífa
gamla hluti úr bílum þar og setja í okkar vagn
var hann loksins í því standi að bera okkur um
götur bæjarins. Við löppuðum einnig upp á útlitið,
máluðum hann fagurlega, með 6 eða 7 skærum
litum og skemmtilegum, settum á hann forkunnar-
mikinn lúður, sem blés, ef maður kleip gúmbelg
aftan á honum, og ýmislegt annað punt.
I Köln var einnig þriðji maður félagi okkar,
Islendingur, glæsimenni mikið og fyrirmannlegur,
Valdimar örnólfsson, íþróttakennari í Mennta-
skólanum. Svo stóð á, að hann hafði ákveðið að
bjóða stúlku I óperuna eitt kvöld, og þar sem við
Eiríkur vorum bifreiðareigendur. var ákveðið, að
við kæmum til þeirra og sæjum um að aka þeim
í óperuna. Við sóttum parið á ákveðnum tima og
ókum síðan sem leið lá eftir aðalbraut mikilli.
Þegar við komum á eitt aðalgötuhornið, kviknaði
rautt Ijós á umferðarvitunum, en þegar við ætluð-
um að nema staðar, reyndust engir hemlar til.
Við Eiríkur, sem sátum í fremra sæti, opnuðum
snarlega hurðirnar og rákum lappirnar harkalega
í götuna, og með Því móti tókst okkur að stöðva
bílinn. Síðan litum við með angistarsvip á lög-
regluþjóninn á horninu. .
Okkur til undrunar hló maðurinn dátt og virtist
skemmta sér hið bezta. Skýringin var sú, að um
þetta leyti var verið að sýna i einu stærsta kvik-
myndahúsi bæjarins kvikmynd af Gög og Gokke,
þar sem þeir gárungarnir notuðu einmitt þessa
aðferð til þess að stöðva bifreið af svipaðri ár-
gerð. Lögregluþjónninn stóð í þeirri trú, að við
værum að leika þetta bragð eftir þeim.
Nú, þegar við komum til óperunnar eftir marg-
ar hættur, var þar stór og stæðilegur stæðis-
vörður í logagyltum einkennisbúningi og veif-
aði okkur með virðulegum tilburðum, hvar við
mættum leggja bílnum. En þegar við komum
að manninum, stiaðnæmdist billinn skyndilega
og algerlega, og upp gaus slíkur gufumökkur,
að allt hvarf: bíllinn, við og stæðisvörðurinn.
Kavalerinn, hann Valdimar, snaraðist út, hljóp
þegar inn í óperuna, í smókingnum sínum,
fann vatnsfötu hjá húsverði, hljóp með hana
inn á salerni, fyllti af vatni og æddi svo í gegnum
mannþröngina i fordyrinu, -— en þar var hver
maður búinn sínu fegursta skarti, — út að bíln-
um og skvetti ú hann. Það, sem gerzt hafði, var
einfaldlega það, að bíllinn var vatnslaus!
Ekkert varð úr óperuferð í það sinnið, þar sem
bæði daman og riddarinn voru orðin útötuð í
óhreinindum og fötin héngu utan á þeim renn-
blaut.
Þannig gekk Það nú til i þá daga.
— Svo að við snúum að öðru: Hvernig lízt Þér
á unga fólkið nú?
- Það er duglegt, leggur mikið á sig til þess
að komast áfram, og það kemst áfram. Það er
gott að búa í þessu landi. Mér lízt vel á næstu
10 til 20 árin. Við þurfum að koma upp stóriðju,
byggða á heitu vatni og rafmagni. Vonandi verð-
um við aðilar að sameiginlega Evrópumarkaðinum,
og þá .er það þetta, ásamt fiskinum og sérstökum
landbúnaðarafurðum, sem við getum boðið fram
sem samkeppnisfærar vörur.
— Finnst þér unga fólkið fá sanngjörn tækl-
færi ?
— Sérstaklega innan samvinnuhreyfingarinnar.
Þú hlærð, en taktu eftir: Frá þeim æðstu til deild-
arstjóra, á þeirri leið sérðu unga menn til jafns
við þá eldri. Við lifum á tímum unga fólksins,
og þar á ég fyrst og fremst við verzlun, þar þekki
ég bezt til. Gömlu mennirnir vilja fá unga menn
til starfa. Þeir vita, að breyttir eru tímarnir og
að þeir eiga erfiðara með að tileinka sér nýjar
aðstæður en við að byrja frá grunni við þessar
aðstæður.
— Segðu mér eithvað um verzlunarmál, —
hvernig þróast þau?
— Eg tel, að nú sé að hefjast nýtt tímabil í
vörudreifingu hérlendis. Hún mun fara fram í
stærri heildum, verða betur skipulögð og þar af
leiðandi ódýrari. Innkaup viðskiptavina verða
stærri og færri, sérstaklega í matvöru. Heildverzl-
anir verði færri og færari að veita fullkomna þjón-
ustu. Þróunin stefnir í þessa átt erlendis, hæði
i Vestur-Evrópu, þar á meðal Norðurlöndum, og
■þó ekki hvað sízt í Bandaríkjunum.
Við tilkomu kjörbúðanna í Bandaríkjur um
stækkuðu verzlanirnar. Það ásamt því, að s:ná-
söluverzlanirnar mynduðu náin samtök við stórar
heildsölur og rekstur beggja var skipulagður sam-
eiginlega með betri hagnýtingu fyrir augum, stór-
lækkaði vöruverðið. Hugsunarháttur verzlunar-
manna hér er líka að breytast mjög. Gamla hug-
myndin, að álágningin segi svo til ein um ár.óð-
ann er að hverfa, og I þess stað eru menn nú
opnari fyrir öllum nýjungum, sem lúta að aukn-
um sparnaði og hagnýtingu í rekstrinum.
Batni gjaldeyrisaðstaðan, gefast fjölmörg ný
tækifæri til bættra starfsaðferða, um leið og ör-
Framh. á bls. 25.
VIKAN
11