Vikan - 28.04.1960, Page 8

SMÁSAGA
Móniku sveið í augun eftir svefnlausa nóttina,
Klukkustund eftir klukkustund hafði hún legið
og starað út í myrkrið. Klukkan tvö hafði Gert
komið heim, og hún varð að játa, að hann hafði
farið mjög gætilega. Það greip hana löngun til
að flissa, er hún heyrði, hvernig hann hélt i
sér andanum, þegar annar skórinn datt af hon-
um á gólfið, en hún andaði rólega og lét sem
hún svæfi, og það gerði hann strax rólegan aft-
ur. Nokkrum minútum seinna svaf hann svefni
hinha réttlátu. Loksins fór að birta. Hlutirnir
i svefnherberginu tóku á sig rétta mynd, og
næturangistin sleppti taki sínu á henni. Varlega
settist hún upp f rúminu og leit á Gert. Ó, and-
varpaði hún, hvers vegna elska ég þig svona
mikið?
Hann hreyfði sig, en vaknaði saint ekki. Hann
dreymdi áreiðanlega citthvað skemmtilégt núna,
því að það mynduðust brosdrættir við munn-
inn. Þannig mundi hún hann frá liðnum tíma,
er hann raunverulega sveik hana, en án þess
þó, að liún hefði nokkurn grun um það. Eftir
þvi sem árin liðu, vissi hún, að hinir mjúku
andlitsdrættir hans táknuðu breyzkleika. En
þannig erum við konurnar, að við viljum sjá
drenginn i manni okkar. Við viljum vernda
hann og vera honum bæði móðir og ástmey i
senn, en þrátt fyrir það þráum við að eiga mann,
sem verndar okkur. Þú Gert, hefur aldrei lagt
það á þig að reyna að vernda mig, aðeins hlaðið
hyrðunum yfir á minar herðar. Og ég hef borið
þær þangað til núna, að ég megna það ekki
lengur.
Hún andvarpaði þungt, þó að hún vissi, að
fjöldi kvenna öfundaði hana af glæsilegu heim-
lilnu, áreiðanlegu þjónustufólkinu, fallegum föt-
um og aðlaðandi eiginmanni. Hjúkrunarkon-
urnar dáðu hann. Það fannst varla ein meðal
þeirra, sem ekki féll fyrir töfrum hans, allt frá
hinni virðulegu yfirhjúkrunarkonu til yngsta
nemans. Svo voru það sjúklingarnir. Þegar hann
gekk stofugang, glaðnaði yfir þeim öllum. Föl
andlitin ljómuðu og virtust yngri. Já, það var
jat'nvel eins og blómin á náttborðurium smituð-
ust af allri þessari tilbeiðslu og ilmuðu betur
en áður. Sólin skein, þó að það rigndi úti.
Mónika og Gert höfðu tekið prófið saina árið.
en þá hafði hún ekki litið hann ástarauguin.
Þau vorii vinir, og henni fannst það leitt, er
hann stundum kom tit Iiennar örvilnaður yfir
því að hafa ekki fylgzt mcð fyrirlestrum eða
liegðað sér heimskulcga á einhvern hátt.
— Mónika, liafði hann sagt, — vegna gamallar
vináttu verður þú að hjálpa mér. Aðeins í þetta
eina sinn.
— Aðeíns í þetta eina sinn, hermdj hún eftir
honuni. — Eiginlega ætti ég alls ekki að hjálpa
þér, ég er hrædd um, að það geri aðeins illt.
verra Skilurðu ekki, að þú ver'ður að leggja
allt i sölurnar fyrir fraintíð þína. Þú getur
skemmt þér, þegar þú hefur lokið námi.
- En Mónika, lífið er svo stutt og æskan
enu þá styttri. í bibliunni stendur, að maður
eigi að skemmta sér, á meðan maður sé ungur.
— Nú — já, sagði Mónika þurrlega, — ánægj-
an er líka mismunandi lijó ólíku fólki. Ég gleðst
yfir góðu prófi og íramtíð, sem ég erfiða fyrir.
— Þetta getur þú sagt. Hefði ég verið jafn-
heppinn og þú og átt rika foreldra, hefði mér
kannski fundizt þetta lika. Hefúr þú nokkra
hugmynd um, hvernig það er að verða að neita
sér um alla skapaða hluti?
— Þvaður! Hvernig dettur þér i hug að tala
svona eins og kjáni. Það er betra að eiga fátæka
foreldra á lifi en ríka foreldra geymda i gröf
sinni. Þú ættir sannarlega að hugsa meira um
foreldra þina og veita þeim eitthvað af þeirri
ánægju, sem þau hafa unnið til á langri ævi.
— Álitur þú þá, að ég eigi að stofna mér í
meiri skuldir til þess að gefa þeim gjafir?
— Gjafir! Það hefur enginn talað um gjafir.
Veittu þeim meiri ást og virðingu. Ég held, að
það yrði þeim dýrmætara. Hvernig væri það,
að þú heimsæktir þau um helgina í stað þess
að hanga á veitingahúsum með félögum þínum?
Þrasi þeirra lauk venjulega með þvi, að Món-
ika hjálpaði honum. Eftir á varð hann bæði
bliður við hana og þakklátur, svo að það var
ekkert undarlegt, þó að það leiddi til nánari
kunningsskapar. Gert var vel gefinn, svo að
honum reyndist ekki erfitt að skilja það. Hann
átti marga góða eiginleika, og þá strax náði
hann góðum tökum á sjúklingunum, þó að hann
væri aðeins einn hlekkur i langri keðju af yfir-
læknum, aðstoðarlæknum, kandidötum og hjúkr-
unarkonum.
Örlögin höguðu því svo, að þau lentu á sama
sjúkrahúsi, Mónika sem verðandi læknir í kven-
sjúkdómum og fæðingarhjálp og Gert sem skurð-
læknir. Mónika hafði valið starf sitt vegna ástar
á börnum. Hendur hennar voru mjúkar og \dð-
kvæmar, og hinar ungu mæður treystu henni
og fylgdu ráðleggingum hennar út i yztu æsar.
í hvert skipti, sem hún hjálpaði litlu barni inn
í þennan lieim, fannst henni veröldin verða
Ijósari og bjartari, og góðar óskjr fylgdu þeim
út i lífið
En hvað hún mundi vel sunnudaginn, þegar
hún hafði vaknað óvenjulega snemma. Henni
fannst alveg óhugsandi að liggja lengur og
hjúfra sig inn í sængina á svona dásámlegum
morgni. í snarkasti hafði hún klætt sig i gamla
göngudragt, góða og þægilega skó og sett upp
alpahúfuna sína. Hún ætlaði í langa gönguferð.
Það var þá, sem hún mætti Gert fölum og illa
útlítandi.
— Mónika, mælti hann óhamingjusainur.
hvernig ferðu að því að lita út cins og heil-
brigðin sjálf? Og það svona snemma dags, ég
er næstum dauður.
—■ Atl þú ekki vakt í dag?
— Jú, en ég bað Lasse um að taka hana fyrir
mig. Það er ekki mannlegt að krcfjast þess af
okkur læknunum, að við séum til taks jafnt á
nóttu sem degi og jafnt á sunnudögurn sem aðra
daga.
— Ó, það er þér engin nýlunda. Það vissir
þú ínjög vel, áður en þú gafst þig að þessu
starf'i.
Mónika, hjálpaðu mér út úr þessu öllu.
Ég er dauðþreyttur á öllu þessu útstáelsi, og
innst inni þrái ég t'rið og ró.
Já, hann leit líka aunikunarlega út. Mónika
hló að lionum, en |iað fór í taugar hans.
— Já, hlæ þú bara. Hefði ég fengið sömu
aðstöðu í lífinu og ]jú, hefði ég' haldið jafnvægi
og haft taumhald á sjálfum mér. Þú þarft ekki
að halda, að það sé skemmtilegt að hugsa til
allra þeirra skuldaafborgana, er ég þarf að ann-
ast. TTíkið ætti að kosta okkur tií náms, svo
míkinn greiða gerum við því með því að lappa
upp á skattgreiðendurna.
— Guð almáttugur, þú ert uppreisnarmaður,
sagði hún og brosti. — En trúirðu þvi, — ég
held, að þú mundir ekki þrifast við kyrrlátt
liferni.
— Jú, Mónika, trúðu mér. Ég þrái heimili,
konu, sem ég elska og elskar mig. Þekkirðu ckki
einhverja fallega stúlku, sem mundi hæfa mér?
— Nei, þvi að hjúskaparmiðlari ætlaði ég
aldrei að verða. Þar að auki þekkir þú fleiri
stúlkur en ég.
Það varð úr, að, þau voru saman þennan
sunnudag. Hann þrammaði við hlið hennar, og
hún kynntist þeirri hlið hans, sem hún hafði
ekki þekkt áður. Móniku leið vel, en fann til
viðkvæmni, er hann sagði henni frá bernsku-
heimili sinu.
— Ég er nýbúinn að fá bréf frá pabba, sagði
hann og andvarpaði, — og hann sagði mér, að
mamma hefði haft magakvalir undanfarið,
Læknirinn heima hefði ráðlagt henni að leggj-
ast inn á spítala, en hún ekki viljað það. Hún
er hrædd við hnifinn, og ekki treysti ég mér
til þess að skera móður mina upp.
— En góði Gert, þú getur ekki látið hana
deyja. Skrifaðu, og segðu henni að koma. Hún
gctur vel búið hjá mér, þangað til við höfum
komizt að niðurstöðu um, hvað við getum gert
fyrir hana.
— Mónika, þú ert perla. En gerirðu þér grein
fyrir, að mamma passar varla inn i þitt glæsi-
lega heimili.
— Hvað áliturðu mig eiginlega? Snobb? Ó-
nei, Gert, ég hef hugboð um, að mér muni
geðjast mjög vel að móður þinni.
Það reyndist líka satt. Gamla konan bar með
sér birtu og yl inn á friðsælt heimili Móniku.
Það var augljóst, að hún var mikið veik, en
þrátt fyrri það var hún vongóð og ekki vitund
hrædd við dauðann. Með sameinuðu átaki Gerts
og Móniku tókst að bjarga móðurinni, og eftir
sjúkrahússvistina dvaldist hún um tveggja mán-
aða skeið á heimili Móniku til þess að hvila
sig eftir hinn erfiða uppskurð. Það var átakan-
legt að sjá, hvað hún reyndi mikið á sig til þess
að reyna að vera til gagns á heimilinu. Það
var einnig hjartnæmt að horfa á gömlu hjónin
heilsast, þegar faðirinn kom til þess að sækja
hana. Hendur hans urðu bliðar eins og móður-
hendur, er hann tók gömlu konuna f fang sitt.
— Mainma, sagði hann, — loksins hef ég lært
að nijólka, svo að þú losnar við að annast það
allt ein. Við hjálpumst að, þá gengur allt betur.
Það var Mónika, sem ók þeim heim á býlið.
Gömlu hjónin sátu i aftursætinu, en Gert við
hlið Móniku i framsætinu. Hann var dálitið
inóðgaður og sár við hana af því, að hún skyldi
ekki láta hann aka.
— Sjáðu til, hvislaði hún að honura, — þú
ekur heim. En ég veit, hvilikur ökufantur þú
ert, og ég vil ekki, að foreldrar þínir óftist um
Hf sitt.
Býlið var litið og látlaust. iHvorki aðalhúsið
né útihúsin höfðu verið máluð í mörg ár, en
allt innan húss var mjög notalegt og vel hirt.
Engin voru þar nýtizkuhúsgögn, heldur réð
gamli bóndastillinn ríkjum, og það var nokkuð.
sem Mónika kunni vel að meta. Það var reglu-
lega gaman að kynnast því, hvernig Gert hafði
vegnnð sem barni. Gamla rúmið hans stóð eins
og hann hafði skilið við það. Sængin var lftil
og drifhvít, heklað rúmteppi breitt yfir. Út-
skorin bókahilla hékk yfir rúminu.
— Ég bjó hana til handa honuin,
sagði faðirinn. — Á meðan hann
var í skólanum hérna, vildi hann
alltaf hafa hjá sér bækur. Hann
hafði alltaf svo gaman af að lesa. —
Mónika leit hrifin á bækurnar. —
Það var greinilegt, að þær voru
slitnar,
Þeim var borið sterkt og gott kaffi.
Hið siðasta, er þau sáu til gömlu
bjónanna, var það, að þau stóðu úti
á túni og veifuðu þeim i kvcðju-
skyni. Alla leiðina heim sat Mónika
með öndina í hálsinum, því að liún
VIKAN