Vikan - 02.03.1961, Blaðsíða 33

var ég svo utan við mig, að ég hafði
ekki hugsun á því aS segja fólkinu
aS koma, en svo fór ég að bjóða
hverjum, sem hringdi, að koma þá
um kvöldið. Og siðastar af gestunum
komu allar stúlkurnar frá Brúar-
landi með skeytahlaðann, sem hafði
safnazt þar fyrir. Þetta var kon-
ungleg veizla, — ég sé bara mest
eftir því að hafa ekki haft segul-
band til að taka ræðurnar upp.
— Munið þér eftir nokkru sér-
stöku í sambandi við feril manns
yðar, sem gaman væri að segja frá?
— Ja, ekki í svipinn held ég. En
mér er eitt minnisstætt, sem Halldór
sagði einu sinni i Indlandi. Við vor-
um gestir ríkisstjórnarinnar þar og
það var verið að sýna okkur hitt
og þetta. En alls staðar var þessi
aragrúi af forvitnu fólki, Ijósmynd-
urum, sem tóku af okkur myndir
og komu aftur eftir örstutta stund
til að selja okkur þær, og flæking-
um. Það var ömurlegt að horfa upp
á fátæktina, sem knúði þetta fólk
áfram. Fylgdarmenn okkar gengu
lireint til verks og voru vanir að
lirinda þeim i burtu, og einhvern
tima gekk það svo langt, að Halldór
gat ekki orða bundizt. „Ég er gestur
þessa fólks lika,“ varð honum að
orði, en þeir urðu alveg forviÖa,
öðru eins höfðu þeir aldrei kynnzt.
— Mig langar að síðustu að spyrja
yður: Teljið þér það ekki erfitt
hlutskipti að vera gift nóbelsverð-
launaskáldi?
— Nei, þvert á móti skemmtilegt.
Ég hef kynnzt svo mörgu og séð
svo margt fram yfir það sem al-
mennt er, einmitt þess vegna. H.
Á EINSTIGUM HUGANS.
Framhatd af bls. 12.
„Ég ætla að treysta minni eigin,
innri rödd. Meira afvega en heim-
spekingarnir (og kirkjan) getur hún
ekki leitt mig. Og jaínvel þótt hún
leiddi mig afvega. Villa min væri
þá að minnsta kosti mín eigin vilia,
og hún mun aldrei leiða mig í slíkar
ógöngur sem lygar annarra hlytu
að gera, ef ég treysti þeim.
Óróinn ævarandi.
Nú auðnast vitanlega ekki hverj-
um sérvitringi forystuhlutverk i
þróun menningarinnar á borð við
afrek Rousseaus. Sérvitringar eru
misjafnir að vexti rétt eins og aðrir
menn. Hjá mörgum er sérvizkan i
rauninni ekki annað en stirðnuð
þrjózka frá bernsku- og unglings-
árunum, vegartáimi, sem gieymzt
hefur að fjariægja, þegar hann átu
ekki lengur við. Sérvizka al' þess-
um toga verður jai'nan þröng og ó-
frjó. Hún leitast fremur við að
spyrna á móti skoðunum en finna
ný sjónarmið. Þannig hefur kredd-
an, sem sérivtringurinn vildi varast
öllu framar, lagt hug hans i fjötra.
En óróinn, sem nærir sérvizk-
una, liggur dýpra í eðh mannsins.
Hann vékur að vísu tortryggui
gagnvart því, sem er, og varar
þannig við oftrú á fornar kenni-
setningar, en um leið heinir hann
huganum fram á við í leit aö nýj-
um sannindum. Við það hefzt sér-
lyndið á æðra stig og kemur fram
sem stöðug viðleitni mannsins að
losa sig af klafa úreltra skoöana.
Við það verður huganum frjálst að
skoða tilveruna eins og hún blasir
við frá sjónarmiði sérliverrar tíö-
ar og kynslóðar.
Þessi ævarandi órói er mikilvægt
afl i allri framvindu menningar-
innar. Hann leysir ekki hugann
einn úr höftum; hann losar einnig
fjölmörg atriði úr fornum tengsl-
um, sem einu sinni kunnu að
hafa gildi, en eru nú orðin tilgangs-
laus og röng. Um leið verða þau
tiltækt efni, sem tengja má og túlka
út frá skilningi og þörfum nýrra
kynslóða.
Þetta verður þó því aðeins,
að sérvitringurinn sé gæddur
mikilli hugkvæmni. Annars kost-
ar staðnar hann í neikvæðri
afstöðu, í hugmyndasnauðri gagn-
rýni. Hann stendur þá á vegamót-
um og þorir enga leið að ganga, af
því að liún er margtroðin. En sér-
vizku af stórbrotnari gerð fylgir
hugkvæmni. Hún þorir að brjóta
sér sína eigin leið, greinir grósku-
mikla teinunga frá visnum grein-
um menningarinnar. Hún horfir
fram.
í huga raunskyggnra sérvitringa
spratt ósjpaldan fram ný heims-
skoðun, sem varð mannkyninu til
heilla, þó að hún hlyti ekki viöur-
kenningu fyrr en löngu eftir dauða
höfundanna.
CERTINA-DS
Hér er úrið,
sem hefir alla þá kosti-
sem karlmaður
óskar eftir.
Hér er heimsins sterkasta úr. Samt er það svo fallegt, að hver,
og einn getur notað það við öll tækifæri. Oss hefir tekizt að
framleiða - með algerlega nýrri tækni - úr, sem standast högg,1
sem myndu gersamlega eyðileggja önnur úr. Ennfremur eru
CERTINA-DS sjálf-vindandi, vatns- og höggþétt (reynd undir',
20 loftþyngdarþrýstingi). Og að sjálfsögðu afar nákvæmt og
reglulegt.sem sæmir CERTINA.
Ö CERTINA-DS
Selt og viðgert i rúmlega 75 löndum
CE»RTINA Kurth Fréres, S.A. Grenchen, Sviss
37 VIKAN