Vikan - 22.09.1966, Page 36

OSRAM
OSRAM
SKEMMTILEG HEIMILI
SKEMMTILEG LÝSING
NOTIÐ OSRAM
saman. Stundum verður mér það
ljóst að þarna liggur bátur við
bryggjuna, sem ég er að horfa
á, eða tré, sem hallast niður
að sjónum. Svo skeður það, að
allt í einu veiti ég himinhvelf-
ingunni yfir mér athygli: það
er þá tunglið sem rennur þar,
eða vindblær, sem strýkur yfir
höfuð mitt. Svo er það bæði einn
og annar, sem horfir svo furðu-
iega á mig: það eru þeir, sem
ég mæti af einskærri tilviljun.
Það er þarna úti í verkamanna-
hverfinu, sem mér finnst ég eiga
heima. Mér finnst ég helzt vera
í ætt við niðurlút andlitin með
há kinnbein og augu, sem liggja
djúpt inni í andlitinu, þeir, sem
lifa og deyja eins og myrkfælin
skordýr, sem skríða undir stein-
ana.
Ég er orðinn þreyttur á breið-
götunum. Þessi hvelfdu brjóst.
Þetta hnarreista fólk, klæðnaður-
inn, síð pilsin, sem leika um
granna, liðuga ökkla, brosin -—•
allt þetta, sem æpir: kysstu,
lifðu, njóttu, — hefðarkonur, sem
ástleitnir karlmenn bera á örm-
um inn í lokkandi dimma vagna,
kossahljóð bak við dyratjöld,
kunningjaskál í vondu víni, þvöl
handtök smjaðurslegra vina —
æ, það veldur ógleði! Kverkar
mínar herpast af hljóðlátum,
stirðnuðum gráti yfir því að gleði
fólksins skuli vera vændiskona,
sem fyllir andrúmsloftið þef af
ódýru ilmvatni.
Ég verð að fara burtu, langt
burtu þangað sem andi hafs og
lands stígur til himins.
Já, ég verð að fara burtu. Ég
verð að komast í kyrrð og ró.
Ég verð að fara langt burtu frá
strætisvögnunum, steinlögðum
götum og leikhúsum, eins langt
og unnt er að komast. Það er
nokkuð, sem ég þarf að koma
reglu á.
En gæti þá ekki skeð, um
næturnar við hið mikla haf,
að ráðgátan komi, sökkvi sér nið-
ur í sál mína, hvíslandi í fyrst-
unni hljóðlega, hikandi eins og
sveifla, sem ekki er orðin að
tóni, en smám saman sterkara
eftir því sem allt umhverfis mig
verður hljóðlátara og hljóðlát-
ara.
Þegar öll urgandi hljóð eru
þögnuð, þegar allir hafa gleymt
mér og þegar ég sjálfur hef
gleymt öllu, mun það þá koma,
og allt verða bjart, og sál mín
vakna? Sigríður Einars þýddi.
Mórar og kettur
Framhald af bls. 27.
fengið setpláss fyrir góðsemi kon-
doktorsins í lestinni; gaf ég hon-
um fyrir eitt mark vestur-þýzkt.
Svo er að sjá, sem vestur-þýzk-
ir peningar séu fullvel gjald-
gengir austanmúrs, hvaða dular-
ástæður sem liggja nú því til
grundvallar. — Auk mín komu
inn í klefann tveir ungir menn,
grannir og litur hörunds þeirra
vingjarnlega daufbrúnn, tillit
augnanna opið og einlægt. Þeir
voru Búlgarar báðir og bræður
þar á ofan, hét annar Hristó og
hinn Dmitrí, eins og mér skilst
að flestir Búlgarar heiti, eðlis-
fræðingar að mennt og á leið
frá námi í Moskvu. Ég ræddi
töluvert við þá á slæmri þýzku,
sem var eina málið sem við kunn-
um eitthvað í sameiginlega. Ég
sagði þeim að ég væri á leið til
Rúmeníu, en þeir báðu mig gjalda
varhuga við íbúum þess lands,
því meðal þeirra væru einhverj-
ir klókustu þjófar á heimsbyggð-
inni. Væri snilld þessara hand-
verksmanna slík, að þeir nálega
flettu fólk klæðum án þess að
það yrði nokkurs vart, og nefndu
mér dæmi um slíkt. Raunar gáfu
þeir í skyn, að Búlgarar sjálfir
væru það vel liðtækir í þessari
atvinnugrein, að lítið hallaðist á
þá í fingralengdarviðskiptum við
nágr annaþ j óðina.
Nú var orðið myrkt af nóttu
og sótti á okkur syfja. Ég hallaði
mér útaf á bekknum og
átti auðvelt með það, þar sem
ég hafði hann einn, en Búlgar-
arnir bjuggumst um á hinum og
ræddust við á sínu máli. Raddir
þeirra voru mildar og hljómljúf-
ar og minntu mig á fuglaróm.
Mér leið notalega í návist þess-
ara opineygu pilta, og áður en
Berlín var langt að baki hafði ég
sofnað við kvíðrandi skraf þeirra.
Eftir stund, sem mér virtist
vart andartak, var barið harka-
lega að klefadyrum; lestin hafði
numið staðar. Þar voru komnir
tveir Þjóðverjar, sællegir náung-
ar, rauðbirknir hávaðamenn, og
fór eins mikið fyrir hvorum
þeirra um sig og Búlgörunum
báðum. Hvað um það, þeir
hlömmuðu sér niður á bekkinn
hjá mér, svo að nú var úti um
svefninn að sinni. Ég spurði þá
hvert við værum komnir og þeir
svöruðu: Dresden.
Það var farið að gráma lítils-
háttar af nýjum degi og ég leit
út um gluggann í leit að minjum
þess viðburðar, sem hörkulegast
hefur skipt sköpum í sögu
þessarar borgar samanlagðri
rústunum eftir loftárásina,
sem þurrkaði hana út aðeins
drykklangri stund áður en stríð-
inu lauk. En ég sá engar rústir,
enda er mér sagt, að betur hafi
þótt borga sig að reisa hina nýju
Dresden utan við þann reginhaug
eyðileggingar og dauða, sem kon-
unglegi breski flugherinn skildi
eftir, og er líklega ekkert hreyk-
inn af. Því Dresdenárásin var
stríðsglæpur, tilgangslaust og vit-
firringslegt fjöldamorð, sem á
varla minni skelfingarfrægð
skilda en sú sem gerð var á
Hírósímu.
Þessi höfuðborg gamla sax-
neska konungsríkisins og kjör-
furstadæmisins hefur lengst af
fremur verið tengd friði og
menningu en slátrun og hern-
aði, og svo var jafnvel mestall-
an tíma síðari heimsstyrjaldar-
innar, þó þá væri fáu eirt. Enda
var borgin þýðingarlaus hernað-
arlega. Og þegar hefndarþyrstir
skarar rauða hersins nálguðust
að austan, leitaði grúi flóttafólks
hælis í þessari borg, sem var
næstum eina vinin í þeirri eyði-
mörk banvænnar eimyrju, sem
Þýzkaland þá var orðið. Það yrði
aldrei ráðizt á Dresden, fullyrtu
allir. En auðvitað var það gert.
Fáeinum dögum fyrir stríðslok
steypti brezki flugherinn sér yfir
borgina með allri þeirri eyðilegg-
ingartækni, sem hann hafði yfir
að ráða. Hann leysti verkið vel
36 VIKAN