Vikan - 07.03.1968, Blaðsíða 49

skyldi hætta að reykja, hvað sem
það kostaði. Fram að þeim tíma
höfðu þetta einungis verið smá-
skærur hjá okkur; nú hafði hún
hins vegar sagt mér algert stríð
á hendur.
Hún byrjaði á því að skilja
öskubakkana eftir í eldhúsinu
undir því yfirskini að hún hefði
þvegið þá og gleymt að setja þá
aftur inn í stofuna. Með þessu
móti gat hún neytt mig til að
fara fram í eldhús og sækja mér
sjálfur öskubakka. Einnig fór
það í vöxt, að hún „gleymdi"
hvar hún hafði sett eldspýturn-
ar síðast. Og hún kvaðst ekki
hafa hugmynd um, hvemig stæði
á því, að síðustu tveir eða þrír
pakkamir í hverju sígarettukart-
oni hurfu ævinlega.
„Er það mér að kenna, þótt þú
reykir svo mikið, að þú vitir ekki
einu sinni hvað þú átt marga
pakka eftir,“ sagði hún og setti
upp fyrirlitningarsvip.
Þegar hér var komið sögu tók
ég upp á því að fela sígarettu-
pakka víðs vegar um íbúðina. Um
leið og Myrtle kom upp um einn
felustað, fann ég mér annan. —
Þetta var orðinn æsandi leikur
og býsna spennandi. Bezti felu-
staðurinn minn var ofan í kassa
með megrunarkexi, sem hún
hafði eitt sinn keypt. Þann stað
fann hún aldreil
Ég veit ekki hversu lengi við
hefðum haldið svona áfram, ef
ég hefði ekki orðið fyrir því
óláni að fótbrjóta mig. Ég datt
ofan af stól, þegar ég var að ná
í einn sígarettupakka á prýði-
legum felustað: upp í efstu hillu
í þvottaherberginu bak við nokk-
ur handklæði.
Þegar ég datt, kom Myrtle æð-
andi upp stigann, og þrátt fyrir
svíðandi sársauka og hálfgert
jrfirlið komst ég ekki hjá því að
skynja sigurglottið á bústnu and-
liti hennar, þegar hún sagði:
„Ég vissi alltaf, að sígarettum-
ar mundu verða þinn bani!“
Þegar ég vaknaði aftur til fullr-
ar meðvitundar, lá ég í rúminu
og Mason læknir var að ganga
frá umbúðamiklu gifsi utan um
fótinn.
Nú var hún orðin staðráðin í, að ég skyldi hætta að reykja hvað sem
það kostaði. Fram að þeim tíma höfðu þetta aðeins verið smáskærur
hjá okkur. Nú hafði hún hins vegar sagt mér algert stríð á hendur....
„Fáeinar vikur í rúminu, mán-
uð á hækjum og svo verður þú
orðinn góður,“ sagði haxm við
mig glaður í bragði. „Þetta er
ekki opið beinbrot, og þú mátt
þakka fyrir, að þú skyldir ekki
hálsbrjóta þig. Ég lít aftur inn til
þín eftir nokkra daga.“
Að svo mæltu fór hann, og þar
með var ég orðinn með öllu sam-
bandslaus við innheiminn. Ég var
enn dálítið ruglaður og óstyrkur
og gerði mér ekki ljóst, hvað
hafði í raun og vem gerzt, fyrr
en Myrtle færði mér morgun-
matinn í rúmið daginn eftir.
„Þetta var afbargðsgóður mat-
ur hjá þér,“ sagði ég við hana
um leið og ég teygði mig eftir
nýjustu bókinni, sem eftirlætis
höfundurinn minn hafði sent frá
sér. Hún hafði sótt hana handa
mér í bókasafnið. Á þessari
stundu var mér mjög hlýtt til
hennar, kæri faðir. Það er hverju
orði sannara.
„Þú ert á margan hátt mjög
góð eiginkona, elskan mín,“
sagði ég við hana og hafði þá í
huga morgunmatinn, ilmandi
kaffið, bókina og nýþvegin nátt-
fötin. „Ég er þér þakklátur fyrir
svo góða umhyggju, Ijúfan mín.
Ég veit, að þú þarft að hafa mik-
ið fyrir mér meðan ég ligg.“
Myrtle stóð þegjandi við dym-
ar og brosti gleitt. Ég opnaði bók-
ina og fálmaði eftir sígarettunum
á náttborðinu. Þegar ég varð var
við, að þær voru þar ekki, leit
ég upp og horfði andtartak
framan í Myrtle. Hún brosti enn,
og það var sannkallað sigurbros.
„Þetta er ekkert hlægilegt,"
sagði ég og reyndi að sýnast ró-
legur. „Komdu með sígarettum-
ar mínar!“
„Nei,“ öskraði hún sigri hrós-
andi. „Ég hélt þú hefðir lært
þína lexíu, þegar þú datzt af
stólnum og fótbrauzt þig. Hvað
var það sem olli slysinu? Vom
það kannski ekki sígaretturnar?“
„Nei, það stafaði af því, að þú
neyddir mig til að fela þær. Ég
hefði átt að lemja þig, þegar þú
byrjaðir á þessum fjanda."
„Þú að lemja mig! Ja, heyr á
endemi!"
Hún hallaði sér yfir rúmstokk-
inn, hóf vísifingur hægri handar
á loft og sagði með svo sterkum
áherzlum að kinnarnar skulfu:
„Ég skal láta þig vita það, að
þú færð engar sígarettur. Ég mun
elda góðan mat handa þér og
færa þér hann í rúmið; ég mun
dekra við þig eins og ég get og
reyna að gera þér leguna sem
þægilegasta. En þú færð ekki
eina einustu sígarettu."
Hún sléttaði hrukkur á kjóln-
um í mittinu, sem raunar ekkert
var, og hélt síðan áfram:
„Ég ætla ekki að horfa upp á
þig fá lungnakrabba. Núna er
einmitt rétti tíminn fyrir þig til
að hætta að reykja.“
Hún safnaði saman diskunum,
gekk þungstíg út úr herberginu,
og þar með var það ákveðið. —
Hvorki bænir né formælingar
gátu breytt ákvörðun hennar.
Hún var óhagganleg — eins og
klettur. Eftir fyrsta daginn var
ég of stoltur til að gera nokkrar
ráðstafanir til að verða mér úti
um tóbak. Enda vissi ég, að von-
lítið var, að mér tækist það.
Ég óskaði þess heitt og inni-
lega, að ég hefði slasað mig á
einhvem annan hátt, til dæmis
handleggsbrotnað. Þá hefði ég þó
að minnsta kosti verið rólfær.
Myrtle stóð við orð sín. Hún
stjanaði og dekraði við mig eins
og hún mögulega gat Hún lét
flytja sjónvarpið upp í herbergið
til mín, hún sótti fyrir mig nýj-
ar bækur á bókasafnið og keypti
handa mér alls konar tímarit. Og
ekki var maturinn dónalegur hjá
henni. En löngunin í tóbak varð
stöðugt sterkari. Það var sama
hvað ég tók mér fyrir hendur
eða hvert ég leit Alls staðar
þurfti eitthvað að blasa við mér,
sem minnti mig á reykingar.
Ég hafði aldrei fyrr gert mér
Ijóst, að starfsemi sjónvarpsins
byggðist í raun og veru á aug-
lýsingum tóbaksframleiðenda. Ég
lá hreyfingarlaus og hjálparvana
í rúminu og horfði á hvem stór-
leikarann á fætur öðrum lýsa
dásemdum tóbaksreykinga. Svit-
inn spratt fram á enninu á mér
og stundum titraði ég og skalf.
Ekki tók betra við, ef ég reyndi
að blaða í tímaritunum. Um leið
og ég opnaði þau, blöstu við mér
litríkar tóbaksauglýsingar. Og ef
ég opnaði bók, þurfti ég endi-
lega að detta ofan á skáldlega
lýsingu á því, hvemig söguhetj-
an sogaði að sér reyk af hreinni
nautn.
Næstu tveir dagar ætluðu aldr-
ei að líða, enda þótt Myrtle hefði
ekki undan að fylla sælgætis-
skálina, sem hún hafði látið á
náttborðið hjá mér í staðinn fyr-
ir öskubakkann. Ég bruddi sæl-
gætið í gríð og ergi, en ekkert
dugði. Gremja mín og geðillska
yfir tóbaksleysinu fóru vaxandi
með hverri mínútu sem leið.
„Þú lifir þetta af. Og sá dagur
kemur, að þú munt verða mér
þakklátur fyrir að hafa gert
þetta,“ sagði Myrtle hughreyst-
andi.
„Þakklátur!" hvæsti ég. „Um
leið og ég kemst á lappir aftur,
fer ég og stíg ekki framar fæti
inn í þetta hús!“
Fyrstu dagana reyndi ég að
hugsa ekki um hana, en nú stóðst
ég ekki lengur mátið. Hún var
orðin orsök og ímynd kvala
minna og vonleysis.
Á fjórða degi braut ég odd af
oflæti mínu og reyndi að hræra
hjarta hennar til meðaumkunar.
„Bara eina,“ grátbað ég. „Það
skaðar ekkert, þótt ég reyki eina
sígarettu."
„Jú, það skaðar víst. Þá sækir
allt í sama farið hjá þér aftur,“
svaraði hún miskunnarlausri
röddu, um leið og hún beygði
sig niður á gólfið til þess að taka
upp blöð, sem ég hafði lagt þar
frá mér.
„Þú gerir þér það kannski ekki
ljóst, en þú ert þegar kominn yf-
ir erfiðasta hjallann."
Hún var svo sigurviss og ör-
ugg, að ég gat ekki þolað hana
lengur.
Án þess að hugsa mig um,
sveiflaði ég brotna fætinum og
hjó gifsinu, sem vóg sextán pund,
beint í höfuðið á henni. Ég öskr-
aði af sársauka og vonleysi og
hjó fætinum aftur og aftur í höf-
uðið á henni. Loks kenndi ég svo
til, að ég féll í yfirlið.
Dyrabjallan vakti mig, og ég
heyrði rödd Masons læknis niðri
í forstofunni:
„Er nokkur heima?“
Lögfræðingur minn hafði það
eitt fram að færa mér til máls-
bóta, að ég hefði verið gripinn
stundarbrjálæði. Og enda þótt
maður eigi heimtingu á að vera
dæmdur af jafningjum sínum, þá
er ég sannfærður um, að enginn
stórreykingamaður hefur verið í
hópi kviðdómendanna. En hvað
um það: Mér verður þó altént
leyft að reykja nokkrar sígarett-
ur að lokum — í dauðaklefanum.
En það sem mér fellur þyngst,
kæri faðir, er, hversu rétt Myrtle
hafði fyrir sér. Enda þótt hún sé
ekki lengur á meðal okkar, heyri
ég stöðugt rödd hennar hljóma
í eyrum mínum:
„Var ég ekki búin að segja
þér, að sígarettumar yrðu þinn
bani!“
Augnablik, hr. fangavörður: —
Ég er ekki búinn að reykja síga-
rettuna mína ennþá....
★

10. tbi. VIKAN 49