Vikan - 01.02.1973, Side 47

ins setzt að til langframa,
hvílzt, safnað kröftum og kom-
ið undir sig fótunum á ný.
Maó Tse-túng var þegar hér
var komið orðinn óumdeildur
aðalleiðtogi flokksins. Þegar
snemma á göngunni, í fylkinu
Kveitsjá í landinu sunnan-
verðu, hafði hann (í janúar
1935) verið kosinn formaður
miðnefndar kommúnistaflokks-
ins, og það hefur hann verið
til þessa dags og er enn — for-
maðurinn Maó. Þá var hann
fjörutíu og tveggja ára að aldri.
Næstu vikurnar og mánuð-
ina eftir að Maó með liði sínu
náði til Sénsí, komu þangað
leifar annarra herfylkinga
kommúnista, sem brotizt höfðu
úr herkvíum víðs vegar um
landið og lagt af stað til stefnu-
móts við meginherinn. Sumir
þessara liðsflokka höfðu kom-
izt í engu minni mannraunir
og sumir lagt jafnvel enn
lengri leið að baki en megin-
herinn.. Fórnirnar höfðu verið
gífurlegar. Þannig höfðu fæst
barnanna, sem tekin höfðu ver-
ið með í gönguna, lifað hana
af.
Fyrsti höfuðstaður kommún-
ista í Sénsí varð Paó An, en
næsta ár voru höfuðstöðvarn-
ar fluttar til Jenan. Þetta er
við Hoanghó (Gulafljót) ofan-
vert, og jarðvegurinn mjög
leirborinn. Þetta svæði er vagga
kínversku þjóðarinnar. Þar
verður hennar fyrst vart þús-
undum ára fyrir Krists burð,
og þaðan hefur hún smám sam-
an breitt sig út yfir allt það
svæði sem nú heitir Kína,
fláemt á brott, þurrkað út og
samlagað sér þær þjóðir, er
fyrir voru.
í Sénsí og þar um kring hef-
ur frá ómunatíð verið siður að
búa í hellum og holum, sem
menn grafa sér í leirinn og fok-
moldina, sem á þarlandstungu
heitir löss. Margir af foringj-
um kommúnista bjuggu lengi
vel í slíkum holum, þar á með-
al Lí Te/Otto Braun. Þægindi
voru þar takmörkuð, og það
eina, sem þýzkari þessi hafði
með sér úr Evrópumenning-
unni var grammófónn ásamt
einni plötu. Hún var með lag-
inu „Parlez-moi d‘amour“,
sungnu af Lucienne Boyer.
Sjálfur skilur Otto Braun sízt
í því hvernig honum tókst að
koma hvorutveggja, fóni og
plötu, óskemmdu og óbrotnu
alla leiðina frá Kíangsí norður
að jaðri mongólsku eyðimerk-
urinnar.
Skömmu eftir að kommún-
istar höfðu komið sér þarna
tryggilega fyrir, kom þangað
fyrsti vestræni fréttamaðurinn,
fyrrnefndur Edgar Snow, sem
síðan hefur verið kallaður hvað
ábyggilegastur heimildarmaður
um hið rauða Kína. Hann lýsti
því, sem hann kynntist og sá á
hlutlægan hátt og gerði þar
með að engu margvíslegar lyg-
ar, sem áróðursmiðlar Sjang
Kaí-séks höfðu spúð út um
heiminn. Með þeim Otto Braun
varð nú fagnaðarfundur, en
þeir höfðu, sem fyrr er getið,
áður hitzt í Sjanghaí, og hafði
Snow þá ekki órað fyrir að
þar væri um að ræða kommún-
ískan erindreka.
í Jenan starfaði Otto Braun
sem kennari við herskóla
kommúnista og er talinn hafa
átt drjúgan þátt í að koma á
laggirnar þeim her þeirra, sem
eftir síðari heimsstyrjöld vann
Kínaveldi undir Maó formann.
Snow ber á hann mikið lof, og
ekki sízt fyrir það hve vel hon-
um, Vesturlandamanninum,
tókst að aðlaga sig kínverskum
lifnaðarháttum og setja sig inn
í viðhorf Kínverja. Þjóðernis-
sinnar töldu Braun einnig einn
hinn skæðasta í hópi óvinanna;
þannig komst einn hershöfð-
ingja Sjang Kaí-séks svo að
orði, að hann væri heili rauða
hersins. Snow var fyrir sitt
leyti hissa á því, að Braun
skyldi lifa af gönguna. Hann
var sem sé magaveikur og þar
að auki risi að vexti, þurfti
þannig skónúmer fjörutíu og
sex. Skór af þeirri stærð fást
yfirhöfuð ekki í Kína, og Snow
taldi því sjálfgefið að Braun
hefði spássérað berfættur yfir
fjöll og fen, fljót og jökla.
En hversu hollur sem Otto
Braun var orðinn Maó for-
manni, þá gleymdi hann þó al-
drei eitt andartak að annar var
honum æðri, samkvæmt þáver-
andi guðspjöllum kommúnista.
Því var það að þegar honum
barst boð frá Moskvu um að
mæta þar, þá hvarflaði ekki að
honum eitt andartak að óhlýðn-
ast þeirri skipun. Sovézk flug-
vél sótti hann til Jenan árið
1936 — aðrar sovézkar flugvél-
ar lentu þar ekki til stríðs-
loka, svo vitað sé. Til ársins
1948 var Otto Braun í Sovét-
ríkjunum og starfaði sem kenn-
ari í pólitískum fræðum við
ýmsa skóla og æfingabúðir. Það
er ekki fyrr en nú nýlega, að
einhver veruleg athygli hefur
verið vakin á þessum gamla
erindreka Komintern, sem
áreiðanlega átti drjúgan þátt í
að kínverska byltingin heppn-
aðist. ☆
MIBAPRENTIN
Látið prenta alls konar aðgöngumiða, kontrol-
númer, afgreiðslumiða og fleira á rúllupappír.
Eina prentsmiðjan á landinu, sem prentar
slíka miða. Höfum einnig fyrirliggjandi og
útvegum með stuttum fyrirvara ýmiss konar
afgreiðslubox.
LEITIÐ UPPLÝSINGA
HILMIR Hf
Síðumúla 12 - Sími 35320
5. TBL. VIKAN 47