Vikan

Issue

Vikan - 30.08.1973, Page 6

Vikan - 30.08.1973, Page 6
Sumir segja að visu, að það byrji um fertugt! En Ernu fannst lif sitt vera að herjast, þegar hún varð sjötug. Hér segir hún frá þvi, hve lifið geturverið skemmtilegt á þeim aldri. Margt gamalt fólk nú á dögum gerir ekki mikið annað en kvarta yfir aldrinum og einangruninni i ellinni. Svo situr það oft i gömlum og þröngum Ibúðum og finnst fjöl- skylda sin og vinir hafa svikið sig. En lifið niðri á götunni heldur áfram eins og áður. Við og við koma börnin og barnabörnin i heimsókn, en oft verða þessar heimsóknir strjálari og styttri, þegar árin liða. Og hver veit nema það sé vegna þess, að af- . komendurnir heyra ekkert nema kvartanir frá þeim eldri i þessum heimsóknum. Lif mitt hefur eiginlega ekki veriö sérlega skemmtilegt. Ég giftist ung járnbrautarstarfs- manni. Hann var fyrsti maður- inn, sem ég kynntist náið, og hann varð sá eini. Við vorum bæöi ætt- uð úr sveit og vorum einmana, þegar viö kynntumst i höfuöborg- inni. Við vorum mörg systkinin og strax aö loknu skyldunámi urðum við að taka fyrsta starfið, sem okkur bauðst. Ég vann sem þjón- ustustúlka á mörgum bæjum i grenndinni, áður en ég hélt til höfuðstaðarins til aö freista gæf- unnar, þá átján ára að aldri. Og ég horföi björtum augum til framtiöa’rinnar. Eg fór i vist til rikrar fjölskyldu i stóru húsi. Ég fékk sérherbergi og ákveðinn vinnutima i fyrsta skipti á ævinni. Ég var stóránægð með vinnuna. Hans, sem vann við járnbrautina, hafði þaö lika gott og vinnan var örugg. Það var þess vegna ekk- ert, sem mælti á móti þvi, að það yröu ekki við tvö. Við vorum ekk- ert yfir okkur ástfangin og réöum okkur fyrir hamingju. 1 þá daga hafði fólk einfaldlega ekki ráð á þvi að hugsa mikið um ást og rómantík. Hjónaband okkar var þess vegna fyrst og fremst grund- vallaö á skynsemi. Ég hætti að vinna, þegar við giftum okkur, þvi að þannig vildi Hans hafa þaö. Og svo gætti ég bús og barna. Maðurinn minn hélt áfram aö vinna við járnbrautirn- ar, já, þar vann hann I meira en fjörutiu ár. Allt gekk sinn vana gang hjá okkur, allt okkar lif, alla daga frá morgni til kvölds. Ég sá um heimilishaldið og gaf manninum minum að borða. Hann vildi ekk- ert fara á kvöldin og datt ekki 1 hug að gera neitt. A hverjum morgni fór hann i vinnuna á járn- brautarstöðinni og þar stóð hann og horfði á eftir lestunum með þrá i augnaráðinu. Hann var mesti „reglu”-maður, sem ég hef fyrirhitt. Allt átti að gerast á ákveðnum timum — og allt okkar lif var fyrirfram ákveðið. Hans átti sér engin sérstök áhugamál — ef frá er taliö starf hans og kvöldblaðið. Mér hefur heldur aldrei fundizt, aö ég færi á mis við neitt. Ég hafði meira en nóg aö gera, þvi að börnin fæddust fljótt og þau þurftu mikla umönnun. Ég 'nef enn þá skoöun, aö móðirin eigi að vera heima hjá börnum sinum, en vinna ekki úti. Hún gefur heimilinu traustari svip og veitir börnunum það öryggi, sem þeim er nauösynlegt. En hvað þetta snertir, er ég kannski gamaldags. Arin liðu og börnin uxu úr grasi. Þau fengu öll þrjú þá menntun, sem þau óskuðu sér og eru nú i góðum stöðum. En sem betur fer hafa þau ekki oröiö sama ,,reglu”-fólkiö og faöir þeirra var. Þau hafa öll opin augun fyrir llfinu i kringum sig. Maöurinn minn lézt, þegar við vorum að nálgast sjötugsaldur- inn. Vitaskuld sakna ég hans, á sama hátt og maður saknar gamals vinar, en mitt eiginlega lif hófst ekki fyrr en ég var orðin ein. Það hef ég gert mér ljóst. Ég hef alltaf búiö einangruð I stórri gamaldags ibúö. Þar var alltaf allt of mikið að gera, lika eftir að börnin voru uppkomin. Vinkonur hef ég ekki átt siöan ég giftist og við hjónin höfðum litil samskipti viö nágrannana. Viö höfum það bezt út af fyrir okkur, sagði mað- urinn minn alltaf, og hann vildi að ég væri heima, þegar hann var það. Hann vann oft á vöktum og var þess vegna heima á öllum mögulegum timum dagsins. Ég gat aldrei skroppið I bæinn og slakað á með kaffibolla I notalegu kaffihúsi, þvi að ég varö að gera grein fyrir hverri einustu krónu, sem ég eyddi. Hans f ylgdist ná- kvæmlega með þyi, aö ég gerði honum glögga grein fyrir eyösl- unni I heimilishaldið mánaöar- lega. Við og við vann ég smávegis fyrir saumastofu neöar I götunni, þvi að mig hefur ævinlega dreymt um að yerða saumakona. Ég varð lika aö gera manninum mlnum grein fyrir þvi, hvað ég gerði við þá peninga. Hann eyddi sjálfur ekki eyri án þess að vita hvað um hann yrði, svo að hann var ekki siður strangur við sjálfan sig en aöra. Ég vissi i rauninni ekki neitt 'um hvernig fjármál okkar stóðu. Auðvitað vissi ég, hvaða laun Hans haföi, en ég vissi ekki hvort við áttum peninga á banka eða hvaö miklu Hans haföi komiö fyrir I verðbréfum og sliku. Það var ekki fyrr en Hans dó, aö ég komst aö raun um að við vorum reyndar vel stæð. Þessi eilifi sparnaður hafði ávaxtazt vel. Allt I einu var ég sæmilega efnuð gömul kona. Börnin min, sem öll höfðu komið sér sæmilega fyrir, sögöu mér aö nota pening- ana til eigin þarfa og láta mig hafa það gott. Þau kærðu sig ekk- ert um peningana, það lögöu þau öll áherzlu á. Lif mitt hófst sem sé, þegar ég var oröin sjötug. Ég fluttist I litla nýtizku tveggja herbergja Ibúð. Hún var svo björt og létt eftir að hafa búið I gamalli fimm her- bergja ibúð allt mitt llf, aö ég átt- aði mig varla á þvi. Ég ýmist fleygði eða seldi húsgögnin, sem flest voru orðin tuttugu eða þrjátiu ára gömu 1 og keypti mér ný og litrik i staöinn. Ibúðin min er hreinasta paradis. Börnin glöddust meö mér og örvuðu mig. Hvað fleira gat ég gert til að hressa tipp á tilveruna? Við höfð- um keypt sama blaöiö I fimmtiu ár og mér hafði i rauninni aldrei geðjast að þvi. Nú sagöi ég þvi upp og keypti I staðinn annað blaö, miklu léttara og hressi- legra. Nú skipar það sérstakan sess I föstum hvildartima minum eftir hádegiiö. Ég fór lika i bóka- verzlunina á horninu á götunni og keypti nokkrar nýútkomnar bæk- ur — bækur sem ég vissi að börnin min voru hrifin af. Við lestur þeirra opnaöist mér nýr heimur. Góð bók er meira virði en pening- arnir, sem látnir eru fyrir hana. Við og við liggur við að mér blöskri „léttúð” min og það kem- ur fyrir, að mér finnst maöurinn minn horfa óánægjulega á mig. Ég veit upp & hár, hve heimsku- legt honum myndi finnast þetta kæruleysi. Og ef ég á að segja frómt frá, finnst mér ég oft haga mér eins og óþæg skólastelpa. En það er gaman að lifa. Einn daginn fékk ég mér göngutúr I sólskininu og settist á bekk. Þar hitti ég ungan mann, sem gaf sig á tal við mig. Hann var listmálari og sagöi mér, aö hann væri einmitt að halda slna fyrstu sýningu. Hann var I sjö- unda himni, þvi að hann hafði fengið mjög vinsamlega gagn- rýni. Og áður en ég vissi af, var ég lögð af stað meö honum til að skoða sýninguna. Ekki af þvi að ég ætlaði að kaupa málverk, hann langaði bara til að vita hvernig mér litist á myndirnar hans. Og ég, gamla konan, skemmti mér konunglega þetta siödegi við aö 6 VIKAN 35. TBL. skoða málverk og höggmyndir. Og þegar ég kvaddi þennan nýja vin minn, vissi ég að þetta yrði ekki i siðasta sinn, sem ég færi i þennan sýningarsal. Ég hafði not- ið þess betur að skoða listaverkin þar, en ég minntist að hafa gert áður. Eg hafði gert mér ljóst, að þetta fólk var að lýsa sjálfu lifinu. Ég svalg I mig áhrifin af listinni og var i sæluvimu, þegar ég kom heim. Þá varð ég að segja einhverjum frá þessum stórkostlega degi og hringdi til dóttur minnar. Hún er bókavörður og ann starfi sinu og litlu ibúöinni sinni, sem henni hef- ur tekizt að eignast. Faðir hennar var mikið á móti þvi, að hún stundaði framhaldsnám. Þú verður aldrei rik af bókavörzlu, hafði hann sagt. Auk þess giftast stúlkur og hvaða gagn hafa þær þá af menntun sinni? En Bente var ákveðin og henni sóttist nám- ið vel. Nú er hún bókavörður i stóru bókasafni og hefur það gott. Þegar ég sagði henni frá þvi, sem fyrir mig hafði komið um daginn, hló hún hjartanlega og sagði: — Varaðu mig nú mamma, svo að þú fallir ekki fyrir þessum mál- ara! Að stelpan skuli dirfast aö segja slikt við gamla konu eins og mig. Nú var farið að vora og mig fór að langa til að fata mig upp. Það var heldur ekki vanþörf á. Ég haföi til dæmis ekki keypt mér nýja kápu i tiu ár. Við ákváðum að dóttir min kæmi með mér i verzlunarferð. Ég varö svo fin, að ég þekkti sjálfa mig varla aftur. Ég fór lika og lét lagfæra á mér háriö. Og þá var ég tilbúin að leggja út i ný ævintýri. Ég er far- in að sækja málverkasýningar næstum daglega og ég á alltaf i vandræðum með sjálfa mig, þvi að mig langar heil ósköp til að kaupa svo margt, sem ég sé þar. Ég lét eftir mér að kaupa fallega mynd eftir vin minn, unga list- málarann. Ég get setiö tlmunum saman hérna I stofunni og horft á hana og ég er alltaf að finna eitt- hvaö nýtt I henni. Ég er lika farin að fara I kvik- myndahús og það kemur fyrir, aö ég fari i ieikhús Eldri sonur minn erfði áhuga fyrir tölum frá föður sinum og er orðinn endur- skoðandi og hann er alltaf að segja mér að fara og sjá nýjar kvikmyndir og nýjar sýningar i leikhúsunum. Það örvar mig mikið og nú er timinn ekki lengi að liða. Ég á verulega annrikt núna. Það er margt, sem ég þarf að gera á morgun. Klukkan tiu þarf ég að vera við opnun nýrrar málverkasýningar og þess hlakka ég mikiö til. Þaö er önnur einka- sýning vinar mins. Á eftir ætla ég að hitta vinkonu mina og fara með henni i bió klukkan tvö og kannski fáum við okkur kaffibolla á eftir. En ég má ekki vera lengi, þvi að ég er boöin I kvöldverð hjá yngri syni minum klukkan fimm. Hann er mjög duglegur og vinnur við blaðamennsku hjá stóru dag- blaöi. Ég var ánægö með að hann skyldi velja sér blaöamennsku aö starfi, en ,,reglu”-maðurinn minn haföi hugsaö sér eitthvað aröbær- ara.fyrir drenginn. Hann hefði til dæmis getað komizt að á skrif- stofu járnbrautarstöðvarinnar. En Simen haföi lengi verið ákveð- Framhald á bls. 35 35.TBL. VIKAN 7

x

Vikan

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.