Vikan

Tölublað

Vikan - 30.08.1973, Blaðsíða 39

Vikan - 30.08.1973, Blaðsíða 39
— Við fórum i gönguferðir saman og allt var svo fallegt. Ég skildi farangur minn eftir hjá henni, þegar ég var sendur á vig- stöðvarnar. Þar varð ég fyrir skoti i vinstri olnbogann og fékk lausn frá herþjónustu. Þá sneri ég aftur til Gujak. Ég skildi farang- urinn og endurminningarnar eft- ir. Þegar Bozo kom aftur til Gujak, komst hann að raun um að féð hans og geiturnar voru þar enn, þó að þær væru aö visu litið eitt villtar. Nokkur hænsn voru lika lifandi. Hann hófst handa við að temja dýrin að nýju. Hann svaf oft hjá þeim i gryfjum og lægðum, þvi að hann varð að fara langt frá stein- kofanum, sem hann annars bjó i, vegna beitarinnar. Bozo var sjötiu og tveggja ára, þegar þýzkar hersveitir stigu á land i eynni i siðari heims- styrjöldinni til þess aö spyrja hann hvort nokkrir jógóslavnesk- ir andspyrnumenn leyndust þar. — Það voru engir og það sagði ég þeim, segir Bozo. Hermenn- »irnir voru alls ekki óvingjarnlegir við mig. Sennilega hafa þeir hald- ið að ég væri hálfgerður bjáni og ég viðurkenni að það hef ég i rauninni verið, að minnsta kosti frá venjulegu sjónarmiöi. En þeir komu vel fram við mig og skildu eftir hjá mér matarbirgðir, þegar þeir voru bónir aö leita á eynni. Bozo var orðinn niutiu og sex ára, þegar hópur júgóslavneskra blaöamanna heimsótti hann árið 1968. Bústaður Bozos er uppi á hæð, þaðan sem sér yfir eyjarnar i kring, sem flestar hafa myndazt i eidgosum.'Einn blaðamannanna skrifaöi: Hér bjó gamli maður- inn, eins var um sig og dýr. Þegar hann varð var viö komu okkar af gaggi hænsnanna og vélarhljóð- inu i bátnum, reyndi hann að fela sig fyrir okkur. Við klifruöum upp klettana, sem voru skrælnaöir af sólarhita. Eini gróðurinn á leiö- inni upp voru lágvaxnir runnar og hrislur. Efst á hæöinni óx eins konar gras, sem af var mjög sterkur ilmur. Nokkur hópur kinda varð var við okkur og tók á rás yfir klettana. Rétt hjá kofa Bozos var litill vingarður, olivu- tré og granateplatré. Stööugt suð skordýranna fyllti heitt og mettað sjávarloftið. Okkur tókst aö lokka Bozo fram úr felustaö sinum bak við hesli- hnetutré með þvi að múta honum meö þremur nýjum fiskum. — Ég er ekki vanur að tala viö neinn annan en sjálfan mig, sagði hann. Þess vegna hef ég næstum þvi gleymt hvernig fólk talar. Ég hef verið hamingjusamur alla ævi. Ég hef ekki fundiö fyrir hungri siðan ég var barn. Ég hef egg, geitamjólk og vin og ég er ánægður. Þetta var fyrsta heimsókn blaöamanna. Sú næsta og kannski sú siðasta fór fram i janúar siöastliönum, að hluta áður og að hluta eftir aö Bozo fluttist,yfir til Murter. Bozo hafði enga hugmynd um hvaö blaðamennirnir voru aö fara þegar þeir sögðu honum að menn hefðu lent á tunglinu. — Ég horfi oft á tunglið, þegar það er á himninum, sagði hann, en ég hef aldrei séð neinn mann þar. — Þykir þér vænt um dýr? spuröi blaöamaðurinn. — Já, ég slæ aldrei til dýra og ég deyöi þau ekki, nema það sé ó- hjákvæmilegt. Ef sjómenn koma hingað i eyjuna, bið ég þá stund- um að slátra fyrir mig kjjíklingi eða lambi, en ég vil ekki vera við- staddur. Annars gæti ég ekki lagt mér kjötið til munns. — Ég gæti deytt merði, þvi að þeir leggjast á hænsnin min. Kaninur gæti ég lika deytt, þvi að þær éta grænmetið mitt og fæðu geitanna og fjárins. Maðka á ég aúövelt með að drepa, en þeir eru yfirleitt fljótir að koma sér und- an, — Fisk get ég etiö, þvi að ég held ekki að þeir hafi sömu til- finningar og menn og dýr. Ég hef aldrei átt bát og ég kann ekki að synda, svo aö ég er algjörlega háður húsbónda minum eða öíir- um, sem kunna að koma til eyjar- innar, ef ég þarf að fara úr eyj- unni. — Venjulega nærist ég á eggj- um, kinda- eða geitaosti, kartöfl- um og rótum. Ég borða ekki mik- iö salt en langi mig i salt, fæ ég það úr sjónum. — Það eru þrjár framtennur eftir i munninum á mér. Hinar hafa losnaö úr. Nokkrar hef ég dregið úr með fingrunum. Ég hef aldrei allt mitt lif fengið tannpinu eða meitt mig alvarlega, nema þegar ég varð fyrir skotinu i striöinu. Þegar Bozo var spurður aö þvi, hvað hann væri vanur aö hugsa um, þegar hann hefði engan að tala við, svaraði hann: — Þaö er nú svo sjaldan, sem ég hef einhvern til að tala við. Ég tala alltaf svolitiö viö sjálfan mig til þess að týna ekki málinu alveg niöur. Annars hugsa ég um stjörnurnar, mánann, öldurnar, regniö og dánu dýrin. — Hefur þig aldrei langaö til aö fara úr eynni? — Ekki fyrr en núna eftir að ég fann að ég á stutt eftir. Ég hef alltaf verið hamingjusamur og aldrei haft neina þörf fyrir annað fólk. Það er fyrst núna, þegar ég finn að göngu minni er að ljúka, aö ég finn að mig langar til að vera nálægt einhverjum, sem þykir vænt um mig. Bozo Kucik var tólf ára, þegar faðir hans seldi jarðeiganda nokkrum hann fyrir kartöflupoka. Bozo er orðinn hundr- að ára og mest^n hluta ævi sinnar hefur hann búið einn á eyðiey. 35. TBL. VIKAN 39

x

Vikan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.